Cichanouskaja opublikowała koncepcję nowych, demokratycznych wyborów na Białorusi
Liderka białoruskiej opozycji na swojej stronie internetowej opublikowała koncepcję wyborów prezydenckich, które zostaną przeprowadzone po upadku reżimu Alaksandra Łukaszenki. Obiecała też przeprowadzić je w ciągu 60 dni od objęcia władzy.
Swiatłana Cichanouskaja mogła wygrać wybory prezydenckie 9 sierpnia, gdyby głosy zostały uczciwie policzone. W ubiegłym tygodniu oświadczyła, że jest gotowa sprawować władzę w państwie w okresie przejściowym pomiędzy ustąpieniem Alaksandra Łukaszenki i nowymi wyborami.
Dziś opublikowała ich koncepcję, którą stworzył zespół współpracujących z nią prawników.
Zgodnie z białoruskim ustawodawstwem, przedterminowe wybory prezydenckie mogą zostać przeprowadzone w razie dobrowolnego ustąpienia rządzącego prezydenta lub odwołania go z urzędu przez parlament. Powinny się ode odbyć najszybciej w ciągu 30 dni, a najpóźniej w ciągu 70 dni od “zwolnienia się” fotela prezydenta. W obecnych warunkach, przygotowanie do wyborów może zająć od 45 do 60 dni – podkreśla opozycja.
By przeprowadzić na Białorusi uczciwe wybory nie trzeba zmieniać Kodeksu Wyborczego, który w teorii je zakłada. Konieczna będzie jednak zmiana instrukcji użycia kodeksu.
Biuro Swiatłany Cichanouskiej proponuje wprowadzenie dziesięciu zasad uczciwych wyborów:
- Umożliwić obserwatorom dostęp do wszystkich etapów głosowania: od wyłonienia członków komisji wyborczych do liczenia głosów.
- Podnieść priorytet wspólnot lokalnych (osiedlowych, blokowych i wiejskich) w komisjach wyborczych.
- Podczas zbierania podpisów za kandydaturą zmienić cel pracy komisji z wyszukiwania nieprawdziwych podpisów na wyszukiwanie podpisów prawdziwych.
- Interpretować wątpliwości za korzyść osób ubiegających się o start w wyborach i ich osób, które oddały na nie swój podpis.
- Sprawdzać podpisy publicznie.
- Opracować bardziej szczegółową formę protokołów liczenia otrzymanych, wydanych i wypełnionych kart do głosowania na wszystkich etapach i dla wszystkich form głosowania (głosowanie przedterminowe, głosowanie w domu, głosowanie w lokalu wyborczym).
- Ograniczyć głosowanie przedterminowe i pozwolić obserwatorom wykonywać swoje zadania bez przeszkód i bez przerwy podczas głosowania przedterminowego i/lub wyposażyć lokale wyborcze w środki całodobowego monitoringu.
- Wprowadzić zasady jawnego i publicznego liczenia głosów: każda karta do głosowania pokazywana jest wszystkim członkom komisji i wszystkim obserwatorom, przy czym głośno wymieniane jest nazwisko wybranego kandydata.
- Wprowadzić zasadę natychmiastowego wywieszania protokołów liczenia głosów i stworzyć techniczne możliwości publikowania wszystkich protokołów na stronie Centralnej Komisji Wyborczej.
- Nie uniemożliwiać obserwatorom przejścia akredytacji i obserwacji wyborów. Wszystkich zarejestrowanych obserwatorów wpuścić do lokali wyborczych z zachowaniem zasad bezpieczeństwa epidemicznego. Dać im możliwość zapisu audio i wideo w lokalach wyborczych, nie naruszającego przy tym tajemnicy wyborczej.
Biuro Swiatłany Cichanouskiej jest przekonane, że wprowadzenie takich zasad do instrukcji nowej CKW pozwoli przeprowadzić uczciwe i wolne wybory prezydenta Białorusi.
Cichanouskaja nie planuje startować w wyborach na prezydenta Białorusi. Oświadczyła jednak, że jest gotowa pełnić rolę głowy państwa w okresie przejściowym. Jej program składa się z trzech głównych punktów: uwolnienia wszystkich więźniów politycznych, organizacji nowych wyborów i zachowania stabilności w państwie w okresie przejściowym.
Według obrońców praw człowieka sierpniowe wybory prezydenckie na Białorusi odbyły się w atmosferze zastraszania wyborców. Jeszcze przed dniem głosowania służby bezpieczeństwa zatrzymały ponad tysiąc osób, część z nich skazując na kary aresztu lub grzywny. Wobec 23 osób wszczęto postępowania karne – do aresztów trafiły osoby ubiegające się o start w wyborach prezydenckich Siarhiej Cichanouski, Paweł Siewiaryniec, Wiktar Babaryka, Uładzimir Niapomiaszczych i Mikałaj Statkiewicz. Sam proces wyborczy był też sprzeczny z białoruskimi i światowymi normami.
Według Centralnej Komisji Wyborczej wybory prezydenckie po raz szósty na prezydenta Białorusi wybrano Alaksandra Łukaszenkę, który zdobył 80,1 proc. głosów. Drugie miejsce miała zająć Swiatłana Cichanouskaja z wynikiem 10 proc. głosów. Jednak platforma alternatywnego liczenia głosów i protokoły z uczciwych komisji wyborczych pokazały, że to opozycjonistka mogła wygrać.
Wyniki białoruskich wyborów nie zostały uznane przez świat demokratyczny, a na osoby odpowiedzialne za ich sfałszowanie państwa Zachodu nałożyły sankcje.
kt,pj/belsat.eu
