Мацкевіч міністру Шуневічу: Мне страшна за такі суд. Калі вам не, то зайздрошчу

Філосаф і вядоўца «Белсату» Уладзімір Мацкевіч напісаў адкрыты ліст кіраўніку МУС Ігару Шуневічу. Разважае пра Радзіму і дае рэкамендацыі па зменах у міліцыі.

Падаем некаторыя ўрыўкі ліста.

Давайце пагаворым пра інцыдэнт

Я павінен зрабіць прызнанне. Так, я ўсё гэта закруціў, прычым свядома. Не палічыце гэта за іронію. Вядома, я не лічу сябе вінаватым у тым, што існуюць іншыя людзі, здалёк падобныя на мяне, асабліва ў кепцы і зімовай вопратцы. Не вінаваты я і ў тым, што не быў на тым мітынгу. Не, я проста даў справе ход.

Уладзімір Мацкевіч: Гэта яны падставіліся, няхай цяпер адказваюць! (Відэа)

Бо я мог проста прыйсці ў РУУС, паказаць квіткі, пашпарт са штампамі, і справу не даводзілі б да суду. Ды і потым, ужо на судзе, я мог адразу ж прадʼявіць доказы алібі, і тром супрацоўнікам Цэнтральнага РУУС не прыйшлося б хлусіць, гледзячы мне прама ў вочы. Аднак я гэтага не зрабіў, і не зрабіў цалкам свядома.

Лічу сваім абавязкам растлумачыць вам такое свае паводзіны. Ці бачыце, я ж да суду ведаў, што вашыя падначаленыя будуць на судзе лгаць! Вам не здаецца дзіўным, што я гэта дакладна ведаў да суда? Вас не абурае такая перадузятасць з майго боку і поўная ўпэўненасць у тым, што я магу прадказаць дзеянні міліцыянтаў? Мяне б на вашым месцы гэта абурыла. Думаю, што і сведкі, якія выступалі на судзе, абураныя маім учынкам і маюць да мяне зусім нядобрыя пачуцці.

Вы прызналі памылку. Вы сказалі, што міліцыянты памыліліся. Але ж вы схітравалі! Яны не памыліліся, яны схлусілі! Давайце будзем называць рэчы сваймі імёнамі. Схлусілі на судзе, будучы папярэджанымі аб адказнасці за дачу ілжывых паказанняў. Выбачайце мяне за маю не вельмі кампетэнтную тэрміналогію. Хай не ілжывых паказанняў, паколькі суд адміністрацыйны, але ілжывых тлумачэнняў. А хлусня і памылка – гэта, пагадзіцеся, дзве вялікія розніцы!

Разумею, што гэта толькі пачатак размовы пра інцыдэнт са мной, яго варта было б працягнуць.

Давайце зараз пагаворым пра суд

Ведаеце, што яшчэ страшней? Ды, маючы вопыт і веданне, я ведаў, што сведкі будуць хлусіць на судзе. Гэта вельмі дрэнна: і хлусіць дрэнна, і тое, што я нічога, акрамя хлусні ад іх не чакаю, – зусім дрэнна. Але зусім страшна, што суддзя В. Шабуня таксама ніколькі не сумнявалася, у тым, што яны хлусяць.

Суддзя!!! Ігар Анатольевіча! Суддзя ведае, што сведкі хлусяць, і вядзе судовае пасяджэнне, як ні ў чым не бывала! Вам не страшна?! Калі не, то ў вас жалезныя нервы! Зайздрошчу. А мне страшна!

Пасля суда па маёй справе, тая ж суддзя і з тымі ж сведкамі вядзе іншае паседжанне. Вы разумееце, што адбываецца? Суддзя вядзе судовае пасяджэнне, ведаючы, што сведкі хлусяць, і нават пасля таго, як іх хлусня ўстаноўленая, яна дапускае гэтых хлусаў у якасці сведкаў і прымае іх паказанні! Ну, або тлумачэнні! Разумееце, устаноўленых ілжэсведкаў дапускаюць сведчыць у судзе?!

Ці можна назваць гэта судом?

У мяне няма звычайнага абывацельскага страху за сябе ў гэтай сітуацыі. Калі мне патэлефанаваў сакратар суда і выклікаў на суд, я не баяўся, бо я ж ведаў, што я невінаваты, што я не здзяйсняў нічога супрацьзаконнага. І ў мяне 100-працэнтнае алібі. Чаго мне баяцца? Мяне гэта толькі злёгку раззлаваны – адцягваюць на пустую мітусню. Але, на жаль, у мяне багатая фантазія, і я задумаўся.

