Узнагарода была заснаваная Рухам Салідарнасці «Разам» у 2018-м годзе і прысуджаецца 13 сакавіка – данінай памяці ў дзень народзінаў вядомага беларускага дэсідэнта Сяргея Ханжанкова.
Медалём імя Сяргея Ханжанкова «За гераічны ўчынак» сёлета ўрачыста ўзнагароджаны іераманах беларускай аўтакефальнай царквы айцец Вікенцій.
«За гераічны чын, бо яго служэнне як святара ў сённяшніх умовах – ёсць рэальны гераізм. Іераманах царквы, якую сённяшняя ўлада не вызнае з палітычных прычынаў. Святар, які ідзе наперадзе калоны і ў Дзень Волі і на Чарнобыльскі шлях. Святар, якога незаконна арыштоўваюць», – такія словы гучалі падчас узнагароды.
Узнагарода была заснаваная Рухам Салідарнасці «Разам» у 2018-м годзе. Прысуджаецца 13 сакавіка – данінай памяці ў дзень народзінаў вядомага беларускага дысідэнта Сяргея Ханжанкова. Пераможцу вызначае камісія з 15-ці чалавек, куды ўваходзяць вядомыя культурныя і грамадскія дзеячы: Юрый Хашчавацкі, Алесь Тамковіч, Уладзімір Халіп, Валерый Мазынскі, Аляксей Марачкін і іншыя.
Сёння падчас вечарыны завочна таксама атрымалі граматы падзякі Павал Севярынец і Зміцер Дашкевіч, якія ў дадзены момант знаходзяцца на варце ля рэстарацыі «Паедзем – паядзім».
Аўтар медаля – менскі скульптар Гэнік Лойка. Першым лаўрэатам прэміі ў 2017-м годзе стаў актывіст Сяргей Пальчэўскі – за абарону Курапатаў. У 2018-м годзе медаль атрымала грамадская актывістка, пенсіянерка Ніна Багінская. У 2017-м годзе пасля арышту дзясяткаў актывістаў па справе «Белага легіёну» яна штодня прыходзіла да будынку КДБ і ладзіла адзіночныя пікеты. Штодня яе затрымлівалі і адвозілі ў РАУС.
Хто такі Сяргей Ханжанкоў?
Гэта вядомы беларускі дысідэнт і актывіст. У студэнцтве Ханжанкоў стварыў моладзевую антыкамуністычную арганізацыю, якая мела Статут і праграму дзейнасці. Разам з паплечнікамі ён збіраўся падарваць менскую вежу, якая глушыла заходнія радыёперадачы. У 1963 годзе яго арыштавалі савецкія спецворганы за «спробу зрабіць дыверсію» і «антысавецкую агітацыю і прапаганду». Ханжанкову прысудзілі 10 гадоў зняволення і этапавалі ў Мардоўскі лагер – адзіны ў той час савецкі лагер для палітвязняў. Там лёс звёў яго з вядомымі вязнямі Балісам Гаяўскасам, Юрыем Шухевічам, пісьменнікамі Андрэем Сіняўскім і Юліем Даніэлем.
Ханжанкоў не прасіў сабе памілавання і выйшаў на свабоду толькі ў 1973 годзе. Ён не быў рэабілітаваны і рэабілітацыі ніколі не дамагаўся. На волі працягнуў грамадскую дзейнасць, стаў сябрам Руху Салідарнасці «Разам», прымаў удзел у шматлікіх акцыях, мітынгах і шэсцях.
Таццяна Уласенка, фота аўтара Belsat.eu
