Coroczne przeniesienie świecy. Obrzęd pamiętający czasy niepamiętne


Homelszczyzna i Polesie do dziś w ludowych wierzeniach i obrzędach religijnych zachowały tradycje powstałe jeszcze przed chrystianizacją Rusi.

5 czerwca we wsi Nawinki w rejonie kalinowskim miał miejsce obrzęd przeniesienia świecy, który polega na przekazaniu z chaty do chaty kompletu przedmiotów rytualnych: ikony, świecy i drewnianego krzyża. Muszą one pozostać u gospodarzy równo rok i mają chronić dom, mówi mieszkanka wioski Wolha Sopat

„Ona, gdy jest w chacie, obdarza mocą i gospodarzy, i dzieci, i wszystkich”.

Przenoszenie świecy jest wydarzeniem uroczystym. Mieszkańcy zbierają się w tym czasie jak na święto, i nawet obnoszą świecę po całej wiosce. W tym czasie szczęśliwcy, którzy przez rok będą gościć drogocenne przedmioty, przygotowują podwórze, rozpościerając na nim tkaninę i ozdabiając je. Pani Maryja wspomina, że nie było jej kiedyś żal położyć przed procesją najlepszej kołdry.

„Gdy przenosili do nas, to miałam dwie tkane kołdry, więc zasłałam nimi podwórze, by owce po nich przeszły”.

Zobacz też: Jak pieśni poleskich staruszek trafiają na smartfony. Magia Polesia w nowym filmie Biełsatu

Świecę niosą gospodarz i gospodyni chaty, obraz – panny, a krzyż – najstarsi z szanowanych mężczyzn. Mieszkańcy wsi starają się przejść pod ikoną i świecą trzy razy, wierząc, że zapewni to zdrowie i dobrobyt. W tym roku świeca zaszła do Hanny Blizniec.

„Gdy przyjechaliśmy do tej wsi, to Świeczka była bardzo daleko od nas, i nigdy nie sądziłam, że się doczekam. Ale i my dotrwaliśmy do tego świetlistego dnia, więc się niepokoimy” – mówi pani Hanna.

Po raz pierwszy w źródłach pisanych obrzęd przeniesienia świecy pojawił się Letopisie ipatijewskim z 1159 roku. Do dnia dzisiejszego przetrwał tylko w kilku wioskach na Białorusi.

Inne tematy w najnowszym wydaniu Kultury:

Kult jednostki na tryptyku z Łukaszenką;

Co w historii zmieniła bitwa nad Sinymi Wodami?

Największy mural na Białorusi. Właściciele ściany sami zgłosili się do artysty.

Zdjęcie: Planeta Belarus

Aktualności