Бо ў мяне жалезнае алібі толькі на 15 лютага, але на астатнія дні няма, а мітынгаў у лютым было некалькі. Я не быў ні на адным, але ж гэта нічога не значыць. На гэтых мітынгах маглі быць барадатыя людзі ў кепцы і ў акулярах, а гэтых «асаблівых прыкметаў» для нашых зоркіх пінкертонаў больш чым дастаткова, каб са 100-працэнтнай упэўненасцю апазнаць мяне.

Ды што там мітынгі! З такімі прыкметамі могуць быць і забойцы. І рэальныя злодзеі, і наркагандляры, і сутэнёры, і злосныя неплацельшчыкі аліментаў, і нават людзі, якія пераходзяць дарогу на чырвонае святло (у нашым Менску гэта неймавернае злачынства, але ці мала). Што мне змогуць інкрымінаваць у наступны раз?

Не, вядома, я вельмі рады, што мяне не прызналі вінаватым на гэты раз! Рады і таму, што потым суд прыняў мае заўвагі да пратаколу і ўнёс адпаведныя выпраўлення. Нешта, нейкія дэталі гэтага суда ўсё яшчэ захоўваюцца. Але гэтага вельмі мала, каб быць падмуркам законнасці і справядлівасці. Краіна не можа лічыцца цывілізаванай з такім судом. З такім судом краіна ў небяспецы.

Давайце пагаворым пра краіну, пра Радзіму

Вось, глядзіце: трое міліцыянтаў далі ілжывыя сведчанні, папросту абылгалі мяне. Склалі пратаколы, прыйшлі на суд, хлусілі мне ў вочы. Бо не думаеце ж вы, што яны вельмі дрэнныя людзі! Скончаныя хлусы. Вось я так не думаю. У іх не магло быць са мною асабістай непрыязнасці, каб будаваць падкопы. А знаходзячыся на самым нізе міліцэйскай іерархіі, яны не маглі задумаць і ажыццявіць увесь гэты працэс па ўласнай ініцыятыве – яны проста рабілі сваю працу, выконвалі пастаўленую задачу.

Зараз, пасля вашых слоў пра памылку Якаўлева І.І., Шышко А.А. і Прасняка Д.У., ім не пазбегнуць пакарання. Але яны проста крайнія. Караць іх будзе іх жа непасрэднае начальства, якое паставіла ім такую ​​задачу. За што іх будуць караць? За дрэнна выкананую задачу.

Але сама пастаўленая ім задача злачынная! Іх прымусілі зманіць. Значыць, трэба пакараць увесь РУУС. Хто можа пакараць начальніка РУУС? Гарадское начальства. Такім чынам, мы маем у горадзе Менску, у сталіцы Рэспублікі Беларусь, цэлы раён, дзе міліцыя практыкуе хлусня, дзе начальства аддае падначаленым злачынныя загады. Значыць, гэта ўжо праблема ўсяго Мінска.

Як мы з вамі да гэтага павінны ставіцца? Не ведаю, як вы, а мне хочацца закрычаць пры выглядзе такога бязмежжа і злачыннай змовы: «Куды глядзіць міліцыя!» Уласна, я і крычу гэта вам. Вы ж галоўны міліцыянт у краіне, а ў вашым ведамстве такое дзеецца!

Давайце пагаворым пра вас, пра міністра і чалавека

Вы не можаце змяніць сістэму, якая не вамі пабудаваная і не вамі кіруецца. Вы – міністр, але не гаспадар МУС.

Што калі я скажу, што гаспадаром МУС зʼяўляецца народ Беларусі? Вы не станеце смяяцца ў гэтым месцы? Я ж разумею! Вы чалавек рэальны і канкрэтны і ўсякія рытуальныя словы з Канстытуцыі або з рамантычных тэорый не павінны на вас вырабляць уражанні.

Але не ўмееце ж вы сачыць за кожным з тысяч сваіх падначаленых? Ох, і цяжкая ж у вас праца! Як вы з гэтым спраўляецеся? Я маю сваю думку на гэты конт. Праўда, не ўпэўнены, што гэтае меркаванне вам цікава і важна. Ва ўсякім выпадку, да гэтага часу вы не пыталіся майго меркавання – вам гэта і ў галаву не прыходзіла. І гэта зразумела, да таго, што здарылася са мной інцыдэнту вы і не ведалі аб маім існаванні. Аднак «я» – у дадзеным выпадку, гэта проста фігура прамовы. Пад «я» я маю на ўвазе не столькі сябе асабіста, а пазіцыю грамадзяніна, простага радавога грамадзяніна Рэспублікі Беларусь, адну дзесяцімільённая частка народа Беларусі – таго народа, якому павінна служыць наша міліцыя. (Хацеў напісаць штамп «доблесная міліцыя», але нешта мне падказвае, што такі штамп будзе празмерным сарказмам у кантэксце ўсяго сказанага ў нашай гутарцы.)

