Нашыя сённяшнія героі – гэта блізкія палітвязня Вітольда Ашурка, які быў закатаваны ў турме: ягоны родны брат Андрэй і найлепшы сябра Сяргей Пантус. Некалькі дзён таму яны эвакуяваліся з Беларусі ў Варшаву і падзяліліся не агучанымі раней фактамі аб гібелі Вітольда Ашурка. А таксама папрасілі тэрміновай дапамогі.
«Мы зрабілі фота, калі прывезлі цела Вітольда дахаты, ужо ў Бярозаўку, як ён быў у Доме смутку. Ноччу. Мы папрасілі ўсіх выйсці – маці, усіх. Пад выглядам, што трэба кварцаванне пакою. Агледзелі яго – і ўсё фатаграфавалі», – успамінае Андрэй, родны Вітольдаў брат.
«Пачалі трохі размотваць, прыпаднялі трохі бінт… Вочы былі глыбока пасаджаныя [фактычна ўціснутыя ўнутр. – АА] і глядзелі ў розныя бакі. Нос боўтаўся літаральна. І… далей не размотвалі, бо баяліся, што назад не збяруць», – пацвярджае Сяргей Пантус, сябра загінулага.
«Яны трымалі яго ў такіх умовах – выжыць немагчыма! Я не выключаю, што яго катавалі. Таму што ёсць сінякі, раны на нагах, якіх раней не было. І ўжо зашытыя. Калі афіцыйна «стала сэрца», навошта рэзаць ногі?
Гэта і збіццё, і катаванне адсутнасцю сну, хутчэй за ўсё. Бо на тых кадрах Следчага камітэту, на якіх ён падае, – ён непрытомны. Абсалютна знясілены чалавек. Ён такі худы! Гэта быў мужчына атлетычнага складу. На судзе відаць: ён крэпенькі такі дзядзька быў. А… важыў кілаграмаў пяцьдзясят з труной, як кажуць. Удвох труну паднялі», – успамінаюць родныя.
«Ну, па-першае, відаць, што Вітольд увесь час у кайданках. Вось калі першы раз упаў – у яго на падбароддзі там ранка. Гэта адпавядае падзенню аб трубу. Але гэта дакладна не прычына смерці. І на брыве рана. Гэта тое, што пасля першага падзення было. У мяне склаліся асноўныя пытанні. Гэта колькі часу прайшло паміж другім і трэцім эпізодам? Калі ён другі раз падаў, там ужо відаць: зроблены зум, абрэзаныя вокны, каб не відаць было святла…
Колькі дзён прайшло, колькі часу прайшло?.. Можа, содняў. Гэта не ў той жа самы дзень ён другі раз падае. Дакладна. І пасля ён падае галавой налева і пачынае варушыцца, выцягваць нагу. І кадр абрываецца. Пачынаецца трэці эпізод, як яго ўжо пераварочваюць. Я ў хаце паспрабаваў: рамянём ад штаноў зацягнуў рукі, паклаўся так во на бок, у позу немаўляці, як ён упаў. Спрабаваў устаць. Сапраўды: каб устаць, трэба выцягнуць нагу, зрабіць «рычаг», адціснуцца – і тады толькі зможаш падняцца. Як я ні круціўся, па-іншаму ніяк. Хутчэй за ўсё, Вітольд такім манерам рабіў. То бок ён цалкам у свядомасці яшчэ быў. І па-другое, яшчэ больш важнае пытанне. Колькі часу прайшло з моманту трэцяга да чацвёртага эпізоду. Калі яго пераварочваюць, ён ужо галавой управа. Я рабіў зум – і твар у яго там не тое што сіні, ён фіялетавы. Там ужо прыкметы трупнага раскладання. Як мінімум содні ён мог там праляжаць. Таму і галава ў такім стане, што мы вырашылі да канца не размотваць. То бок і дата смерці розніцца, як мінімум, на содні. Гэта на маю думку», – кажа Сяргей.
«Ён быў вельмі прынцыповы. Яго было не зламаць! У мяне словаў няма! Я думаў, я жыву з братам. А аказваецца, жыў з героем. Балюча. Я не маю права сказаць, што вось гэта мой брат. Гэта – наш», – узрушана разважае брат.
Нашым героям прыйшлося нялёгка. Але яны нічога не папрасілі для сябе. Толькі – выратаваць сяброў.
«Мы ў бяспецы. Рукі ёсць, працу знойдзем. Адзінае – трэба пэўныя сродкі, каб у нашых сяброў, якія могуць пацярпець, была магчымасць таксама трапіць у бяспеку. Гэта важна для нас», – кажуць Андрэй і Сяргей.
З такімі беларусамі хоць у жыццё, хоць на вайну. Столькі праўды, столькі шчырасці ў іхных словах і столькі болю за нашую краіну. За свайго брата, сябра. За Вітольда. Як слушна сказаў Андрэй: «Вітольд – ён цяпер не толькі мой брат. Ён брат кожнаму беларусу. Ён сапраўдны герой».
Мы перакананыя, што сярод вас, дарагія гледачы, знойдзецца шмат тых, хто захоча дапамагчы нашым героям. Гэта можна зрабіць як публічна, так і ананімна. З любога пункту свету. Лістуйце да нас: belarus2belarus@gmail.com
Далучайся да нашых суполак у Facebook ды Instagram.
І памятайце: беларус беларусу – любоў, падтрымка і перамога. Дзе мы разам – там і Беларусь.
Праграму «Беларус беларусу» глядзіце кожную пятніцу а 18:50 на тэлеканале «Белсат» праз спадарожнік «Астра 4A» (ранейшая назва «Sirius 4»), онлайн, наYouTube-канале «Белсат Life» або ў закладцы «Праграмы» на нашай старонцы.