Polska coraz częściej jest postrzegana jako źródło inspiracji dla procesów demokratyzacji, szczególnie w sąsiedztwie UE – powiedział w Brukseli szef MSZ Radosław Sikorski, który otworzy tam siedzibę Europejskiego Funduszu Demokracji.
Na początku była idea
Europejski Fundusz na rzecz Demokracji (ang. European Endowment for Democracy – EED) mieścić się będzie w dawnym budynku polskiej ambasady w Belgii. Fundusz ma wspierać przemiany demokratyczne w krajach wschodniego i południowego sąsiedztwa UE. Z inicjatywą jego utworzenia Sikorski wystąpił w styczniu 2011 r., po stłumieniu przez reżim Alaksandra Łukaszenki antyrządowych protestów na Białorusi i na początku arabskiej wiosny.
W styczniu dyrektorem wykonawczym Funduszu został polski wiceminister spraw zagranicznych Jerzy Pomianowski.
– To, że fundusz, który już na początku będzie dysponować sumą 25 mln euro, będzie działać w dawnym budynku polskiej ambasady, a jego dyrektorem wykonawczym będzie mój dotychczasowy zastępca, wiceminister Jerzy Pomianowski, świadczy o tym, że realizujemy to, do czego się zobowiązaliśmy i co sobie zaplanowaliśmy podczas polskiej prezydencji – powiedział Sikorski dziennikarzom.
– To wzmacnia polską specjalność w demokratyzacji. Warszawa jest coraz bardziej postrzegana jako źródło technologii i inspiracji na rzecz demokratyzacji, szczególnie w sąsiedztwie UE – dodał.
Zdaniem polskiego ministra kwota 25 mln euro, którą EED ma dysponować w pierwszych trzech latach funkcjonowania, wystarczy na rozruch Funduszu i pozwoli wybrać oraz zrealizować dobre projekty.
Najwięcej dadzą Polska i Kraje skandynawskie
Fundusz obejmie swoim działaniem organizacje społeczne, młodych liderów prodemokratycznych, jak również niezależne media. EED będzie finansowany ze środków Komisji Europejskiej przeznaczonych na funkcjonowanie instytucji oraz wpłat państw członkowskich, z których realizowane będą projekty. Największy wkład finansowy zadeklarowały: Polska (5 mln euro), Szwecja, Dania, Holandia i Szwajcaria. 6 mln euro w ramach grantu dołoży Komisja Europejska.
Wkładem Polski w działalność Funduszu jest również użyczenie na jego siedzibę dawnego budynku polskiej ambasady w Królestwie Belgii. Pałacyk z 1910 roku to najstarsza siedziba przedstawicielstwa władz polskich.
Obecnie ambasada polska w Królestwie Belgii mieści się w tym samym budynku co Stałe Przedstawicielstwo RP przy UE; nową siedzibę obu placówek otwarto w maju 2011 roku. Dawny budynek ambasady będzie użytkowany przez Europejski Fundusz na rzecz Demokracji, ale właścicielem pozostanie polskie państwo.
Jak poinformowało MSZ, w uroczystości otwarcia udział wezmą m.in. ministrowie spraw zagranicznych Litwy, Słowacji, Estonii, Chorwacji i Belgii.
KR/Biełsat/TVP Parlament