Давайце пагаворым пра тое, што вы можаце

Я не даю саветаў, не люблю і лічу гэта дурным заняткам, асабліва калі ў мяне пра гэта не просяць. А вы не прасілі. Таму не разглядайце ніжэй сказанае як парады вам ад нейкага там радавога грамадзяніна, хай сабе і філосафа. Гэта проста мае разважанні ўслых. Як бы, напрыклад, можна было б зрабіць некалькі маленькіх, сімвалічных крокаў. Такім чынам, напрыклад.

Напрыклад, было б выдатна абавязаць усіх міліцыянтаў несці службу па ахове грамадскага парадку ў форме.

Навошта гэта? Ну, па-першае, гэта прыгожа.

Па-другое, гэта сумленна і правільна. Бо для чаго міліцыя на вуліцах?! Не для сачэння і палітычнага вышуку, а менавіта для аховы грамадскага парадку. І сама міліцэйская форма дысцыплінуе. Дысцыплінуе і саміх міліцыянтаў – яны будуць ахоўваць гонар мундзіра. Дысцыплінуе патэнцыйных правапарушальнікаў – хто ж стане парушаць грамадскі парадак на вачах у міліцыі! Дысцыплінуе і простых грамадзянаў і мінакоў.

Уяўляеце сабе! Мінакі, бачачы, што на плошчы сабраліся неабыякавыя грамадзяне, якія ўздымаюць надзённыя пытанні, без страху і сумневы будуць далучацца і ўдзельнічаць у абмеркаванні гэтых пытанняў, вырашаць грамадскія праблемы разам – як гэта прынята ў цывілізаваным грамадстве! Гэта ж выдатна, калі грамадскія праблемы вырашаюцца ўсім светам! Чаму мінакі змогуць уцягнуцца ў грамадска-карысную дзейнасць? Ды таму, што яны будуць бачыць, што актыўныя грамадзяне знаходзяцца пад аховай міліцыі, што міліцыя з народам, што прысутным не пагражаюць правакацыі з боку хуліганаў, тэрарыстаў або заўзятых палітычных апанентаў.

Гэта яшчэ і пытанне бяспекі. Пагадзіцеся, што калі да цябе падлятаюць хлопцы не самага прывабнага выгляду, не паказваючы дакументаў, ня агучваючы ніякіх добрых намераў, пачынаюць круціць рукі, то першае і натуральнае жаданне – адказаць гвалтам на гвалт. Міліцыянт без формы можа лёгка атрымаць па галаве, і па праве.

Так, гэта патрабаванне насіць форму пры ахове грамадскага парадку не распаўсюджваецца на аператыўных работнікаў. Ўсё павінна быць мэтарацыянальным.

– Добра было б навучыць усіх супрацоўнікаў міліцыі ветліваму абыходжанню з усімі грамадзянамі, уключаючы правапарушальнікаў. Пра Дэкларацыю правоў чалавека і Канстытуцыю не гаворым, гэта само сабой зразумела. Распрацаваць беларускі аналаг «правілаў Міранды». Навучыць яму кожнага міліцыянта і натрэніраваць вымаўляць яго выразна і з выразам.

Навошта? Гэта доўга тлумачыць, але паверце, гэта вельмі паспрыяе ўзаемнаму даверу паміж міліцыяй і народам.

Добра было б не будаваць абвінавачванне ў судзе толькі на сведкавых паказаннях міліцыянтаў. З іх цалкам дастаткова складання пратаколаў і падрыхтоўкі справаў для перадачы ў суд. Не варта ставіць міліцыянтаў у сітуацыю, у якой апынуліся нашыя з вамі героі – Якаўлеў І.І., Шышко А.А. і Прасняк Д.У.

Навошта? Па-першае, гэта зусім непрыгожа.

Па-другое, гэта разбэшчвае і дэмаралізуе асабісты склад. А народ можа толькі тады давяраць міліцыі, калі кожны міліцыянт ахоўвае яго маральнае аблічча і з гонарам носіць высокае званне абаронцы закона.

Добра было б мне з вамі абмеркаваць усе закранутыя ў гэтай гутарцы праблемы публічна – у якой-небудзь спецыяльнай перадачы беларускага тэлебачання.

Навошта? Ды затым, што ўсё гэта наўпрост тычацца ўсіх і кожнага.

НМ, belsat.eu