Litwa wystosowała notę protestacyjną do Białorusi. Powód? Elektrownia w Ostrowcu
Litwa wystosowała dziś notę protestacyjną do Ministerstwa Spraw Zagranicznych Białorusi dotyczącą pospiesznego uruchomienia elektrowni atomowej w Ostrowcu. Zdaniem władz w Wilnie zagraża to bezpieczeństwu obywateli Litwy, Białorusi i Unii Europejskiej.
W nocie poinformowano, że Litwa zdecydowanie potępia decyzję białoruskich władz o rozpoczęciu reakcji jądrowych w niebezpiecznej elektrowni i wytwarzaniu energii elektrycznej, ignorując wymogi bezpieczeństwa Litwy i Unii Europejskiej (UE). Podkreślono również, że bezpieczeństwo i ochrona obiektów jądrowych ma ogromne znaczenie w stosunkach UE z Białorusią.
– W sprawie wdrażania norm bezpieczeństwa jądrowego i wymagań środowiskowych w białoruskiej elektrowni atomowej Unia Europejska na szczeblu Rady Europejskiej, Parlamentu Europejskiego i Rady do Spraw Zagranicznych trzyma się jednego stanowiska – zauważył minister spraw zagranicznych Linas Linkevičius.
Ministerstwo Spraw Zagranicznych wraz z innymi litewskimi instytucjami będzie nadal zabiegało na szczeblu międzynarodowym o rozstrzygnięcie kwestii niebezpiecznej elektrowni w Ostrowcu, poszukując rozwiązań ograniczających zagrożenia.
W poniedziałek litewski operator systemu przesyłowego energii elektrycznej Litgrid otrzymał pismo od białoruskiego operatora systemu przesyłowego Belenergo, w którym poinformowano, że rozpoczęcie produkcji energii elektrycznej w elektrowni w Ostrowcu planowane jest na okres od 1 do 10 listopada.
Tymczasem litewska minister spraw wewnętrznych Rita Tamašunienė powiedziała dziś, że samorządy rejonów wileńskiego i święcińskiego są dostatecznie przygotowane na wypadek awarii elektrowni jądrowej w Ostrowcu na Białorusi. Natomiast nie ukrywa, że przygotowanie innych samorządów nie jest jeszcze wystarczające.
– W systemie dziesięciopunktowym oceniłabym na 6 z plusem lub 7. To, co nie jest aktualne i gdzieś daleko, często odsuwamy na dalszy plan. Jednak kryzys pandemiczny w kraju był korzystny samorządom, gdyż podjęto interakcję między instytucjami, wzięto również pod uwagę potrzeby mieszkańców i potrzebne im środki – powiedziała Tamašunienė.
Wraz z premierem, ministrem energetyki oraz ministrem spraw zagranicznych spotkała się ona dziś z prezydentem Gitanasem Nausėdą w celu omówienia przygotowań na wypadek awarii białoruskiej elektrowni jądrowej.
– Najlepiej przygotowane muszą być dwa samorządy, które znajdują się w promieniu 30 kilometrów od elektrowni jądrowej w Ostrowcu. Są to samorządy rejonów wileńskiego i święciańskiego. One są naprawdę odpowiednio przygotowane. Rozdawane są tabletki jodku potasu, został wzmocniony system informowania mieszkańców – powiedziała Tamašunienė.
Tamašunienė przedstawiła prezydentowi postępy w dziedzinie ochrony ludności.
– Mówimy o gromadzonej rezerwie potrzebnej w przypadku zagrożeń, takich jak elektrownia jądrowa w Ostrowcu. Rząd zapewnił odpowiednie finansowanie w ramach państwowego planu zarządzania kryzysowego. Zakupy są w toku, nie da się ich zrobić w jeden dzień. Planowane są 33 zakupy, 10 z nich już są zrealizowane. Mówimy o różnych środkach, które są niezbędne, aby zapewnić zarówno funkcjonowanie naszych służb, jak też niezbędną pomoc mieszkańcom – powiedziała minister.
Zdaniem szefowej resortu spraw wewnętrznych, najważniejsze w sytuacji kryzysowej jest przygotowanie ludności.
– Proces przygotowania jest procesem ciągłym. To nie jest ograniczone działanie. To trwa długo. Moim zdaniem najważniejsze jest poinformowanie każdego mieszkańca, jak ma się zachować w takiej czy innej sytuacji awaryjnej. Zwraca się na to uwagę. Odnawiane są systemy ostrzegawcze w samorządach. Szczególnie w tych, które są oddalone o sto kilometrów od elektrowni jądrowej w Ostrowcu. Planowane są ćwiczenia, podczas których mieszkańcy zostaną ostrzeżeni wiadomościami SMS – podkreśliła Tamašunienė.
