Акружны суд Варшавы 26 студзеня пачаў разглядаць пазоў Беларусі аб экстрадыцыі заснавальніка сеткі каналаў «Nexta» Сцяпана Пуцілы. У Беларусі супраць яго распачалі справы паводле дзесяці крымінальных артыкулаў.
Сцяпан Пуціла ўпэўнены, што разгляд справы – гэта толькі фармальнасць, бо Польшча не магла іначай. Ён упэўнены ў станоўчым для яго рашэнні суда, якое будзе яшчэ і распаўсюджвацца на ўсе краіны Еўразвязу. Так і выйшла.
Суддзя дзесяць хвілінаў зачытваў усе артыкулы, якія Пуцілу закідае беларускі бок, і спытаў падсуднага, ці згодны ён, каб яго выдалі Беларусі. Пуціла не згадзіўся. Пракуратура заявіла аб недапушчальнасці выдачы (адвакат Пуцілы адзначыў, што ўпершыню за сорак гадоў падтрымлівае пракурора).
У выніку суддзя пастанавіў, што недапушчальна выдаваць Пуцілу беларускаму рэжыму «толькі за тое, што гэтага хоча дыктатар-псіхапат». Такое рашэнне адпавядае стандартам дэмакратычных краінаў і Дэкларацыі правоў чалавека, Канстытуцыі Польшчы, адзначыў судзя. Апеляцыю можна падаць цягам 7 дзён.
Паводле інфармацыі, апублікаванай тэлеграм-каналам «Nexta», старэйшы дарадца Святланы Ціханоўскай Франак Вячорка, блогеры Антон Матолька, Сцяпан Пуціла (аўтар каналаў «Nexta») і Раман Пратасевіч праходзяць у адной крымінальнай справе, якую завёў Следчы камітэт Беларусі.
Згодна з дакументам, які апублікаваў «Nexta», Вячорка, Матолька, Пуціла і Пратасевіч абвінавачаныя і падазраваныя паводле наступных артыкулаў Крымінальнага кодэксу:
Улады Беларусі ўжо даўно дамагаюцца ад Польшчы экстрадыцыі Сцяпана Пуцілы – заснавальніка папулярнай сеткі каналаў «Nexta», якія ўлады назвалі «экстрэмісцкімі». Следчы камітэт Беларусі праз генеральнага пракурора накіраваў у Польшчу дакументы на ягоную экстрадыцыю, паведаміў начальнік міжнародна-прававога аддзелу СК Міхаіл Вавула газеце «Беларусь сегодня» ў нядзелю, 6 лютага 2021 года.
«З гэтай краінай у нас падпісаная міжнародная дамова аб прававой дапамозе ў крымінальных справах, якая таксама рэгламентуе пытанне аб экстрадыцыі. Пабачым, наколькі гэтая дзяржава будзе выконваць узятыя на сябе міжнародныя абавязкі аб выдачы асобаў, якія пераследуюцца беларускім Следчым камітэтам у крымінальным парадку», – сказаў Вавула.
Акрамя Пуцілы, экстрадыцыі з Польшчы ўлады Беларусі дамагаліся і для Рамана Пратасевіча, які быў галоўным рэдактарам каналу «Nexta». Самалёт з ім пасадзілі ў Менску, і цяпер Пратасевіч застаецца пад хатнім арыштам. Пратасевічу прад’явілі абвінавачанні паводле ч. 1 арт. 293 КК «Арганізацыя масавых беспарадкаў», арт. 342 КК «Арганізацыя і падрыхтоўка дзеянняў, што груба парушаюць грамадскі парадак, альбо актыўны ўдзел у іх» і арт. 130 КК «Распальванне варожасці ці варажнечы».
У кастрычніку 2021 года Міністэрства ўнутраных справаў Беларусі занесла ў спіс «экстрэмісцкіх фармаванняў» Telegram-каналы «Nexta», «Nexta-Live» і «Luxta».
Фармулёўка МУС неадназначная: прызналі «фармаваннем», падобна, не ўсіх падпісчыкаў, а «групу грамадзянаў, якія ажыццяўляюць экстрэмісцкую дзейнасць з дапамогай Telegram-каналаў». Хто «ажыццяўляе», а хто проста чытае, не зразумела.