Не купляюць беларускае ні ў Азіі, ні ў Еўропе. І як Лукашэнка ні лётае ў пошуках грошай – пакуль ляціць уніз з трэскам валютная выручка. Толькі сёлета ад продажу айчынных тавараў бюджэт атрымаў меней ажно на $ 3.5 млрд. І гэта не выключэнне, а тэндэнцыя – ды ўжо чацвёрты год. Найбольш адбіваецца залежнасць ад пастаўкі нафтапрадуктаў з Расеі, якія і складаюць аснову беларускага замежнага гандлю.
Адна з крыніцаў валютнай выручкі – экспарт калійных угнаенняў. Нягледзячы на апошнія візіты Лукашэнкі ў Пакістан, Кітай, прадаваць туды беларускую прадукцыю няпроста. Напрыклад, калі летась кітайцы набывалі ў нас калійныя ўгнаенні па $ 300 долараў за тону, то сёлета збілі кошт да 200. Істотная зніжка.
2015 г. – $ 22,4 млрд
2016 г. – $ 18,9 млрд
Найбольш на падзенні валютнай выручкі адбіўся продаж за мяжу не айчыннай сыравіны, а перапрацаванай расейскай нафты.
Варта адзначыць, што экспарт тавараў і паслуг ды, як вынік, валютная выручка Беларусі, зніжаецца ўжо чацвёрты год запар.
2013 г. – 15,1 %
2014 г. – 1,7 %
2015 г. – 24,2 %
«Расея не купляе тонамі беларускую ялавічыну, то не купляе яблыкі, заяўляючы, што яны польскія. Усё гэта ўплывае на тое, што наш экспарт у Расею не павялічваецца», – патлумачыў эканаміст Барыс Жаліба.
«Трэба адзначыць зніжэнне на сусветных рынках кошту харчовай прамысловасці. Па колькасці экспарту ў нас амаль няма скарачэння паставак малака, мяса, але кошты на іх упалі. Таму на гэтыя групы тавараў і фіксуецца зніжэнне абʼёму экспарту», – распавёў эканаміст Леанід Злотнікаў.
«Трэба зменшыць залежнасць беларускай эканомікі ад расейскай. Бо палова нашага рынка завязана на Расею. Але гэта лёгка сказаць, але цяжка зрабіць. 30 % нашай валютнай выручкі дае пераапрацоўка расейскіх нафтапрадуктаў. Другі пункт валютных паступленняў – экспарт калійных угнаенняў. Разам гэтае дае палову валютнай выручкі. Гэта ненармальна», – упэўнены Барыс Жаліба.
«Я хацеў бы ведаць, вытрымаем мы гэта ці не. Нам трэба з Расеяй дамовіцца аб роўных умовах. Дзесьці мы па нейкіх пытаннях пасунемся, дзесьці яны. Але калі мы бачым сваю перспектыву ў адзіным цэлым, то нам трэба на гэта ісці і на гэтым настойваць», – казаў Аляксандр Лукашэнка 10 кастрычніка.
Эксперты раяць мадэрнізаваць прадпрыемствы Беларусі і ствараць сваю канкурэнтаздольную прадукцыю, пашыраць рынкі збыту. Але на ўсё гэта патрэбныя вельмі сур’ёзныя сродкі. А іх, на жаль, бракуе. І замежнікі са сваймі інвестыцыямі прыходзяць у нашую краіну неахвотна.
Максім Кот, «Белсат», фота – ria.ru