Jeśli znudziło się Wam coroczne farbowanie jajek w cebulaku i pragniecie czegoś nowego, proponujemy kilka ciekawych, nowoczesnych, lub tradycyjnych sposobów na udekorowanie wielkanocnego jajka.
Już w czasach przedchrześcijańskich jajka dla Słowian były potrawą rytualną. Symbolizowały one płodność, życie, zdrowie, dobrobyt, miały leczniczą, oczyszczającą i ochronną moc. Do dziś w czasie Radunicy wielu prawosławnych Białorusinów zanosi wielkanocne jajka na groby bliskich.
Jedne z najstarszych, wapiennych pisanek były znalezione podczas wykopalisk archeologicznych w osady z epoki dominowania na Rusi Wikingów w Maśkowcach pod Brasławiem. Nie proponujemy Wam jednak zaskoczyć rodzinę kamiennymi jajkami, a pisankami sporządzonymi własnoręcznie według nietypowych wzorów.
1. Pasianki
Wesołe i wielokolorowe jajka powstaną, jeżeli obwiedziemy je nitkami muliny i ugotujemy. Dobrze gotować je trochę dłużej, a potem dać im ostygnąć, nie wylewając wody. Potem możemy też odciąć nitki, które powinny swoje kolory pozostawić na jajku.
2. Dekupaż
Okazuje się, że wielkanocne jajka można ozdabiać nawet dziełami sztuki. A robi się to bardzo prosto. Wszystko zależy od tego, z jakimi wzorami i obrazkami zdobędziecie serwetki. Najpierw gotujemy jajka, zdejmujemy wierzchnią warstwę serwetki, bo tylko jego potrzebujemy, wycinamy z serwetki potrzebny nam obrazek i klejem do papieru przyklejamy go do jajka. Zamiast kleju możemy też wykorzystać białko jaja.
Gdy już klej na serwetkach wyschnie, możemy jajka natrzeć olejem roślinnym, na glanc.
3. “Kosmiczne jaja”
“Kosmiczne jaja” możemy otrzymać za pomocą standardowych barwników do jajek, białej farby i pędzelka. Malujemy przyszła pisankę na ciemny kolor – czarny, niebieski lub fioletowy, a potem za pomocą pędzelka ochlapujemy je białą lub żółtą farbą.
W rzeczy samej, według starożytnych mitów z całego świata, to właśnie z kosmicznego jajka wykluł się nasz Świat. Na przykład Hindusi uważają, że Wszechświat początkowo pozbawiony był formy, póki nie przyjął kształtu jajka – Hiranjagarbha – którego skorupa stała się granicą pomiędzy nicością a bytem. Po roku owo kosmiczne jajo otworzyło się, zewnętrzna błona została obłokami, skrętki zamieniły się w rzeki, a płynny środek – oceanami.
4. Skrobanki i roślinne wzory
Dla tych, którzy nie chcą odchodzić od tradycyjnego farbowania jaj w łupinach cebuli, proponujemy tradycyjną metodą popularną w wielu regionach Białorusi. Do znoszonej nylonowej pończochy wsuwamy jajka, obkładając je na bokach liśćmi ziół i roślin, które mamy pod ręką. Szczelnie zawiązane jajka gotujemy w przygotowanym cebulaku.
Jeżeli nie mamy jednak pod ręką listków, roślinne wzory możemy na ugotowanej już kraszance (tak nazywa się pofarbowane na czerwono jajko) wydrapać. Wykorzystujemy do tego igłę cerówkę, agrafkę, albo nożyk. Wprawną ręką można stworzyć prawdziwe dzieło sztuki.
5. Pisanki po sopoćkińsku
Z unikalnego odwiecznego sposobu ozdabiania wielkanocnych jajek słynie zamieszkana przez mniejszość polską wieś Sopoćkinie. Do dziś pisanki farbuje się tam na tradycyjny czarny kolor, a wzór uzyskiwany jest za pomocą wosku pszczelego.
“Nasze jajka są zazwyczaj czarne z białymi wzorami. Możliwe, że kiedyś był to symbol światła i mroku. Czarny to też kolor urodzajnej ziemi, a biały zawsze był symbolem czystości i piękna. Podstawowe wzory to kwiatki i słoneczka. Wszystkie bardzo radosne, tak jak radosne jest święto Wielkanocy, gdy Chrystus zmartwychwstał i zwyciężył śmierć” – tłumaczy Hanna Hałubcowa, kierowniczka filii Sopoćkińskiego Centrum Kulturalno-Turystycznego.
Do uzyskania czarnego barwnika potrzebne są zardzewiałe gwoździe, albo inne niepotrzebne w domu zardzewiałe żelastwo, kora dębu i olchy, które zalewa się wodą. Wszystkie składniki powinny dojrzewać miesiąc, akurat cały Wielki Post. Zazwyczaj ludzie zaczynają je przygotowywać, gdy tylko zaczyna się post, tak by do Wielkanocy farba była gotowa. Jeżeli mieszanka nie odstoi swojego czasu, to kolor może być nie do końca czarny, a trochę brązowy.
Jeżeli jednak nie mamy już czasu przygotować naturalnego barwnika, możemy go zastąpić zwyczajną farbką do jajek, którą kupimy w sklepie. Przy czym kolor każdy może wybrać pod swój gust.
Przed zanurzeniem jajek w barwniku, należy roztopić wosk i specjalnym pędzelkiem, który miejscowi nazywają “pisaczkiem”, nanieść wzory na surowe, albo wcześniej ugotowane jajko. Taki pisaczek można bardzo łatwo wykonać: w drewnianą listewkę wbijamy mały gwóźdź, którym później nanosimy wosk. Wosk powinien być pszczeli, na przykład z cerkiewnej świecy. Jeżeli jako było surowe, trzeba je zanurzyć w barwniku na dobę, a dopiero potem gotować. Nałożony przez nas wosk wygotuje się, pozostawiając biały rysunek. Jeżeli jajko było ugotowane, po farbowaniu można je potrzymać przy świecy, by wosk rozpuścił się i ściekł.
Wesołych świąt!
PW, PJr belsat.eu
Zobacz także:
