W ramach projektu kinematograficzno-muzycznego „KINEMO” przy wsparciu Instytutu Polskiego w Mińsku w białoruskiej stolicy odbył się 15 grudnia specjalny pokaz filmu niemego „Pan Tadeusz”, wyprodukowanego w Polsce w 1928 roku.
Film wyświetlono w mińskim kinie „Moskwa”, a pokaz był poświęcony 100-leciu odzyskania przez Polskę Niepodległości i 220. rocznicy urodzin Adama Mickiewicza, na podstawie utworu którego powstało jedno z arcydzieł przedwojennej polskiej sztuki filmowej. Sala kina „Moskwa”, w której odbył się miński pokaz przedwojennego „Pana Tadeusza” ledwie zmieściła wszystkich chętnych do obejrzenia tego obrazu filmowego.
Obraz filmowy „Pan Tadeusz” wyreżyserował wybitny przedwojenny polski scenarzysta oraz reżyser teatralny i filmowy Ryszard Ordyński. Film na podstawie mickiewiczowskiej epopei narodowej kręcił on m.in. na terenie współczesnej Białorusi – w majątku Czombrów nieopodal Świtezi w przedwojennym powiecie nowogródzkim, gdzie Adam Mickiewicz spędził dzieciństwo, a także na zamku w Mirze.
Nad scenografią, kostiumami i rekwizytami filmowymi podczas kręcenia „Pana Tadeusza” czuwał zespół, składający się z najlepszych konsultantów, a w scenach batalistycznych wziął udział 1. Pułk Szwoleżerów Józefa Piłsudskiego oraz 4. Pułk Ułanów Zaniemeńskich.
Oficjalna premiera dzieła odbyła się 9 listopada 1928 roku w Warszawie. W ówczesnej prasie „Pana Tadeusza” zapowiadano jako „epopeję filmową nieśmiertelnego dzieła Adama Mickiewicza”, „obraz rocznicowy”, „superprodukcję, realizowaną na dziesięciolecie niepodległości Polski”.
Film stał się dla jego twórców sukcesem komercyjnym. Cieszył się ogromnym powodzeniem w stolicy, a premiera, na której byli obecni prezydent RP Ignacy Mościcki i Marszałek Józef Piłsudski, zapoczątkowała obchody dziesięciolecia niepodległości Polski.
W czasie II wojny światowej film „Pan Tadeusz” zaginął, wydawałoby się bezpowrotnie. W latach 50. minionego stulecia udało się jednak odnaleźć fragmenty filmu o łącznej długości czterdziestu dwóch minut. W 2006 roku we Wrocławiu odnaleziono kolejne fragmenty filmu, dzięki czemu udało się zrekonstruować około stu dwudziestu minut, trwającego pierwotnie przez ponad trzy godziny arcydzieła filmowego.
9 listopada 2012 w warszawskim kinie „Iluzjon” odbyła się premiera zrekonstruowanej wersji filmu, wzbogaconego o muzykę, którą skomponował Tadeusz Woźniak. W styczniu 2014 roku Filmoteka Narodowa opublikowała zrekonstruowanego „Pana Tadeusza” na płytach DVD.
W Mińsku muzyczne tło do filmu stworzyły Orkiestra Symfoniczna i chór Muzycznej Kapeli „SONORUS” pod batutą autora nowej oprawy muzycznej do filmu – utalentowanego białoruskiego kompozytora i dyrygenta Konstantego Jaśkowa. Obecni na pokazie zaznaczali, że muzyka doskonale pasuje do filmu oraz epopei narodowej polskiego Wieszcza i jest warta tego, aby ją promować zarówno w Polsce, jak i na całym świecie.
jb/belsat.eu wg znadniemna.pl
