«Мова нанова» пагутарыла з былым дэсантнікам, які зараз займаецца асветніцкай дзейнасцю. Ён імкнецца пазнаёміць маленькіх беларусаў з гісторыяй Беларусі, узгадаваць у іх пачуццё годнасці і любові да роднай зямлі.
Сяржук Кедышка ў 1994–1996 гады служыў у паветрана-дэсантных войсках, пасля атрымаў адукацыю гісторыка, заняўся вайскова-гістарычнай рэканструкцыяй. Пазней заснаваў «Школку жалезнага дрывасека», якая знаёміла дзетак з традыцыямі беларускага рыцарства і гісторыяй Беларусі.
Калі ён распавядае, як пакутліва пераходзіў на беларускую мову ў паўсядзённым жыцці, то згадвае 2014 год. Анексія Крыму Расеяй, як ні дзіўна, змяніла стаўленне да беларускай мовы ў Беларусі.
Пасля пратэстаў 2020–2021 гадоў Сяржук мусіў пакінуць Беларусь. Ён распавёў, як яму ўдалося працягнуць у Польшчы справу, якую рабіла «Школка жалезнага дрывасека» ў Беларусі. А яшчэ Сяржук прыдумаў жартаўлівы тэст, які дапаможа вызначыць сапраўднага беларуса.
Дарэчы, Сяржук распавёў, як ягоныя дзядулі і бабулі змагаліся з нямецкімі акупантамі:
У граматычнай частцы распавядаем, як па-беларуску называюцца розныя часткі твару, і як правільна ўжываць словы рыхтаваць і гатаваць.
Сталася = атрымалася
Вопратка = адзенне
Удзел – рус. участие
Строй = касцюм
Подых – рус. дуновение
Распавядаць = расказваць
Асветнік – рус. просветитель
Веліч (ж.р.) – рус. величие
Гонар – рус. гордость
Падмануць – рус. обмануть
Выгадаваць – рус. воспитать, вырастить
Далучыцца – рус. присоединиться
Нечакана – рус. неожиданно
Гуртавацца = яднацца
Таямнічы = таемны
Замінаць – рус. мешать
Утульны – рус. уютный, комфортный
Дасведчаны = абазнаны, вопытны
Сумны – рус. скучный
Цікаўнасць – рус. любопытство
Закранаць – рус. затрагивать
Непарыўна – рус. неразрывно
Хваляванне – рус. волнение
Веды – рус. знания
Тоеснасць – рус. тождественность, идентичность
Навідавоку = на віду, на вачах
Вольнае валоданне – рус. свободное владение
Зварот – рус. обращение
Стаўленне – рус. отношение
Паўздзейнічаць / паўплываць – рус. повлиять
Штуршок – рус. толчок
Грамадская ўстанова – рус. общественная учреждение
Крануць – рус. тронуть
Прымусіць – рус. заставить
Саромецца – рус. стесняться
Кшталтаваць – удасканальваць – рус. совершенствовать
Здольнасць – рус. способность
Пазычыць – рус. одолжить
Рыхтавацца – рус. готовиться
Адшукаць – рус. отыскать
Лёс – рус. судьба
Загад – рус. приказ
Разлічвацца – рус. рассчитываться
Спатканне = сустрэча – рус. встреча
Адукацыйную праграму «Мова Нанова» глядзіце кожную нядзелю а 20:20 на тэлеканале «Белсат» праз спадарожнік «Астра 4A» (ранейшая назва – «Sirius4»), онлайн або ў закладцы «Праграмы» на нашай старонцы.
Калаж з фота: Smityuk Yuri / TASS / Forum