15.03.1994: dzień, który dał Białorusi prezydenturę. A potem – dożywotniego prezydenta?


Aleksander Łukaszenka złożył Białorusinom życzenia z okazji Dnia Konstytucji – rocznicy uchwalenia dokumentu, dzięki któremu mógł zostać prezydentem i nieprzerwanie rządzić krajem od 20 lat.

 – Opierając się na normach Konstytucji budujemy swoje suwerenne, socjalne państwo prawa, które zapewnia obywatelom pokój i stabilność. (…)

– cytuje słowa Łukaszenki jego biuro prasowe.

Co do stabilności reżimu politycznego, to rzeczywiście – nic dodać nic ująć. Ustawę zasadniczą, która wprowadziła prezydencką formę rządów, przyjęto 21 lat temu – 15 marca 1994 roku. Latem tego samego roku odbyły się pierwsze wybory przywódcy państwa, w których zwyciężył młody parlamentarzysta i były dyrektor sowchozu Aleksander Łukaszenka.

Niezmiennie sprawuje ten urząd do dziś. Między innymi dzięki zmianom, które wprowadzono wkrótce do samej ustawy zasadniczej. 24 listopada 1996 roku odbyło się zainicjowane przez Łukaszenkę powszechne referendum. Zgodnie z nim parlament czyli Radę Najwyższą przekształcono w Zgromadzenie Narodowe, a kadencję prezydenta zaczęto liczyć od nowa.

Oprócz tego szef państwa otrzymał prawo wyznaczania połowy członków Centralnej Komisji Wyborczej i takiej samej liczby sędziów Trybunału Konstytucyjnego oraz mianowania wszystkich innych sędziów.

A w 2004 roku również z inicjatywy Łukaszenki zorganizowano jeszcze jedno referendum konstytucyjne. W jego wyniku z ustawy zasadniczej usunięto zapis, ograniczający okres sprawowania prezydentury przez więcej niż dwie kolejne kadencje.

cez, Biełsat

www.belsat.eu/pl/

Aktualności