Агляд навінаў эканомікі: заробкі зніжаюцца, працаўнікоў менее, рынак працы ў стагнацыі
«Адмоўная дынаміка», «мы скарачаемся» – гэтак міністарка працы Ірына Касцевіч прызнае зніжэнне колькасці занятых у нашай эканоміцы.
Глядзіце сюжэт у нашым відэа:
«Гэта фактар дэмаграфічны і эканамічны. З улікам той негатыўнай санкцыйнай палітыкі, якая праходзіць цяпер у Беларусі, бізнес стаў актыўна аптымізаваць свае працэсы», – тлумачыць міністарка працы і сацыяльнай абароны Ірына Касцевіч.
За апошнія тры гады колькасць занятых паменшылася на больш як 150 000 чалавек. Для параўнання, за тры гады з 2017 працаўнікоў стала на 34 000 меней. Але цягам трох гадоў з 2014 занятых паменела на больш як 150 000. На трохгоддзе з 2017-га паўплывала пенсійная рэформа: павялічылі пенсійны ўзрост, таму адток працазанятых запаволіўся. То бок імклівае змяншэнне колькасці работнікаў – ужо тэндэнцыя для Беларусі.
«Гэта агульная стагнацыя беларускага рынку, адсутнасць пунктаў росту для з’яўлення новага бізнесу, гэта паступовае скарачэнне работнікаў у дзяржсектары», – называе прычыны эканаміст Аляксей Харкевіч.
Затое Міністэрства працы хваліцца лічбаю беспрацоўя. Яго ўзровень – 3,8 %. Але, паводле эксперта, гэты лік адлюстроўвае колькасць тых, хто шукае працу. А не кожны мае стымул рэгістравацца ў цэнтры занятасці, таму беспрацоўных у Беларусі насамрэч нашмат больш.
«Верагодна, тыя прапановы працаўладкавання, якія ёсць, яны непрывабныя. У іх, верагодна, ёсць нейкі альтэрнатыўны спосаб заробку. Можа, збор ягад, грыбоў у перыяд летні, асенні. Нейкія падпрацоўкі ў Расеі», – дапускае Аляксей Харкевіч.
Заробак з улікам інфляцыі ўпаў за год на больш як 3 %. Найперш праблемы – у сферы IT. Сярод тых, хто найбольш страціў у заробках, пасля айцішнікаў – вытворцы мэблі, працаўнікі сферы аховы здароўя, фармацэўты, гандаль і рамонт аўтаў. Старэйшая навуковая супрацоўніца Цэнтру эканамічных даследаванняў «BEROC» Настасся Лузгіна тлумачыць:
«Прычына зніжэння прыбыткаў перш за ўсё звязаная са зніжэннем пакупніцкай здольнасці насельніцтва. Тут яшчэ такі фактар граў ролю, як санкцыі».
Затое Нацбанк зменшыў стаўкі рэфінансавання, разам з чым апрацэнтаванне па крэдытах таксама меншае. За месяц стаўка для юрыдычных асобаў знізілася на 0,3 %, а для фізічных – усяго на 0,1 %. Прычына – замаруджванне інфляцыі.
«Што тычыцца кароткатэрміновай перспектывы, хутчэй за ўсё, гэтая палітыка працягнецца. Чаму? Таму што нават калі паглядзець прагнозы па інфляцыі, то ў кароткатэрміновай перспектыве яна будзе замаруджвацца. З іншага боку, наколькі гэта будзе эфектыўна ў доўгатэрміновай перспектыве? Абы гэта не стварыла інфляцыйныя рызыкі. Зыходзячы з гэтага, Цэнтральны банк, хутчэй за ўсё, будзе арыентавацца», – тлумачыць Настасся Лузгіна.
Старшыня Савету Рэспублікі Наталля Качанава пахваліла палітыку Нацбанку, бо, паводле яе, паніжэнне стаўкі рэфінансавання прыводзіць да ўмацавання нацыянальнай валюты, і долар нікому ў краіне не патрэбны, толькі ў паездках. Хаця насамрэч змяншэнне стаўкі зазвычай выклікае інфляцыю, якая акурат прыводзіць да патаннення беларускага рубля.
«Няма сёння неабходнасці бегчы ў абменнікі. Гэта адчулі нашыя людзі. Ну хто кажа пра тое, што ім не хапае долараў або еўраў? Усе думаюць пра тое, як зарабіць свой беларускі рубель», – радуецца старшыня Савету Рэспублікі Наталля Качанава.
Тым часам сайт select.by паведамляе, што Нацыянальны банк занепакоены курсам долара. Ён пачынае стрымліваць яго рост за кошт паслаблення расейскага рубля.
Яна Шэк, «Белсат»
