Найбольшае з часу халоднай вайны перакіданне сілаў ЗША ў Еўропу пачалося. У Бельгіі стартаваў першы этап вучэнняў «Абаронца Еўропы 2020». Пакуль на кантынент прыбываюць першыя адзінкі тэхнікі для падрыхтоўкі манеўраў, аднак у Расеі дзяржаўная прапаганда пачала вэрхал на тэму «натаўскай агрэсіі». Ці ёсць чаго баяцца Пуціну і Лукашэнку? Адказ мы шукалі разам з былым камандуючым сіламі ЗША ў Еўропе, а цяпер адным з кіраўнікоў Цэнтру аналізу еўрапейскай палітыкі Бэнам Годжэзам і былым міністрам абароны Польшчы Рамуальдам Шарамецьевым.
Першы брытанскі карабель з вайсковаю тэхнікай прыбывае ў порт Антвэрпэну ў Бельгіі ды пачынае разгрузку. Гэтак стартуюць самыя маштабныя вучэнні ў Еўропе з часу падзення Савецкага Саюзу.
Пол Акурыя, камандуючы войскамі ў Антвэрпэне, Бельгія:
«Для Бельгіі гэта пачатак аперацыі, якая працягнецца да сярэдзіны траўня, калі войскі будуць разгорнутыя ў Нямеччыне і Польшчы. Гэта адзіны шлях паказаць, што мы надзейныя партнёры ў межах NATO, таму мы рэальна хочам, каб усё прайшло паспяхова».
«Defender Europe 2020», ці «Абаронца Еўропы» – вучэнні пад кіраўніцтвам ЗША, якія задзейнічаюць да сарака тысяч вайскоўцаў з дзевятнаццаці краінаў і працягнуцца ажно да сярэдзіны чэрвеня. Мэта – адпрацаваць хуткае перакіданне частак арміі ЗША ў Еўропу ды агулам перадыслакацыю і ўзаемадзеянне войскаў на Захадзе ў выпадку крызісу.
«Абаронца Еўропы» ўключае ў сябе цэлы шэраг вучэнняў розных мэтаў і маштабу, якія найбольш актыўна будуць ісці на тэрыторыі Нямеччыны, Польшчы ды краінаў Балтыі – усходняга флангу NATO.
Каментуе экс-міністр абароны Польшчы Рамуальд Шарамецьеў:
«Калі ЗША шукаюць партнёраў у Еўропе, то яны не маюць вялікага выбару. У Польшчы найбольшы патэнцыял на ўсходнім флангу. І вядома, не дай Бог, дойдзе да нейкага канфлікту, то ў першую чаргу будзе выкарыстаны менавіта польскі патэнцыял. І калі ЗША імкнуцца стрымаць прасоўванне Расеі на Захад, ва Усходняй і Цэнтральнай Еўропе, то Польшча мусіць адыгрываць вызначальную ролю».
Тым часам, Расея ўжо распачала прапагандысцкую кампанію супраць вучэнняў «Абаронца Еўропы» і нават выкарыстала цяжкую артылерыю інфармацыйнай вайны – свайго міністра замежных справаў Сяргея Лаўрова, які публічна назваў вучэнні «абсалютна неапраўданымі» ды «натаўскай пагрозай нацыянальнай бяспецы». Да таго ж і нямецкія левыя актыўна выступаюць супраць вучэнняў, называючы іх «правакацыяй супраць Расеі».
Працягвае Рамуальд Шарамецьеў:
«Гэтая расейская рыторыка знаёмая нам даўно – яны заўжды гэтак кажуць. Нібыта ўсе на іх хочуць напасці. Бо Расея настолькі важная і каштоўная, што ўсе проста мараць піць гарэлку «Сталічную» на Вараб’ёвых гарах. Але праўда ў тым, што Расея сама ўжо доўгі час ладзіць буйнамаштабныя вучэнні, у якіх удзельнічаюць больш за 100 тысячаў чалавек. І мы ж не крычым, што яны не маюць права на гэтыя манеўры.
