Minister spraw zagranicznych Zbigniew Rau poinformował w w Luksemburgu, że podczas spotkania szefów MSZ państw UE udało się osiągnąć konsensus w sprawie drugiej transzy sankcji wobec Białorusi, która obejmie też Alaksandra Łukaszenkę.
Jak zaznaczył szef polskiej dyplomacji, Alaksandr Łukaszenka jest odpowiedzialny za stosowanie przemocy w życiu społecznym i fałszowanie wyborów prezydenckich.
– Nikt w UE nie zamierza uznać go za prawowitego przywódcę Białorusi – zaznaczył Rau.
Jak dodał, ministrowie spraw zagranicznych ocenili też na spotkaniu, że nie należy spodziewać się zmiany postępowania władz Rosji, zarówno w stosunku do poszczególnych państw UE, jak i UE jako całości.
– Bardzo szybko udało osiągnąć się konsensus, w zasadzie nie było żadnej dyskusji w tej kwestii, co do sankcji wynikających z próby otrucia Aleksieja Nawalnego – zaznaczył.
Rau podkreślił, że szefowie resortów dyplomacji zastanawiali się także nad tym jaką politykę w stosunku do Rosji należy prowadzić.
– Czy te pięć zasad, które UE zdołała wypracować w relacjach z Rosją cztery lata temu, należy stosować kompleksowo. Większość, przytłaczająca większość z nas uznała, że tak. Chociaż nie brakło głosów bardzo sceptycznych, np. kolega z Łotwy wskazał, że Rosja oczekuje od UE wyłącznie dwóch rzeczy: zniesienia sankcji i potwierdzenia jej stref wpływów – powiedział Rau.
W kontekście Białorusi – jak mówił minister – podnoszono także zasadność wprowadzenia zachęt dla społeczeństwa białoruskiego w postaci pakietu ekonomicznego, którego autorami są państwa Grupy Wyszehradzkiej, a który został przedstawiony przez premiera Mateusza Morawieckiego na ostatnim posiedzeniu Rady Europejskiej.
– Z dużą satysfakcją muszę stwierdzić, że zarówno Polska jak i Litwa spotkały się ze zdecydowanym wsparciem państw UE w naszej dyplomatycznej konfrontacji z Białorusią. Jak pamiętamy, praktycznie zdecydowana większość ambasadorów UE w Mińsku została odwołana na konsultacje w geście solidarności z Polską i z Litwą, kiedy zostaliśmy przez stronę białoruską skłonieni do odwołania naszych ambasadorów na konsultacje, a przede wszystkim do radykalnego zredukowania liczby naszych dyplomatów w Mińsku – powiedział Rau.
Wybory prezydenckie na Białorusi z 9 sierpnia nie były ani wolne, ani uczciwe, a Alaksandr Łukaszenka nie ma legitymacji demokratycznej – wynika z konkluzji przyjętych przez ministrów spraw zagranicznych państw UE na poniedziałkowym spotkaniu w Luksemburgu. Ministrowie potwierdzili swoje pełne poparcie dla suwerenności i niepodległości Białorusi oraz dla demokratycznego prawa Białorusinów do wyboru swojego prezydenta w nowych, wolnych i uczciwych wyborach, bez ingerencji z zewnątrz.
Szefowie MSZ państw UE zdecydowanie potępili przemoc, jaką władze białoruskie stosują wobec pokojowych demonstrantów i wezwali do uwolnienia wszystkich arbitralnie zatrzymanych osób, w tym więźniów politycznych. W tym kontekście w konkluzjach przypomniano o sankcjach nałożonych na 40 osób odpowiedzialnych za sfałszowanie wyborów prezydenckich i brutalne tłumienie pokojowych protestów oraz o gotowości UE do podjęcia dalszych sankcji wobec podmiotów i wysokich rangą urzędników, w tym Łukaszenki.
UE ograniczy współpracę dwustronną z władzami Białorusi na szczeblu centralnym, zwiększy zaś swoje wsparcie dla narodu białoruskiego i społeczeństwa obywatelskiego.
Do takiej strategii zostanie dostosowana pomoc finansowa dla tego kraju, czego przykładem jest natychmiastowe udostępnienie przez UE dodatkowych środków finansowych przekazanych na rzecz ofiar przemocy, organizacji pozarządowych i niezależnych mediów – zaznaczono w komunikacie.
W przyjętym przez ministrów stanowisku podkreślono, że UE jest gotowa znacznie zwiększyć swoje zaangażowanie polityczne, współpracę sektorową i pomoc finansową dla Białorusi. Warunkiem tych działań jest jednak przestrzeganie przez władze tego kraju zasad demokracji, praworządności i praw człowieka. By liczyć na pomoc UE, władze Białorusi muszą zaprzestać represji i nadużyć, promować poważny, wiarygodny i pluralistyczny proces polityczny prowadzący do wolnych i uczciwych wyborów obserwowanych przez OBWE.
Wreszcie, UE wzywa władze Białorusi do zaangażowania się w “pluralistyczny dialog narodowy” i jest gotowa wspierać pokojową przemianę demokratyczną za pomocą różnych instrumentów, w tym kompleksowego planu wsparcia gospodarczego dla demokratycznej Białorusi.
cez/belsat.eu wg PAP