«Па 500 тут няма». Гэтак шчыра на самаробнай шыльдзе напісаў жыхар Оршы ды паставіў яе на цэнтральнай плошчы гораду. Заробак маладзёну не ўзнялі, затое далі штраф. Але праблемы з фінансамі не толькі ў Оршы. У вёсках замест абяцаных пяцісот долараў часта зарабляюць толькі 50.
Працу жыватнаводы Наталля Завер і Ірына Шчэрбін пачынаюць а 6-ай раніцы. На гадзіну раней да пачатку змены. Бо ў аграпрамысловым прадпрыемстве «Някрашынскі» у вёсцы Валасовічы на Гомельшчыне, куды ўладкаваліся жанчыны, шмат абавязкаў: пагрузіць на цялегу па 20 мяхоў мукі або корму, раздаць цялятам, пачысціць кармушкі, а часамі – перагнаць скот. І гэтак штодня без выходных. Толькі вось заробку за гэтыя высілкі ледзь хапае, каб выжыць.
«У мяне ў гэтым месяцы 50 долараў зарплата, 40 долараў – камунальныя. На 10 долараў я мушу пражыць з дзіцёнкам. Дзе Лукашэнка, які ўсё прыгожа кажа па тв? Дзе ён? Чаму ён не бачыць, які бардак тварыцца па калгасам?» – кажа жыватнавод Наталля Завер.
Наталлі выплацілі 129 рублёў, а Ірыне – 200, што нават не дацягвае да гарантаванага мінімальнага заробку. Гэткі спад на прадпрыемстве патлумачылі тым, што, маўляў, заробак налічваюць у залежнасці ад гэтак званага прывесу. А цяляты, за якімі глядзяць Наталля і Ірына, не набіраюць патрабаванай вагі.
– Да мінімалкі 320 рублёў ім даплачваюць, калі няма прывесу, – кажа Вера Пінчук, бухгалтар ААТ Някрашынскі.
– Наталля скардзілася, што не даплацілі да мінімалкі.
– Завер? Таму што ў яе не ўсе выхады былі за месяцы, гэта раз. Па-другое, па пяць гадзін працоўны дзень. Эканаміст ёй прабачэнні прынесла і сказала, што даплачу. Вы вось гэта сваё прыбірайце! Што даплоцім у кастрычніку, бо ўжо ведамасці былі закрыты. Памылка была эканаміста і ўсё.
Між тым жанчыны даводзяць, што сціплыя заробкі атрымліваюць з канца 2017-га. Хаця раней штомесяц можна было зарабіць па 500-700 рублёў. Прадпрыемства дагэтуль займае першае месца ў раёне па прывесах. А, паколькі асабіста праверыць вагу жывёлаў працаўніцы не могуць, мяркуюць, што іх заробак залежыць ад сумлення кантралёраў. Паводле прафсаюзнага актывіста Аляксандра Бухвостава, каля 10 адсоткаў працаўнікоў у нашае краіне не атрымліваюць мінімальнага заробку.
«Калі сустракаешся з людзьмі, першае пытанне заўжды стаіць – зарабатная плата. І гэта і на прадпрыемствах Менску, і ў рэгіёнах. Таму што заробкі вельмі нізкія ў Беларусі», – тлумачыць старшыня Свабоднага саюзу металістаў Аляксандр Бухвостаў.
Нягледзячы на патрабаванні Аляксандра Лукашэнкі дасягнуць сярэдняга заробку ў 1000 рублёў за першы квартал сёлета, гэтага ўзроўню пакуль дасягнулі толькі ў Менску. Менш за ўсіх – 765 рублёў у сярэднім – зарабляюць жыхары Магілёўшчыны. Наколькі ў рэальнасці заробкі беларусаў адрозніваюцца ад афіцыйнай статыстыкі мы запыталі ў жыхароў Глыбокага на Віцебшчыне.
Жыхары Глыбокага кажуць:
«Гэта напэўна ўсё казкі больш. Нехта 1000 атрымлівае, нехта 150. У сярэднім атрымліваецца іншая сума».
– Тысячу рублёў атрымліваеце?
– Да якую тысячу, вы аб чым? Калі гэтае свята будзе?
«Атрымоўваецца, 800-900 на пяцёх. Малавата».
«Я атрымліваю мінімальны заробак і лічу, што хопіць».
А тыя, хто адкрыта выказвае сваю нязгоду малымі заробкамі, нярэдка зазнаюць ціск. Для 28-гадовага жыхара Оршы спроба выйсці на цэнтральную плошчу гораду з плакатам «Па 500 тут няма», скончылася штрафам у памеры 490 рублёў або 20 базавых велічыняў.
Што да прайцаўніц калгасу «Някрашынскі» Ірыны і Наталлі, жанчыны прызналіся, што пасля прыезду нашага тэлеканалу на іх таксама пачалі ціснуць і пераводзіць на больш складаныя працы.
Юлія Лабанава, «Белсат»
Фота – REUTERS/Vasily Fedosenko
