Чаму чыноўніцы любяць начосы? Паводле валасоў можна вызначыць характар чалавека? Скроні сівеюць першыя? Які апазнавальны знак з’явіўся ў беларусаў у Варшаве? Гэтыя ды іншыя пытанні «Мова нанова» задала цырульніцы з Жодзіна.
Алена Барценева была цырульніцай у Жодзіне. Але праз палітычны пераслед мусіла ўсё кінуць і пераехаць у Варшаву.
Вядоўца праграмы – барадач Віктар Шукеловіч – праверыў на сабе працу беларускамоўнае цырульніцы Алены. Падчас стрыжкі ён распытаў яе пра шмат якія гарадскія легенды і забабоны пра валасы.
Чаму цырульнікі пытаюць, як даўно чалавек не стрыгся? Дзе з’яўляецца першая сівізна? Ці ёсць сувязь паміж валасамі і характарам чалавека? Ці ўратуе дыета ад аблысення? Чаму нашыя продкі надавалі валасам розныя магічныя ўласцівасці? Адкуль у чынавенства слабасць да начосаў?
У граматычнай частцы разбіраемся, калі лепш казаць «валасы», а калі – «валоссе», а таксама – што значыць выраз «выдраць лысаму валоссе».
Цырульнік – рус. парикмахер
Спадабацца – рус. понравиться
Лялька – рус. кукла
Гадаваць = расціць
Пытаць – рус. спрашивать
Працоўны = рабочы
Двойчы – рус. дважды
Назіральнік – рус. наблюдатель
Рызыкаваць – рус. рисковать
Здацца – рус. показаться
Горай = горш – рус. хуже
Шкода = шкада – рус. жаль
Блага = дрэнна – рус. плохо
Знішчаць – рус. уничтожать
Перадусім – рус. прежде всего
Патрэба – рус. потребность
Паміжсобку = паміж сабой
Спружына – рус. пружина
Затрымаць – рус. задержать
Спадчыннае – рус. наследственное
Дадаваць – рус. добавлять
Начапурваць = настаўляць
Пакрыўдзіць – рус. обидеть
Выбачыць – рус. простить
Незвычайны – рус. необычный
Ставіцца – рус. относится
Навідавоку – рус. на виду
Чараўнік = вядзьмар – рус. колдун
Уздзейнічаць – рус. воздействовать
Чароўны – рус. волшебный
Пасма – рус. прядь
Сорам – рус. стыд
Лічыцца – рус. считаться
Валасы сталі дуба (дубка) – рус. волосы дыбом встали
Скроні – рус. виски
Сівізна – рус. седина
Патыліца – рус. затылок
Макаўка – рус. макушка
Лупы (бел. регіян.) = вусны, губы
Цудоўна – рус. чудесно
Заахвочваць = агітаваць
Фрызура = прычоска
Адукацыйную праграму «Мова нанова» глядзіце кожную нядзелю на тэлеканале «Белсат» праз спадарожнік «Астра 4A» (ранейшая назва – «Sirius4»), онлайн, у закладцы «Праграмы» на нашай старонцы або на канале YouTube.
Калаж з фота: Anton Novoderezhkin / TASS / Forum