Kommiersant: Kreml do Łukaszenki - tanie surowce energetyczne za utratę suwerenności Białorusi

W poniedziałek Łukaszenka powiedział, że Rosja zerwała negocjacje surowcowe i nie chce być bratnim krajem, ale partnerem.

Twarde negocjacje

Łukaszenka chce wybiórczo traktować umowę o państwie związkowym. I kontynuować zachowanie osoby będącej na utrzymaniu, bez ponoszenia żadnych strat społecznych i politycznych, które byłyby nieuniknione w przypadku pogłębionej integracji (Rosji i Białorusi – PAP) – pisze “Kommiersant”, cytując źródło w rządzie Rosji.

Wygląda na to, że Moskwa jest nastawiona na twarde negocjacje – ocenia dziennik.

Chłodne relacje

Przed rozmowami Moskwa-Białoruś na najwyższym szczeblu relacje między krajami są wyjątkowo chłodne z powodu kolejnego sporu na temat rozliczeń surowcowych. Chodzi przede wszystkim o rosyjski manewr podatkowy, który w ciągu najbliższych pięciu lat ma podwyższyć cenę rosyjskiej ropy dla Mińska do poziomu rynkowego. Białoruś domaga się od partnera rekompensaty.

W poniedziałek Łukaszenka ocenił, komentując przebieg rozmów podczas rządowej narady, że choć porozumienie miało być osiągnięte do końca roku, to Moskwa “odrzuciła wszystkie propozycje Białorusi i faktycznie zerwała terminy”. Powiedział również, że będzie rozmawiać z Moskwą jak z “partnerem”, skoro “pewni nowi ludzie w Rosji nie chcą braterstwa”. Łukaszenka podkreślił, że suwerenność obu państw powinna zostać uszanowana.

Jak pisze “Kommiersant”, za każdym razem, gdy w relacjach rosyjsko-białoruskich dochodzi do rozbieżności, “Mińsk daje do zrozumienia, że sąsiad na Wschodzie nie jest jedynym, z którym można się przyjaźnić; tak jest i tym razem”.

Tanie surowce za suwerenność

Gazeta powołuje się na rozmowy z białoruskimi urzędnikami, według których rosyjscy rozmówcy podczas negocjacji energetycznych mieli im powiedzieć “niemal otwartym tekstem: jeśli chcecie ulg, to wejdźcie w skład Rosji na prawach podmiotu”.

Właśnie tak strona białoruska odebrała niedawne oświadczenie premiera Rosji Dmitrija Miedwiediewa, który podczas pobytu w Brześciu dał do zrozumienia, że bardziej “zaawansowany” wariant relacji dwustronnych, w którym możliwe jest większe wsparcie Rosji, wymaga realizacji umowy związkowej z 1999 roku, czyli głębszej integracji. Miałoby to oznaczać m.in. wspólną walutę, sądy, nadzór finansowy i inne instytucje. Mińsk nie jest obecnie zainteresowany takim obrotem spraw mimo deklaracji o gotowości do pogłębiania integracji.

Rosyjski dziennik cytuje również swoich rozmówców w MSZ w Moskwie: “Nikt nikogo donikąd nie zagania, chociaż Moskwa ma plany dalszej realizacji umowy związkowej i to poważne”.

– Pragniemy jeszcze raz podkreślić, że żadnych ustaleń na temat rekompensaty dla Białorusi w związku z manewrem podatkowym w sferze naftowo-gazowej Rosji nigdy nie było. Ustalenia były takie, że ten temat będzie omawiany, co właśnie ma miejsce – oświadczyła w poniedziałek służba prasowa rosyjskiego rządu w odpowiedzi na słowa Łukaszenki.

14 grudnia rosyjski wicepremier i minister finansów Anton Siłuanow oświadczył, że rekompensaty, której domaga się Mińsk, “nikt nie obiecywał”. Rosyjski urzędnik powiedział też, że Rosja straciła zaufanie do Białorusi za systematyczne naruszanie umów celnych. Siłuanow oskarżył Białoruś o umożliwianie przemytu zachodniej żywności do Rosji, branie udziału w machinacjach dotyczących eksportu produktów ropopochodnych. Jego zdaniem kraj ten nie wykonuje porozumienia o stworzeniu Państwa Związkowego z 1999 r przewidującego stworzenie wspólnej polityki podatkowej, celnej, pieniężnej, itd.

jb/belsat.eu wg Kommiersant, PAP