Ukraina przerwała blokadę Morza Czarnego? Eksport ukraińskiego zboża drogą morską powrócił do przedwojennego poziomu - NYT
W ciągu ostatnich sześciu miesięcy Ukraina wyeksportowała drogą morską 27,6 mln ton zbóż i nasion oleistych. To tylko o 200 tys. ton mniej niż w tym samym okresie 2018–2021 – podał amerykański dziennik New York Times.
W publikacji zauważono, że na podstawie wyników pierwszych trzech miesięcy 2024 r. eksport ukraińskiego zboża drogą morską przekroczył nawet okres przedwojenny.
NYT zauważa, że Ukraina w dalszym ciągu boryka się z problemami, które mogą uniemożliwić stabilizację eksportu zbóż, m.in. trwającym ostrzałem infrastruktury portowej przez siły zbrojne Rosji i ograniczeniem tegorocznych zbiorów. Według Departamentu Rolnictwa Stanów Zjednoczonych dane dotyczące eksportu prawdopodobnie spadną w najbliższej przyszłości.
Analitycy, z którymi rozmawiali dziennikarze NYT, stwierdzili, że ogólne warunki żeglugi wciąż się poprawiają. A wojenne zagrożenie nie odstrasza przewoźników.
– Dane pokazują, że nie brakuje armatorów, którzy chcą podjąć ryzyko i udać się tam – powiedział NYT Greg Miller, starszy reporter morski w Lloyd’s List.
Zapewnienie wysokiego poziomu eksportu zbóż jest strategiczną koniecznością dla ukraińskiej gospodarki. W zeszłym roku jedną trzecią ukraińskiego eksportu stanowiły zboża i nasiona oleiste. Analitycy twierdzą, że bez eksportu zbóż najprawdopodobniej gospodarka kraju upadłaby.
Jak Rosja blokowała zboża z Ukrainy
Po rosyjskiej inwazji Ukraina zmuszona była do wstrzymania na kilka miesięcy handlu przez Morze Czarne ze względu na rosyjską kontrolę wojskową nad tymi wodami. W lipcu 2022 roku Rosja i Ukraina zawarły tzw. umowę zbożową, w której pośredniczą ONZ i Turcja.
Z dużymi trudnościami porozumienie było kilkukrotnie przedłużane, ale w lipcu 2023 roku strona rosyjska mimo to się z niego wycofała. Stało się to dzień po ataku Ukrainy na most krymski. Jednocześnie Rosja zapowiedziała, że nie będzie udzielać gwarancji bezpieczeństwa żeglugi na Morzu Czarnym.
W odpowiedzi prezydent Ukrainy Wołodymyr Zełenski powiedział, że Kijów jest gotowy w dalszym ciągu wykorzystywać korytarz czarnomorski dla dostaw zboża i przepuszczania statków. Rosjanie zareagowali wtedy aktywnym ostrzał południowej Ukrainy, w tym portów zbożowych w Odessie.
W sierpniu 2023 r. Ukrainie udało się uruchomić alternatywny korytarz żeglugowy przez Morze Czarne wzdłuż jego zachodniego, wzdłuż wybrzeża Bułgarii i Rumunii. W lutym 2024 roku Zełenski stwierdził, że bez zablokowanej w Kongresie pomocy wojskowej USA Ukraina nie będzie w stanie go chronić. Przegłosowanie pakietu pomocy może więc poprawić sytuację Ukrainy w akwenie.
Poprawa warunków żeglugi na Morzu Czarnym idzie w parze w stopniowym ograniczaniem możliwości operacyjnych rosyjskiej Floty Czarnomorskiej. Rosyjskie okręty są coraz bardziej narażone na ukraińskie ataki rakiet oraz nawodnych dronów. Ukraińcy uszkodzili lub zatopili ponad 1/3 okrętów rosyjskiej floty.
Wideo: Ukraina, kraj praktycznie bez klasycznej marynarki wojennej praktycznie unieruchomił rosyjską Flotę Czarnomorską
Rosyjska marynarka jeszcze w październiku 20203 r. była też zmuszona do ewakuowania części okrętów z okupowanego Sewastopola do znajdującego się w Kraju Krasnodarskim Noworosyjska – bazy na wschodnim wybrzeżu Morza Czarnego.
Rosjanie też zapowiedzieli budowę nowej wojennej bazy morskiej w Abchazji – separatystycznym regionie znajdującym się pod kontrola rosyjskiej armii.
jb/ belsat.eu
