1937 год

У ёй былі схемы з масавымі пахаваннямі.

Амапаўцам раздалі рогі. Шчадралюбны дырэктар занадта горача павіншаваў сваіх падначаленых. Падатковая загадала жаданне Дзеду Марозу. А «Хай так TV» пакалядаваў, абмеркаваў навіны Беларусі і пагутарыў з зоркаю серыялу «Прыгонная» Аляксеем Яравенкам.

Узнікае зашмат паралеляў

Гісторык Алесь Пашкевіч у «Размове» Віталя Цыганкова праводзіць паралелі з гістарычным мінулым і адказвае на галоўнае пытанне: ці можа стаць горш?

Трагедыя аднаго з самых папулярных і смелых беларускіх пісьменнікаў 1930-х гадоў – Платона Галавача.

Як сталася, што за адную ноч улады забілі адразу больш за сотню выбітных дзеячаў культуры ды навукі? Колькі б літаратурнае спадчыны мы атрымалі, калі б не чорная кастрычніцкая ноч 1937-га? Размаўляем з паэтам Андрэем Хадановічам.

Трагедыя, якой немагчыма забыць. Тысяча дзевяцьсот трыццаць сёмы. Без тлумачэння прычынаў, без следства, прыехаў чорны варанок НКВД, сказалі збірацца. Таццяніна бабуля заўжды плакала, калі распавядала пра сваю маці Рузалію Ржэуцкую.

Што рабіць са школьнаю праграмай, якая выхоўвае грэблівае стаўленне да нацыянальнае літаратуры ды гісторыі? Неадкладна змяніць на патрыятычную? Міністэрства адукацыі, якім кіруюць ідэйныя нашчадкі тых, хто знішчаў беларускую літаратуру, такога выйсця не разглядае. Два лісты – ад педагога-патрыёта і ад чыноўніка ад адукацыі.

Напярэдадні ночы, у цемры якой згінулі дзясяткі выбітных беларусаў, гісторыкі, актывісты ды проста неабыякавыя людзі ўзгадваюць рэпрэсаваных суайчыннікаў.

Беларусь набліжаецца да адной з найбольш трагічных датаў у сваёй гісторыі. 80 гадоў таму адбылася «расстрэльная ноч», калі НКВД забіла больш за 100 прадстаўнікоў беларускай інтэлігенцыі. Памяць пра іх усцяж жыве. Насуперак таму, што ўчынкі сталінскіх катаў спрабуюць сцерці з гісторыі ўлады краіны.

29 кастрычніка Мікалай Статкевіч заклікае прыйсці да будынку КГБ у Менску. 80 гадоў таму ў ноч з 29 на 30 кастрычніка 1937 года ва ўнутранай турме НКВД (цяпер яе называюць «амерыканка») у Менску былі расстраляныя больш за 130 беларускіх паэтаў, пісьменнікаў, навукоўцаў, грамадскіх дзеячаў. Палітык прапануе ўшанаваць іхную памяць.

Помніць пра злачынствы сталінізму ды спыніць новыя рэпрэсіі супраць беларускага грамадства. Сёння лідары апазіцыі ўшанавалі памяць тых, каго 78 гадоў таму расстралялі ў амерыканцы.