Tradycyjnie zadaniem szpiegów jest utrzymywanie tajemnic, ale w obliczu zbliżającej się inwazji Rosji na Ukrainę szefowie wywiadu USA i Wielkiej Brytanii podjęli nadzwyczajną decyzję o upublicznieniu wielu posiadanych informacji – pisze dziś stacja BBC News.
Pierwsze sygnały o rosyjskich planach inwazji na Ukrainę pojawiły się już rok temu, gdy informacje uzyskane ze zdjęć satelitarnych wskazywały na gromadzenie się wojsk rosyjskich w pobliżu Ukrainy, a w połowie 2021 roku agencje wywiadowcze już wiedziały, że niewielka grupa osób ze ścisłego kierownictwa Rosji planuje inwazję na pełną skalę.
Jesienią Waszyngton zdecydował, że trzeba coś zrobić z danymi uzyskiwanymi od szpiegów. Jedna z osób zaangażowanych w dyskusje, która podobnie jak inni zastrzegła anonimowość, powiedział BBC, że często zadawano pytanie: “Jaki jest sens wiedzieć o tym wszystkim, jeśli nie możemy nic z tym zrobić?”.
Według osób zaangażowanych w sprawę, na ujawnienie materiałów wywiadowczych nalegali dyrektor wywiadu narodowego Avril Haynes i doradca ds. bezpieczeństwa narodowego Jake Sullivan, a decyzja została podjęta na najwyższym szczeblu w Białym Domu przez prezydenta Joe Bidena. Kolejnym krokiem było upublicznienie niektórych informacji wywiadowczych. Eksperci ds. odtajniania, przeszkoleni w zakresie rozumienia ryzyka, rozpoczęli pracę, aby ustalić, jakie informacje można udostępniać.
Jak podkreśla BBC, skrupulatność procesu była bezpośrednim wynikiem wniosków wyciągniętych prawie dwie dekady temu, kiedy to wywiad był wykorzystywany w sposób przypadkowy i improwizowany do publicznego uzasadnienia wojny w Iraku. Po inwazji w 2003 roku reputacja amerykańskich i brytyjskich szpiegów została nadszarpnięta przez oskarżenia o współudział w podejmowaniu decyzji politycznych, zwłaszcza gdy okazało się, że dane wywiadowcze były błędne. Chodziło o rzekome posiadanie broni masowego rażenia przez reżim Saddama Husajna. Wprawdzie od tego czasu miały miejsce przypadki ujawnienia informacji wywiadowczych, takich jak użycie broni chemicznej w Syrii, ale nigdy nie miały one takiej skali, jak przy obecnej sytuacji na Ukrainie.
Wielka Brytania podzieliła się szczegółami dotyczącymi rosyjskich planów utworzenia w Kijowie rządu zastępczego z udziałem konkretnych osób, natomiast Waszyngton ujawnił rosyjskie plany prowadzenia operacji false-flag (pod fałszywą flagą), czyli inscenizowania pretekstów do wojny, np. z wykorzystaniem ciał osób rzekomo zabitych przez Ukraińców w ramach – jak twierdzi Kreml – “ludobójstwa w Donbasie”. Amerykańscy i brytyjscy szpiedzy uważają, że ujawnienie tych materiałów pozbawiło Moskwę możliwości usprawiedliwienia inwazji przed własnym narodem i innymi krajami jako posunięcia obronnego, co sprawiło, że praktycznie cały cywilizowany świat postrzega ją jako agresora.
Jeden ze szpiegów opowiedział BBC o dniach poprzedzających inwazję, że nigdy nie widział czegoś podobnego – jednego dnia miał na biurku materiały ściśle tajne, a następnego były one upubliczniane.
Jednak bezprecedensowe ujawnienie informacji wywiadowczych nie wystarczyło, by powstrzymać inwazję. Podanie informacji do wiadomości publicznej nie powstrzymało Moskwy. Być może nigdy nie byłoby to możliwe, ale urzędnicy uważają, że pokrzyżowało to plany Rosji. Twierdzą, że reakcja Zachodu była szybsza i bardziej jednolita, niż mogłaby być w innym przypadku. Są przekonani, że ułatwiło to innym krajom podjęcie bardziej zdecydowanych działań, niż gdyby istniał niejasny i sporny obraz tego, kto jest prawdziwym agresorem.
Jak zauważa BBC, większość danych wywiadowczych była trafna. Zgodnie z przewidywaniami, na Ukrainę nastąpiła inwazja z kilku kierunków. Jej celem było obalenie i zastąpienie prezydenta Wołodymyra Zełenskiego. Najbardziej prawdopodobnym jego “następcą” miał być Wiktor Janukowycz, który został odsunięty od władzy w 2014 roku. Zachodni szpiedzy trafnie przewidzieli też, że Moskwa miała złe wyobrażenie o tym, jak zostanie przyjęta na Ukrainie.
– Naprawdę wierzyli, że na ich powitanie zostaną wywieszone flagi – powiedział BBC przedstawiciel zachodniego wywiadu. Ale jedno przewidywanie okazało się błędne – że rosyjskie wojsko zwycięży maksymalnie w ciągu kilku tygodni – podsumował.
lp/ belsat.eu wg PAP
