“Gdybyśmy naprawdę słuchali Jezusa, nie popełnialibyśmy takich czynów” – powiedział w rozmowie z Biełsatem bp. Józef Staniewski, wybrany wczoraj przez papieża Franciszka na nowego arcybiskupa mińsko-mohylewskiego.
Nazwisko nowego arcypasterza białoruskiej stolicy zostało ogłoszone w święto Podwyższenia Krzyża, 14 września. Papież Franciszek wybrał biskupa Józefa Staniewskiego, dotychczasowego biskupa pomocniczego diecezji grodzieńskiej i biskupa tytularnego Tabaikary – historycznej diecezji w Afryce Północnej.
Nowowybrany arcybiskup będzie trzecim metropolitą mińsko-mohylewskim od odrodzenia struktur kościelnych na Białorusi w 1991 roku.
Jako pierwszy funkcję tę przez 15 lat pełnił kardynał Kazimierz Świątek, po nim prawie tak samo długo arcybiskup Tadeusz Kondrusiewicz. Po tym, jak reżim Alaksandra Łukaszenki zmusił hierarchę do pozostania na emigracji, w wieku 75 lat odszedł on na emeryturę. Do objęcia stanowiska przez nowego metropolitę, apostolskim administratorem diecezji mińsko-mohylewskiej jest biskup Kazimierz Wielikosielec.
Papieski wybór wydaje się całkiem logiczny, bo biskup Józef Staniewski był najostrożniejszy w swoich wypowiedziach po “wydarzeniach sierpniowych” ubiegłego roku, gdy reżim Łukaszenki najpierw sfałszował wybory, a następnie brutalnie stłumił pokojowe manifestacje swoich przeciwników. Przyszły metropolita był jednak do tej pory jedynie biskupem pomocniczym i nie miał realnej władzy. Trudno więc dziś przewidzieć, jak będzie wyglądała jego posługa arcybiskupia.
Biełsat zapytał hierarchę, jakie wyzwania stoją dziś przed Kościołem katolickim na Białorusi. Odpowiedział, że te same, co od początku chrześcijaństwa.
– Musimy głosić Słowo Boże, rozumieć Ewangelię nie jako historyczną opowieść, i naśladować Jezusa swoim życiem, co nie zawsze robimy – mówi bp. Staniewski. – Bo gdybyśmy go prawdziwie słuchali, nie popełnialibyśmy takich czynów.
Hierarcha wezwał też wiernych do wspólnej modlitwy “Ojcze nasz”.
– Bo gdy modlimy się tą pierwszą modlitwą chrześcijańską, to nie musimy jej interpretować. Trzeba zrozumieć ją i postępować tak, jak ona uczy – podkreślił.
Data ingresu ( uroczystego objęcia funkcji metropolity, przyp. red.) Józefa Staniewskiego nie została jeszcze ogłoszona. Do tego czasu archidiecezją kieruje dalej bp. Kazimierz Wielikosielec.
Jak na stronie catholic.by podkreśla ks. kanonik Dzmitry Puchalski, specjalista ds. prawa kanonicznego, biskupa Staniewskiego nie należy nazywać “zwierzchnikiem białoruskich katolików”. W przeciwieństwie do Cerkwi prawosławnej, w Kościele katolickim władza metropolity nad diecezjami znajdującymi się w jego archidiecezji jest niewielka – m.in. nie mianuje nowych biskupów.
Z kolei białoruski episkopat na swojego przewodniczącego wybrał w kwietniu biskupa witebskiego Aleha Butkiewicza, który także “zwierzchnikiem białoruskich katolików” nie jest.
***
Józef Staniewski urodził się 4 kwietnia 1969 roku we wsi Zaniewicze pod Grodnem w polskiej rodzinie Romualda i Heleny Staniewskich. W 1986 roku poszedł do szkoły wojskowo-technicznej, w latach 1987-1989 służył w armii.
W 1990 roku został jednym z pierwszych kleryków katolickiego seminarium duchownego w Grodnie. Święcenia diakońskie przyjął 8 grudnia 1994 roku, a prezbiterskie 17 czerwca 1995 roku z rąk biskupa grodzieńskiego Aleksandra Kaszkiewicza. Został skierowany do pracy duszpasterskiej w parafii św. Wacława w Wołkowysku, gdzie w latach 1995-1996 był wikarym.
Od 1996 do 1999 roku ks. Józef Staniewski studiował na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie zdobył tytuł magistra prawa kanonicznego. W 1999 roku został prefektem i wykładowcą Wyższego Seminarium Duchownego w Grodnie. W 2000 roku został sędzią sądu biskupiego w Grodnie, a w kwietniu 2005 roku wiceoficjałem tegoż sądu.
W 2001 roku duchowny został członkiem Rady Kapłańskiej diecezji grodzieńskiej. W czerwcu 2005 roku objął kierownictwo Wyższym Seminarium Duchownym w Grodnie. W latach 2007-2013 był odpowiedzialny za przysposobienie duszpasterskie młodych kapłanów na Grodzieńszczyźnie. 12 marca 2012 roku papież Benedykt XVI podniósł go do rangi prałata.
29 listopada 2013 roku papież Franciszek wybrał księdza prałata Józefa Staniewskiego na biskupa pomocniczego diecezji grodzieńskiej i biskupa tytularnego Tabaikary. Święcenia biskupie przyjął 1 lutego 2014 roku. 3 czerwca 2015 roku Konferencja Katolickich Biskupów Białorusi wybrała go na swojego sekretarza generalnego.
14 września 2021 roku papież Franciszek wybrał biskupa Józefa Staniewskiego na arcybiskupa, metropolitę mińsko-mohylewskiego.
Zmicier Łupacz,pj/belsat.eu
