Ад аднаго з самых буйных замкавых комплексаў ува Усходняй Еўропе да нашых дзён захаваліся толькі руіны. Але і яны настолькі прыцягальныя, што зімою і летам палюбавацца імі ў Наваградак прыязджаюць аматары даўніны.
«Гэта адзін з самых старажытных замкаў у Беларусі. Для мяне асабіста ён вельмі блізкі і родны, я яго люблю вельмі. Страціць яго было б вельмі непрыемна», – кажа Надзея Сінкевіч, турыстка з Менску.
Каб не страціць унікальнага помніку архітэктуры, некалькі гадоў таму правялі рэстаўрацыю адной з уцалелых вежаў, але, паводле адмыслоўцаў, тады недасканала былі даследаваныя і ўмацаваныя грунты.
На нестабільнасць грунтоў уплывае культурны слой і крыніцы, што бʼюць паўсюдна на схіле.
«Чаму людзі напрыканцы 10-га стагоддзя выбралі гэтую мясціну? Па-першае, яна прыгожая Наваградская гара, І другая прычына – самая галоўная – гэта крыніца, якая не замярзае нават у самыя лютыя маразы», – раскрывае гістарычныя дэталі гісторык Аляксандр Краўцэвіч.
Воды падземныя распачалі, веснавыя ж залевы могуць завершыць разбуральную справу.
«У любы момант адна з вежаў можа абрынуцца, як Каложа ў свой час. Гэта адбываецца пасля любога моцнага дажджу. Яшчэ адзін моцны дождж – і паплыве», – папярэджвае археолаг і старшыня ТБМ Алег Трусаў.
Турысты зрабілі і распаўсюдзілі здымкі апоўзня, на праблему звярнулі ўвагу недзяржаўныя медыі. Непакояцца, вядома, і мясцовыя жыхары.
«Вось яно апаўзае, столькі год было, шкада, канешне. Хоць бы сродкі якія збіралі нават з нас жыхароў».
«Гэта гістарычнае месца, нашая радзіма. Я мяркую, што павінныя пэўныя захады прыняць».
– выказваюцца жыхары Наваградку.
Мясцовыя ж улады кажуць, што пагрозы для Касцельнай вежы няма.
«Інфармацыя пра тое, што гэта апоўзень, не адпавядае рэчаіснасці. На адным са схілаў адбыўся разрыў грунту. З таго часу сітуацыя не пагоршылася. Вядуцца планавыя працы», – паведамілі ў Наваградскім райвыканкаме.
Фінансаванне на гэта вылучылі. Прызначылі і выканальніка – інстытут «Горадняграмадзянпраект». Тое самае прадпрыемства, што паводле наватарскай тэхналогіі ўмацоўвала гэтыя ж грунты 3 гады таму. Вынікі працы відавочныя.
Вольга Старасціна, «Белсат»