W Stambule podpisano porozumienie umożliwiające eksport ukraińskiego zboża z zablokowanych w wyniku rosyjskiej agresji portów. W negocjacjach brali udział przedstawiciele Moskwy i Kijowa oraz Turcji i ONZ.
Porozumienie przewiduje odblokowanie przez Rosję 3 ukraińskich portów: Odessy, Jużnego i Czonormorska. Nie będzie przeprowadzane rozminowywanie, a statki będą płynęły bezpiecznymi torami wodnymi. W dokumencie zaznaczono, że nawigacja w ukraińskich wodach terytorialnych odbywa się tylko i wyłącznie pod kontrolą Ukrainy.
Statki za to będą kontrolowane, czy nie wiozą innych towarów niż żywność w Stambule przez przedstawicieli wspólnego centrum, które będzie działało w tym mieście. W jego skład wejdą reprezentanci ONZ, Rosji, Ukrainy i Turcji.
Umowa została zawarta na 120 dni, z możliwością jej przedłużenia. Zanim statki zaczną faktycznie wywozić zboże z ukraińskich portów minie kilka tygodni, samo przygotowanie ukraińskich portów do tej operacji wymaga około 10 dni – zaznaczyli przedstawiciele ONZ.
Sekretarz generalny ONZ Antonio Guterres mówił w Stambule, że dziś na Morzu Czarnym pojawiło się światełko nadziei.
– Od początku wojny mówiłem, że nie ma rozwiązania światowego kryzysu żywnościowego bez ukraińskich produktów spożywczych i rosyjskich produktów i nawozów. Dziś podjęliśmy ważne kroki by osiągnąć ten cel – zaznaczył.
Dodał, że na porozumieniu zyskają kraje rozwijające się i ludzie najbardziej narażeni na głód. Sekretarz generalny ONZ wezwał też Rosję i Ukrainę do pełnego stosowania się do zapisów umowy.
Z kolei prezydent Turcji Recep Tayyip Erdogan zaznaczył, że umowa pomoże w rozwiązaniu światowego kryzysu żywnościowego i złagodzi wzrost cen żywności na globalnych rynkach.
Obecnie w ukraińskich silosach jest 25 milionów ton zboża czekającego na eksport.
– Miliony ton rozpaczliwie potrzebnego zboża, zablokowanego przez wojnę z Rosją, w końcu popłyną przez Morze Czarne, aby pomóc wyżywić ludzi na całym świecie” – napisała szefowa Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen.
Ambasador USA przy ONZ Linda Thomas-Greenfield zapowiedziała, że Stany Zjednoczone rozliczą Rosję z odpowiedzialności za wdrożenie umowy o odblokowaniu eksportu zboża.
Także premier Kanady Justin Trudeau powiedział, że grupa najbogatszych demokratycznych krajów świata G7 będzie pilnować, by zawarta w Stambule umowa nie wiązała się z dodatkowym zagrożeniem dla Ukrainy.
– G7 blisko współpracuje z takimi krajami jak, między innymi, Turcja, by sprawić, że możemy wywieźć zboże z Ukrainy i dostarczyć je do miejsc na całym świecie, w których jest potrzebne, nie narażając suwerenności Ukrainy – oznajmił.
pp/belsat.eu wg UkrPrawda, TRT, PAP