Тры крамы, лазня, калгас і Цэнтр вольнага часу для людзей сталага веку. Карэспандэнты belsat.eu наведалі «Вёску будучыні», ідэю якой прасоўваюць улады Беларусі.
Паводле праекту «Вёсак будучыні», у кожнай вобласці з’явяцца «ўзорныя» аграгарадкі і вёскі, на якія павінны будуць раўняцца ўсе астатнія. Ідэю рэалізоўвае Міністэрства архітэктуры і будаўніцтва. У мэтах – забяспечыць годны ўзровень жыцця на сяле і прыцягнуць у глыбінку маладых спецыялістаў. У «вёсках будучыні» урад абяцае сярэдні заробак 700 рублёў.
Гэткім узорам ужо назвалі аграгарадок Верцялішкі Гарадзенскага раёну і вёску Копысь Аршанскага раёну на Віцебшчыне. «Белсат» пабываў у Верцялішках ды пабачыў «будучыню» беларускіх рэгіёнаў.
Аграгарадок Верцялішкі знаходзіцца крыху больш за 10 км ад Горадні, сюды пастаянна курсуюць аўтобусы з гораду. Тут пражывае больш за тры тысячы асобаў, у большасці – людзі пенсійнага ўзросту. Напрыканцы верасня ў Верцялішках адбылася адна з самых значных падзеяў за доўгі час: адкрыццё Цэнтру вольнага часу для сталых людзей. Пабудова цэнтру каштавала 110 тыс. долараў. У будынку арганізавалі трэнажорную залу, паставілі кампʼютары. Каб пенсіянеры атрымалі магчымасць вучыцца і цікава бавіць час, усталявалі більярдны стол і арганізаваны масажны кабінет.
«У більярд з напарнікам іграем. Трэнажоры, дарожка, веласіпед. Эта ўсё для пажылых людзей зроблена. Была амбулаторыя раней. Зараз новую паліклініку зрабілі. І вось вырашылі зрабіць, каб нам было чым заняцца. Нават жанчыны с канцэртамі выступаюць. Мая жонка таксама. Нават ездзілі ў Мураванку выступаць», – распавядае мясцовы жыхар Іван Андрэевіч.
Спадар Іван кажа, што ў аграгарадку жывецца добра, вось толькі дарогу трэба парамантаваць на іх вуліцы. І сапраўды дарога на вуліцы Трудавой, пасля таго, як растаў крыху снег, болей нагадвае плойму невялікіх вадаёмаў.
На дрэнную дарогу паскардзілася таксама спадарыня Тамара, якая жыве на вуліцы Маладзёжнай.
«Напішыце, што трэба пад’езды і дарогу. Там во, цэнтральныя дарогі, дык яны сабе харошыя парабілі, забор і ўсё».
Спадарыня Тамара жыве ў Верцялішках ужо 43 гады. Пераехалі ў 70-х, калі ў пасёлку панавала вялікая будоўля.
«Пераехалі са Шчучынскага раёну. Тады ішла вялікая будова. Мой мужык механізатар быў, вось ён сюды і прыехаў. Сама ў канторы працавала. Тады мы маладыя былі, добра зараблялі. Пасля Шчучынскага раёну тут вельмі добра было. А цяпер не ведаю, трэба пытацца, хто працуе. У калгасе кажуць, што мала зарабляюць. Мой зяць робіць электрыкам, 350 рублёў зарабляе, а начальства можа па 1 500-1 800. Гэта шмат? Шмат. А так звычайны бухгалтар 300 рублёў мае. Магазінаў – гэтага ўсяго хапае. Па вопратку ў Горадню ездзім», – распавядае спадарыня Тамара, адначасова змятаючы пасохлую лістоту каля свайго пад’езда.
– Спадарыня Тамара, у Вас жа камунальная служба ёсць у пасёлку, чаму Вы прыбіраеце?
– Ёсць камунальная служба, але яна на вуліцах прыбірае, а мы каля пад’ездаў. Бачыце, лісця якога ветрам нанесла. У нас такіх і няма, якога нам лісця надула. Эта клён такі вялікі.
Жыхары Верцялішак ганарацца ўласнай камунальнай службаю, дзе працуе каля пяцідзесяці асобаў: прыбіраюць аграгарадок, займаюцца азеляненнем і добраўпарадкаваннем. Гэткая камунальная служба – адзіная ў Гарадзенскай вобласці. Акрамя таго, у Верцялішках ёсць школа, дзіцячы садок на 140 месцаў, дом культуры, амбулаторыя, банк, пошта, лазня, кавярня і тры крамы. Галоўнымі прадпрыемствамі дагэтуль з’яўляюцца СПК «Прагрэс» і торфапрадпрыемства. Верцялішкі вядомыя таксама вырабам норкавых шубаў, па якія ў фірмовую калгасную краму «Меха» зʼязджаюцца модніцы з усёй Беларусі.
Яшчэ ў савецкія часы Верцялішкі мелі рэпутацыю ўзорнага сяла СССР. Да 50-х гг. гэта была невялічкая вёска, якая дзякуючы мадэрнізацыі ў БССР перажыла свой росквіт. Тут пабудавалі вялікі калгас «Прагрэс» і торфапрадпрыемства «Верцялішкі», якія забяспечвалі жыхароў працай. Як ні дзіўна, у савецкі час вядомым быў мясцовы ўнівермаг, на паліцах якога можна было знайсці дэфіцытныя на той час тавары. Шэры будынак універмага можна ўбачыць і зараз, дзе паўпустыя паліцы забяспечваюць мясцовых жыхароў самымі неабходнымі таварамі айчынай вытворчасці.
– Ці вам хапае тут крамаў? Месцаў, дзе можна пасядзець? – цікавімся ў маладой маці з вазком.
– Куды пасядзець? Пясочніца ёсць і добра. У прынцыпе хапае ўсяго. Тут да гораду 15 хвілін маршруткай. Таму ў прынцыпе розніцы не бачу. Калі захацеў, тады і ў горадзе. Мы самі ў горадзе працуем з мужам. Тут многія працуюць. Таму што… Ну а дзе тут?..
Паўліна Валіш, belsat.eu
Фота – Васіль Малчанаў