Po długich negocjacjach Rada Koordynacyjna (protoparlament), Zjednoczony Gabinet Tymczasowy (protorząd) i Biuro Swiatłany Cichanouskiej porozumiały się co do przeprowadzenia alternatywnych wyborów parlementarnych w dniach 25-28 maja.
We wtorek przewodniczący Rady Koordynacyjnej – parlamentu białoruskich sił demokratycznych – Andrej Jahorau poinformował podczas konferencji prasowej, że wybory nowych deputowanych odbędą się w formacie on-line. Ich forma ma być wzorowana na wyborach parlamentarnych w Izraelu.
Tego samego wieczoru decyzję skrytykował białoruski rząd emigracyjny – Zjednoczony Gabinet Tymczasowy. Według niego przygotowania do przeprowadzenia wyborów nie zostały jeszcze zakończone, a decyzja o terminie nie została przyjęta przez “wszystkich głównych aktorów politycznych”.
Jahorau przyznał później, że decyzji nie zaakceptowała Swiatłana Cichanouskaja, uznawana przez białoruskie siły demokratyczne za wybraną na prezydenta Białorusi. Wyjaśnił przy tym, że Rada Koordynacyjna “nie może bez końca przeciągać procesu uzgadniania”.
Ostatecznie kierownictwo Rady Koordynacyjnej, Zjednoczonego Gabinetu Tymczasowego i Biura Swiatłany Cichanouskiej spotkało się, by “gruntownie przedyskutować” kwestię wyborów. Osiągnięte zostało porozumienie, zgodnie z którym kwestie związane z wyborami będą realizowane przez obecne kierownictwo Rady Koordynacyjnej. To także ono będzie o nich komunikowało.
– Rada Koordynacyjna wyraźnie i jednoznacznie oświadczyła, że wszystkie warunki przeprowadzenia wyborów przez nas postawione, pozostają niezmienne i będą realizowane w ustalonym terminie, a mianowicie od 25 do 28 maja. Warunki te były opracowane jako podstawa do przeprowadzenia sprawiedliwych i przejrzystych wyborów, które zaspokajają wymagania i oczekiwania obywateli Białorusi – powiedział Biełsatowi Jahorau, komentując ten konsensus.
Rada Koordynacyjna powstała jako szerokie przedstawicielstwo białoruskiego społeczeństwa po sfałszowanych przez reżim wyborach prezydenckich w sierpniu 2020 roku. W wyniku represji jej członkowie musieli emigrować z Białorusi, a część prezydium Rady została skazana na długoletnie więzienie. Obecnie instytucja działa na emigracji, dążąc do budowy sprawiedliwego i demokratycznego społeczeństwa przyszłej Białorusi.
Zjednoczony Gabinet Przejściowy powstał w sierpniu 2022 roku jako białoruski rząd na emigracji. W jego skład wchodzą przedstawiciele (ministrowie), odpowiedzialni za przygotowanie reform demokratycznych w swoich obszarach kompetencji. Gabinet współpracuje też z rządami państw Zachodu w bieżących kwestiach istotnych dla białoruskich emigrantów, jak m.in. kwestie wizowe i paszportowe.
Swiatłana Cichanouskaja – uznawana przez białoruskie siły demokratyczne za wybraną na prezydenta Białorusi – pełni m.in. funkcje reprezentacyjne, rozmawiając o kwestiach białoruskich z głowami państw i organizacji międzynarodowych.
Aleś Nawaborski, pj/belsat.eu
