Piszący po białorusku i polsku pisarz zmarł w wieku 76 lat w rodzinnych Krynkach. W centrum jego twórczości znajdowała się problematyka świadomości narodowej Białorusinów.
Janowicz debiutował w latach 50 XX w. białostockiej gazecie dla Białorusinów „Niwa”. W 1970 r. został zwolniony z gazety za propagowanie „białoruskiego nacjonalizmu”. W 2007 r. pisarz przyznał się do 12 letniej współpracy SB, która zakończyła się w właśnie w 1970 r. Pisarz miał zerwać współpracę ze służbami, za co po kolei wyrzucano go ze wszystkich prac. By utrzymać rodzinę musiał pracować fizycznie.
Delikatny i wojowniczy
„Czym bardziej go poznajesz, tym bardziej zadziwia skalą i nadzwyczajnością swojej indywidualności: poeta, prozaik, moralista i więcej i więcej. Do tego to człowiek o niskim progu tolerancji bólu – człowiek miękki i delikatny a zarazem obdarzony temperamentem, czasem wojowniczym”- napisał o zmarłym poecie literaturoznawca Uładzimir Hnilamiedau –„Takim go stworzyła współczesna XX wieczna Białoruś – jego mała ojczyzna Białostocczyzna, która tak wiele wycierpiała.”
Janowicz był również współzałożycielem Białoruskiego Stowarzyszenia Literackiego “Białowieża” (1958), Białoruskiego Zjednoczenia Demokratycznego (1994) oraz opiekunem artystycznym białoruskiego zespołu rockowego R.F. Braha.
Debiutował zbiorem opowiadań, miniatur, opowieści i nowel “Zahony” (1969, polski przekład pt. “Wielkie miasto Białystok” ukazał się w 1973). Był autorem ponad 20 książek, w tym powieści “Ściana” (1979) i “Samosiej” (1981), wierszy i prozy poetyckiej “Listowie” (1995), tomu esejów i publicystyki “Białoruś, Białoruś” (1987) oraz “Terra incognita: Białoruś” (1993). Jego utwory tłumaczono m.in. na angielski, niemiecki i włoski, on sam przełożył na białoruski m.in. Różewicza i Redlińskiego. Był autorem przekładów literatury białoruskiej – przetłumaczył m.in.Witraże Janka Bryla i sztukę Janki Szabana „Szramy ” dla Teatru Dramatycznego w Białymstoku. Wraz z Leonem Tarasewiczem i Jerzym Chmielewskim założył najpierw stowarzyszenie, później fundację Villa Sokrates.
Jb/Biełsat/ www.wyborcza.pl
