Jak białoruscy więźniowie polityczni chcieliby (i powinni) świętować Nowy Rok
Wielu Białorusinów będzie obchodzić Nowy Rok za kratami. Biełsat zapytał o zwyczaje noworoczne i życzenia krewnych kilku więźniów politycznych. Oto ich historie.
Mikoła Statkiewicz
Weteran opozycji, założyciel Niezależnego Zrzeszenia Wojskowych, przywódca socjaldemokratycznej Narodnej Hramady w 2020 roku zaproponował ideę „kandydatów protestu” i sam miał stać się jednym z nich. Został zatrzymany 31 maja ub.r.
W „procesie Cichanouskiego” skazano go na 14 lat kolonii o zaostrzonym rygorze – za protesty, które odbyły się… po jego aresztowaniu. Mikoła Statkiewicz przekazał zza krat, że idealny Nowy Rok dla niego jest „w domu, obok ukochanej, w otoczeniu naszych zwierząt, żeby było żywa choinka, wiele kolorowych światełek, paliły się świece, a potem – żeby wyjść razem i patrzeć, jak pada śnieg”. Wraz z żoną – Maryną Adamowicz zawsze wybierał choinkę na długo przed Bożym Narodzeniem. W jeden ze świątecznych dni odwiedzali też znajomych w wiosce, aby posiedzieć przy ognisku.
Maryja Kalesnikawa
Muzyk i organizatorka projektów kulturalnych, dyrektor artystyczny hubu Ok16 Minsk, w wyborach 2020 r. – szefowa sztabu wyborczego Wiktara Babaryki, następnie – członek Prezydium Rady Koordynacyjnej. Została uprowadzona przez “nieznanych sprawców” 7 września 2020 r. Próbowano wywieźć ją z kraju siłą, ale na granicy podarła swój paszport. W tym roku została skazana na 11 lat kolonii karnej za „spisek w celu przejęcia władzy”, „stworzenie ugrupowania ekstremistycznego” i „wzywania do działania na szkodę bezpieczeństwa narodowego”.
Maryja Kalesnikawa zwykle świętuje Nowy Rok z rodziną – uwielbia wszelkie przygotowania, gotowanie, dekorowanie domu, spotkania przy stole. Brzmi muzyka, a „rodzinną wizytówką” – jest głośny śmiech. Ostatni Nowy Rok w powitała już za kratami: czytając Borysa Akunina, pisząc listy do krewnych, przyjaciół i nieznajomych, którzy napisali do niej. 31 grudnia położyła się spać zgodnie z ciszą nocną – o 22.00, a rano przygotowała świąteczne śniadanie z przesyłek moich od rodziny.
Ihar Łosik
Założyciel kanału Biełaruś Gołownogo Mozga w Telegramie i konsultant Radia Swaboda, został aresztowany 25 czerwca 2020 roku. Skazano go w ramach również w „procesie Cichanouskiego” na 15 lat kolonii o zaostrzonym rygorze.
Ihar Łosik w listach do swoich bliskich opisał aż kilka wariantów, jak chciałby świętować Nowy Rok. Jedna z opcji to wynajęcie dużego wiejskiego domu, aby pobyć w nim z żoną, córką Pauliną, rodzicami i teściami. Aby nie jeździć po mieście do siebie nawzajem, jak to zwykle bywało. Inną opcją jest wyjazd w góry z żoną i córką, wynajęcie tam domu w malowniczym miejscu, pojeżdżenie na nartach (co prawda on, ani żona nie umieją, ale by się nauczyli).
Od 12 lat, odkąd zna żonę, Ihar zawsze obchodził Nowy Rok w rodzinnym gronie i nie wyjeżdżał za granicę. Jeszcze jedna opcja to po prostu zostać w domu z żoną i córką, udekorować dom i choinkę, powycinać na nią z córką ozdoby, a z żoną – pójść na zakupy i zająć się gotowaniem.
Marfa Rabkowa
Koordynatorka wolontariatu Centrum Obrony Praw Człowieka „Wiasna” została zatrzymana 17 września 2020 r. Dotąd nie usłyszała wyroku, jest przetrzymywana w areszcie śledczym. Ma być sądzona na podstawie 11 artykułów kodeksu karnego – wszystkie związane są z protestami.
