Skwer w centrum Mińska otrzyma nazwę na cześć Edwarda Woyniłłowicza


Przylega on do kościoła, który ufundował słynny białoruski i polski działacz społeczny i gospodarczy.

O nadaniu skwerowi znajdującego się na tyłach kościoła pw. św.św. Szymona i Heleny imienia Woyniłłowicza jednogłośnie zadecydowali członkowie komisji toponimicznej przy stołecznym miejskim komitecie wykonawczym.

Urodzony w 1847 roku w majątku Ślepianka pod Mińskiem Edward Woyniłłowicz był jednym z najzamożniejszych i wpływowych ziemian na Mińszczyźnie. Na początku XX wieku zaangażował się w działalność ruchu białoruskiego ruchu narodowego. Był fundatorem pierwszego białoruskiego wydawnictwa “Zahlanie sonca i u nasza wakonca”, czasopism”Łuczynka” i “Sacha” oraz gazety”Nasza Niwa”.

Był też fundatorem kościołów i cerkwi, bronił praw Żydów oraz Tatarów-muzułmanów. Mińsk zawdzięcza mu świątynię, która stała się najpopularniejszą wizytówką stolicy dzisiejszej Białorusi: po śmierci dwojga dzieci, w latach 1905-1910 Woyniłłowicz wybudował według projektu Tomasza Pajzderskiego neoromański kościół pod wezwaniem Szymona i Heleny. Świątynia przetrwała wszystkie dziejowe zawieruchy (za czasów ZSRR mieścił się w niej Dom Kinematografii), a w 1990 została zwrócona wiernym.

Nazwisko Woyniłłowicza długo było nie w smak władzom zwłaszcza z powodu jego orientacji niepodległościowej i białoruskiej. W 1918 roku opowiedział się za proklamowaniem Białoruskiej Republiki Ludowej, a dwa lata później w jego domu w Słucku mieścił się sztab zdławionego później przez bolszewików Powstania Słuckiego.

Po zawarciu przez Polskę a ZSRR pokoju ryskiego, na mocy którego Mińsk został stolicą sowieckiej Białorusi, Edward Woyniłłowicz opuścił rodzinne strony. Osiadł w Bydgoszczy, gdzie zmarł w 1928 r.

Tam skwer jego imienia pojawił się jeszcze w 2012 roku. W Mińsku w 2007 r. na jego cześć nazwano ulicę sąsiadującą z ufundowanym przez niego kościołem, ale zaraz potem władze miasta wycofały się z tej decyzji. Nadal nosi ona imię Stanisława Bersona – pochodzącego z Warszawy radzieckiego działacza politycznego i wojskowego, ujętego i rozstrzelanego przez Polaków po ich wkroczeniu do Mińska w 1920 roku.

ІІ, cez, belsat.eu

Aktualności