Летась Расея сама правяла вучэнні «Цэнтр-2019», у якіх бралі ўдзел прыблізна 130 тысяч вайскоўцаў і больш як 20 тысячаў адзінак тэхнікі. А сёлета плануюцца стратэгічныя камандна-штабныя вучэнні «Каўказ-2020» з удзелам Чарнаморскага флоту – і цалкам магчыма, што будзе задзеяная тэрыторыя акупаванага Крыму.
Каментуе Бэн Годжэз, генерал-лейтэнант арміі ЗША ў адстаўцы:
«Паміж нашымі ды расейскімі вучэннямі ёсць вялікая розніца. І яна – у празрыстасці. Мы ўжо некалькі месяцаў гаворым пра гэтыя вучэнні. Там паўсюль будуць журналісты, людзі змогуць бачыць, што адбываецца. У той жа час вучэнні расейскай арміі ніколі не бываюць празрыстыя. Яны паказваюць толькі маленькую частку таго, што праводзяць, даюць неабходны мінімум паведамленняў, абыходзяць міжнародныя дамовы аб вучэннях».
Яшчэ адзін феномен расейскамоўных медыяў – яны называюць «Абаронца Еўропы» вучэннямі NATO, хоць гэта абсалютна не так, бо ў манеўрах пад кіраўніцтвам ЗША ўдзельнічаюць не толькі краіны – чальцы Альянсу. Гэтак выказваўся і Аляксандр Лукашэнка, які нават падчас саміту СНД у Ашгабаце летась увосень загадваў падрыхтаваць адказ на «незразумелыя вучэнні».
Працягвае Бэн Годжэз:
«Выказванні Менску цяпер ужо не настолькі рэзкія, як раней. Пагатоў там нядаўна быў дзяржсакратар Пампэа, і падчас перамоваў дакладна ішла гаворка пра вучэнні. І вядома, кіраўнік суверэннай дзяржавы мусіць мець справу з дыпламатычнымі рэаліямі. Мяне не насцярожвае рыторыка афіцыйнага Менску. ЗША разам з калегамі ў Беларусі цяпер працуюць над нармалізацыяй беларуска-амерыканскіх стасункаў».
Адна рэч – прапаганда, а зусім іншае – рэальная ацэнка пагрозаў. Такое халоднае стаўленне цяпер вельмі дарэчы, бо ўсё больш відавочна, што Расея не купіць алармісцкай рыторыкі ўладаў Беларусі, бо і сама не ўспрымае вучэнняў «Абаронца Еўропы» як рэальную пагрозу – мяркуе кіраўнік Цэнтру стратэгічных і замежнапалітычных даследаванняў Арсеній Сівіцкі:
«Як мінімум з 2015 года Расея не разглядае Беларусь як свайго стоадсоткавага хаўрусніка. І таму цяпер гарантуе сваю бяспеку ў аднабаковым рэжыме, разглядаючы Беларусь толькі як пэўны плацдарм – тэрыторыю для разгортвання ўласных войскаў. Таксама ў аднабаковым рэжыме».
Выходзіць, што Лукашэнка застаецца без свайго галоўнага козыра ў перамовах з Расеяй, які раней не раз ратаваў сітуацыю, – супрацы ў сферы бяспекі. Таму як рыторыка, гэтак і паводзіны афіцыйнага Менску будуць усё больш скіроўвацца ў рэчышча падтрымання міру і стабільнасці ў рэгіёне. Не найгоршы варыянт.
Зміцер Міцкевіч, belsat.eu
Сюжэт выйшаў у праграме «ПраСвет» 07.02.2020:
- Літва апублікавала справаздачу аб пагрозах нацыянальнай бяспецы. Адначасова Лінас Лінкявічус наведаў Менск
- Беларуска-расейская каша атручаная бруднай нафтай
- Брэкзіт для афіцыйнага Менску і для беларусаў ў Лондане
- Вялікая Брытанія не вернецца ў Еўразвяз
- 10 гадоў «Прасвету»