Marfa ma własną tradycję: przed każdym Nowym Rokiem ogląda wszystkie filmy o Harrym Potterze. Nawet w więzieniu stara się ich nie zapomnieć i dlatego teraz czyta książki J.K. Rowling. Uważa tę serię powieści za jedną z najwspanialszych baśni naszych czasów i mówi, że to cud jest tym, za czym wszyscy tak bardzo tęsknimy. W jednym z listów do rodziny napisała, że w rzeczywistości „Harry Potter” to dramatyczna historia chłopca, który żyje w obliczu zła i bólu, ale walczy z nimi i je pokonuje.
Paweł Spiryn
Wideobloger, autor filmu dokumentalnego „Krawędź”, który wpisano na listę „ekstremistycznych”. Był mężem zaufania Swiatłany Cichanouskiej w wyborach w 2020 roku. Został zatrzymany 9 września 2020 r. Skazany za „podżeganie do nienawiści” na 4 i pół roku w kolonii karnej.
Paweł zwykle świętuje Nowy Rok z rodziną. Ale gdyby został teraz zwolniony, to on i jego krewni zaprosiliby wielu ludzi, ponieważ „w tym roku obcy stali się bliscy i drodzy”. Ale na razie chce tylko jak najszybciej wrócić do domu, porządnie się wyspać i znów zacząć pracę nad blogiem.
Uładzisłau Makawiecki
Uładzisłau Makawiecki. Zdj.: archiwum rodzinneSnycerz z Witebska został zatrzymany 18 września 2020 r. Skazano go na dwa lata więzienia za „przemoc wobec mlicjanta”, gdyż podczas zamieszek na wiecu podniósł gumową pałkę upuszczoną na ziemię przez milicjanta. Sąd uznał to za groźbę użycia przemocy.
Uładzisłau zawsze świętował Nowy Rok w rodzinnym gronie – z zimnymi ogniami, girlandą na choince i prezentami pod nią. Były też zabawki w kształcie symbolu nadchodzącego roku. Czasami z małym pokazem sztucznych ogni na podwórku. Oraz z ukochanym kotem, którego teraz nie ma – kot opuścił wiejski dom, w którym mieszkał zaraz po aresztowaniu swojego pana i nie wrócił.
Uładzisłau chciałby spędzić Nowy Rok właśnie tam – niedawno kupił we wsi dom, jeszcze go nie wyremontował. Tam chciał świętować z rodziną przy piecu lub przy ognisku na podwórku, z choinką i ze słodyczami. I koniecznie odwiedzić babcię.
Safija Małaszewicz
18-letnia dziewczyna została zatrzymana 6 września 2020 r. podczas marszu w Mińsku, gdzie pomalowała sprayem osłony samochodów sił bezpieczeństwa. Najpierw zobowiązano ją do nieopuszczania miejsca zamieszkania, a 30 listopada zatrzymano ponownie. Skazano ją na 2 lata kolonii karnej za „rażące naruszenie porządku”, „chuligaństwo” i „obrazę prezydenta”.
Safija chciałaby spędzić Nowy Rok albo z rodziną w Mińsku 31 grudnia i następnego dnia z ukochanymi dziadkami w Baranowiczach, albo spędzenie sylwestra i powitanie Nowego Roku w Baranowiczach z całą rodziną. Święto jest zawsze w domu – z własnoręcznie przygotowanymi potrawami, prezentami i choinką. Nie powiedziała jeszcze bliskim, gdzie chciałaby powitać Nowy Rok swoich marzeń, ale konekwentnie uczy się francuskiego – być może myśląc o sylewstrze w Paryżu.
Maksim Znak
Prawnik, wykładowca, naukowiec i bard w 2020 roku został doradcą w sztabie Wiktara Babaryki, a następnie został członkiem Prezydium Rady Koordynacyjnej. Został zatrzymany 9 września 2020 r. W tym roku wraz z Maryją Kalesnikową skazano go na 10 lat kolonii o zaostrzonym rygorze.
Jego krewni powiedzieli nam, że o tym, czym są Święta Bożego Narodzenia i Nowy Rok dla Maksima, można dowiedzieć się z jego piosenki „Praga”:
Wideo z nagraniem piosenki Maksima Znaka:
aa, cez/ belsat.eu
