Львоў працягвае заставацца самым вялікім «хабам» для перасяленцаў з усёй Украіны, якія ўцякаюць ад расейскай вайсковай агрэсіі. Мы сабралі здымкі з месцаў, дзе ў гэтым горадзе людзі знайшлі часовы прытулак.
З інфармацыі прэсавай службы львоўскай абласной дзяржаўнай адміністрацыі, вобласць прыняла ў афіцыйныя пункты рассялення больш за 200 тыс. жыхароў з іншых рэгіёнаў Украіны. З іх 162 тыс. збіраюцца застацца на тэрыторыі Львоўшчыны. А каб размясціць усіх, каму патрэбны часовы прытулак, вобласць падрыхтавала каля 18 тыс. дадатковых ложкавых месцаў ва ўстановах сацыяльнай інфраструктуры.
Фатографка з Львова Яна Сідач з пачатку вайны сочыць за сітуацыяй з перасяленцамі і ўцекачамі ў сваім горадзе. Яна паразмаўляла з Ульянай Мароз, дырэктаркай тэатру лялек, дзе пачалі прымаць людзей амаль з першых дзён вайны.
– Калі ўсё пачалося, мы зачынілі ўсе дзверы, пазабіралі з рэквізіту ўсё, што могуць скрасці, і схавалі. Калі спатрэбілася месца пад збор рэчаў для вайскоўцаў, мы залучыліся ў дапамогу. Хутка да нас сталі тэлефанаваць валанцёры з інфармацыяй, што на вакзале людзям няма месца для начлегу. Дзверы тэатру мы адчынілі дзесьці на трэція содні, падрыхтавалі першыя 15 месцаў і пачалі прымаць жанчын і дзяцей. На жаль, у памяшканні няма ацяплення, кандыцыянер працуе толькі ў адным месцы, – кажа спадарыня Мароз.
У пэўны момант да тэатру сталі прыходзіць мужчыны-замежнікі з Зімбабвэ, Кеніі і яшчэ аднекуль – дырэктарка тэатру ўжо не памятае канкрэтных краінаў. Іх пасялілі на гары, але колькасць людзей, якія шукалі часовага прытулку, з часам толькі павялічвалася. Аднойчы ў холе тэатру спалі 64 асобы.
– Гэта быў наш максімум і хутчэй выключэнне, – адзначае дырэктарка тэатру. – У будынку ёсць адзін душ, прыбіральні толькі ў склепе. Адпаведна, у такіх варунках прымаць па 60 асобаў складана.
Дырэктарка тэатру лялек прызнаецца, што вайны яны ўсе ж не чакалі. Таму падзеі першых дзён былі для большасці шокам. Але і артысты, і валанцёры пачалі адразу дапамагаць з дзецьмі, прыбіраць туалеты, гатаваць – увогуле рабіць усё, што трэба.
– Дзесьці на трэці дзень вайны нас папрасілі пасяліць 60 невідушчых дзяцей з інтэрнату з Харкава, то мяне аж затрэсла ад думкі, што яны будуць спаць на падлозе. Ці сітуацыя, калі мы дапамагалі з вывазам 80 асобаў з Харкава, калі заваліўся наступны будынак, дзе былі дзеці… Эмацыйна гэта ўсё складана вельмі, але ўжо вядома, што вайна не скончыцца, напрыклад, у наступны панядзелак. Таму робім тое, што можам, – падсумоўвае Ульяна Мароз.
Уцякачка Галіна з Кіева, з якой размаўляла фатографка Яна Сідач, распавядала, што выязджала са сталіцы пад гукі выбухаў, а дарога заняла 12 гадзінаў замест 7.
– Мы ехалі з 8-й вечара да 8-й раніцы. У вагоне не было месца, і ўсю ноч мы стаялі, хтосьці нават на адной назе. Было цяжка, бо ехала шмат мам з дзецьмі, сталых людзей, – узгадвае жанчына.
Раней яна жыла ў Харкаве. Тое, што зрабілі з ейным родным горадам, яна лічыць сапраўднай катастрофай.
– Гэта генацыд! Горад проста разбурылі, знішчылі. І не толькі Харкаў – Марыупаль, Кіеў, многія іншыя гарады. І гэта не толькі гуманітарная, але і экалагічная катастрофа, бо падарвалі нафтавую станцыю. Мне здаецца, што гэта паўплывае на здароўе людзей. Страшна. Мы не чакалі такога ўдару ў XXI стагоддзі ад нашых суседзяў, – каментуе сітуацыю Галіна.
Са словаў фатографкі Яны Сідач, сярод перасяленцаў можна сустрэць таксама маладых мужчынаў, якія вярнуліся абараняць Украіну, але не адразу даехалі да сваіх родных гарадоў і мястэчак. Адзін з такіх маладзёнаў – 19-гадовы Яўген Антанеска з Пэрвамайску.
– Яўген узяў квіток у Мікалаеў, але яго высадзілі ў Львове, бо ў той момант ні аўтобусы, ні цягнікі не ехалі ў бок Пэрвамайску, – узгадвае размову з хлопцам фатографка. – Маладзён планаваў запісацца ў шэрагі тэрабароны, каб не «хавацца» ў Польшчы. Там ён працаваў год, але як атрымаў паведамленне пра пачатак вайны, адразу пастанавіў для сябе, што вяртаецца абараняць Радзіму.
– Таксама я пазнаёмілася з Юрыем з Харкава, які змагаецца з анкалагічнай хваробай. Ён прывёз сямʼю да польскай мяжы, дзе іх забрала старэйшая дачка, якая жыве ў Нямеччыне, – распавядае Яна Сідач. – Дзень перад нашым знаёмствам яму зрабілі «хімію», ён збіраўся купіць лекі і вяртацца ў Харкаў. З краіны Юрыя не выпусцілі, патрабавалася электроннае пацверджанне, што мужчына едзе лячыцца, таму ён збіраўся ўсё ж такі вяртацца дамоў і дапамагаць там тым, чым зможа.
У ноч на 24 лютага Уладзімір Пуцін абвясціў пачатак вайны (у Расеі яе называюць «спецыяльнай вайсковай аперацыяй») з мэтаю «дэнацыфікацыі і дэмілітарызацыі» Украіны. 27 лютага Украіна афіцыйна накіравала пазоў супраць Расеі ў Міжнародны суд ААН. У ім Кіеў просіць прыцягнуць Расею да адказнасці, у тым ліку за скажэнне панятку «генацыд» дзеля апраўдання агрэсіі супраць Украіны. З пачатку вайны Украіну пакінулі больш за 3 млн асобаў.
«Сама сплю ў гатэлі». Беларуска з Любліна аддала свой дом пад прытулак для ўцекачоў
За 5 дзён – больш за 3,5 тыс. тонаў гуманітарнай дапамогі. Як Украіну падтрымлівае Еўропа
Прапускаюць па 30 чалавек за гадзіну. Што адбываецца з украінскага боку мяжы
«Сабрала ўсё, што змагла». Мастачка з Расеі дапамагае ўцекачам з Украіны
Шосты дзень вайны. Здымкі зробленыя ў розных гарадах Украіны
«Тэрор супраць гораду, тэрор супраць Украіны». Як Харкаў перажыў атаку крылатымі ракетамі
Замест мядовага месяца – барацьба за Кіеў. Хто ідзе ў войска тэрытарыяльнай абароны
Без хлеба і каўбасы. Як выглядаюць кіеўскія крамы
На патрэбы ўкраінскай арміі. Як у Львове збіраюць дапамогу
Яна Сідач, Саша Альтэр belsat.eu