Ołeksij Arestowycz, były doradca szefa Biura Prezydenta Ukrainy, od dłuższego czasu pozycjonuje się jako główny krytyk obozu rządzącego. Argumentuje na przykład, że począwszy od decyzji o obronie Bachmutu i wykreowania mitu „twierdzy Bachmut”, ukraińskie władze „straciły kontakt z rzeczywistością”. Odnosząc się do rezonującego w ukraińskich mediach artykułu Time’a o nastrojach w ukraińskiej administracji prezydenckiej, Arestowycz porównał zachowanie Wołodymyra Zełenskiego do zachowań „dyktatora”.
Ołeksij Arestowycz odszedł ze stanowiska doradcy szefa kancelarii prezydenta Ukrainy w styczniu 2023 roku. Po pełnowymiarowej rosyjskiej inwazji stał się jedną z najbardziej rozpoznawalnych medialnych twarzy ukraińskiego rządu. Jego charakterystyczne obietnice szybkiego zakończenia działań wojennych (słynne „dwa do trzech tygodni”) odegrały ważną rolę w kształtowaniu masowej świadomości Ukraińców na początku wojny, ale później działalność medialna Arestowycza była coraz bardziej krytykowana. On sam przyznał później, że celowo wybrał rolę propagandysty w czasie, gdy nie było jasne, czy niepodległa Ukraina przetrwa. Gdy tylko sytuacja na polu bitwy ustabilizowała się, Ukraińcy, z których większość uwielbiała Arestowycza za jego działalność na początku wojny, zaczęli kierować swoje niezadowolenie z wojny właśnie na niego, co doprowadziło do jego dymisji.
Zmiana o 180 stopni
Po odejściu z Biura Prezydenta Ołeksij Arestowycz twierdził, że w czasie wojny nie wolno krytykować władz. Do dziś nie ujawnił też informacji, które mogłyby zaszkodzić Ukrainie – a na początku wojny był jednym z tych, którzy znajdowali się przy boku decydentów.
– Uważam, że jest to działanie równoważące. Gdy tylko szkody, jakie Zełenski i jego zespół wyrządzali Ukrainie, zaczęły przewyższać korzyści, jakie przynosili, zacząłem o tym informować – wyjaśnia zmianę narracji Arestowycz.
Czara goryczy – pewne tabu przed otwartą krytyką Wołodymyra Zełenskiego – przelała się po publikacji raportu brytyjskiego dziennika Time na temat nastrojów na ulicy Bankowej w Kijowie, gdzie mieści się Biuro Prezydenta Ukrainy.
– Najpierw ktoś zachowuje się jak dyktator i wybiera stagnację zamiast normalnej ścieżki przyspieszonego rozwoju. Następnie ktoś hoduje masową korupcję. Następnie ktoś podżega do nienawiści wobec wszelkich opinii odmiennych od jego własnych. A potem – półtora roku później – nadchodzi jesień, zarówno w relacjach z Zachodem, jak i z własnym narodem. Bez względu na to, jak bardzo zaprzeczasz rzeczywistości, doprowadzi to donikąd – napisał wczoraj Arestowycz na swoim kanale Telegram, wyraźnie odnosząc się do postawy ukraińskiego prezydenta.
Zdaniem byłego doradcy Andrija Jermaka, szefa biura Zełenskiego, z reportażu autorstwa Simona Shustera „wyłania się nieprzyjemny i niejasno znajomy obraz”.
– Dyktator opuszczony przez wszystkich, błąkający się w głębi swojego bunkra, nie chcący stawić czoła rzeczywistości i histerycznie krzyczący o nadchodzącym zwycięstwie, którego nie jest w stanie osiągnąć – pisze Arestowycz. – Wszyscy dyktatorzy, którzy odrywają się (w imię swoich fantazji) od rzeczywistości, kończą w ten sam sposób. Ten artykuł skazuje Zełenskiego na samotność i osąd historii – samotność, za którą nie może winić nikogo poza sobą – dodaje.
„Autorytaryzm Zełenskiego”
W obliczu krytyki, jaka spadła na Arestowycza za jego unikatowe porównanie Zełenskiego do de facto Władimira Putina, postanowił on wyjaśnić przesłanki stojące za tę aluzją.
– Nobody Believes in Our Victory Like I Do (tytuł reportażu Time z cytatem Wołodymyra Zełenskiego – „Nikt nie wierzy w nasze zwycięstwo tak jak ja” – Belsat.eu) można rozumieć jako „Nikt oprócz mnie nie wie, jak wygrać tę wojnę”. To właśnie jest podkreślone, tak to rozumiem. (…) Ogólny obraz Zełenskiego błąkającego się po pustych korytarzach na wpół oświetlonego biura, wierzącego i krzyczącego o zwycięstwie, któremu boją się sprzeciwić jego najbliżsi współpracownicy, absolutnie samotnego udającego się w ciemność korytarzy, na osąd historii – wyjaśnił Arestowycz.
Jego zdaniem publikacja Time’a będzie swego rodzaju punktem zwrotnym – ani Zachód, ani Ukraina nie będą w stanie współpracować na tych samych warunkach, na których budowali swoje współistnienie przez półtora roku rosyjskiej inwazji.
– Przez półtora roku Zełenski uważał się za najmądrzejszego. I wytrwale udowadniał to czynami zarówno na Ukrainie, jak i na Zachodzie. Po takich czynach opinia o nim zaczęła się zmieniać – kontynuował. – Odeszliśmy tak daleko od rzeczywistości, w tym dzięki prezydentowi z jego przekonaniem, że wrócimy do granic z 1991 roku, że teraz wchodzimy w fazę konwergencji z rzeczywistością – podkreślił.
Przytoczył również dane socjologiczne, zgodnie z którymi 49 procent Ukraińców wierzy, że kraj będzie w stanie przywrócić swoją integralność terytorialną poprzez wypchnięcie Rosji poza granice uznane przez społeczność międzynarodową, tj. granice z 1991 roku.
– To pokazuje, jak bardzo ludzie są oderwani od rzeczywistości – dodał Arestowycz.
„Zełenski nie jest już postrzegany jako wiarygodny sojusznik”
Zdaniem Arestowycza, kijowski obóz władzy nie jest w stanie zrozumieć szerokiego geostrategicznego obrazu wydarzeń zachodzących obecnie na świecie, począwszy od tego, że wojna na Ukrainie wpisuje się w kontekst globalnej rywalizacji między Stanami Zjednoczonymi a Chinami. Jego zdaniem, nie jest korzystne dla Zachodu, a konkretnie Waszyngtonu, zadawanie teraz militarnej porażki Rosji, ponieważ „gra toczy się o to, po której stronie stanie Rosja w tej rywalizacji”.
– Czy możemy zrozumieć logikę Zachodu, że idealną sytuacją jest Rosja po stronie Zachodu? Po tym wojna z Chinami jako opcja jest prawie zamknięta. Wielu Amerykanów to rozumie. Gdyby nasi przywódcy to rozumieli, bylibyśmy uważani za mądrego sojusznika tylko na podstawie tego faktu – uważa Ołeksij Arestowycz.
Sekretarz Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy, Ołeksij Daniłow, skrytykował artykuł Time. Stwierdził, że autor artykułu jest „całkowicie nieświadomy rzeczywistej sytuacji na korytarzach ukraińskiego rządu”, a jego publikacja „zawiera wiele bzdur i rażących rosyjskich narracji”.
Leon Pińczak/ belsat.eu
