Прысуд Севярынцу, шакавальнае відэа гібелі Ашурка і наступствы захопу рэйсу Ryanair. Галоўнае за 25 траўня

Belsat.eu падводзіць вынікі 25 траўня – 290-га дня супрацьстаяння грамадства і ўладаў.

Суд над Севярынцам і актывістамі «Еўрапейскай Беларусі»

Суддзя Магілёўскага абласнога суду Ірына Ланчава вынесла прысуд па чарговай палітычнай справе: сузаснавальнік партыі Беларуская Хрысціянская Дэмакратыя Павел Севярынец, актывісты «Еўрапейскай Беларусі» Яўген Афнагель і Андрэй Войніч атрымалі па 7 гадоў калоніі ўзмоцненага рэжыму. Па 5 гадоў – Павел Юхневіч, Максім Вінярскі і блогер ют’юб-каналу «Шэры кот» Зміцер Казлоў. Чатыры гады калоніі агульнага рэжыму атрымала рэдактарка некалькіх тэлеграм-каналаў Ірына Шчасная.

Суд праходзіў у закрытым рэжыме – нават сваякам не дазволілі прысутнічаць на працэсе. Таму дэталяў справы ніхто не ведае. Але з апублікаванай у дзяржСМІ інфармацыі Следчага камітэта вынікае, што віна палітвязняў заключаецца толькі ў тым, што яны публічна заклікалі да пратэстаў і крытыкавалі ўладу. Паводле версіі першага намесніка начальніка Галоўнага следчага ўпраўлення Следчага камітэту Аляксандра Агафонава, палітзняволеныя меліся ўчыніць, цытата: «каляровую рэвалюцыю» і «беламайдан».

25 траўня былі вынесены і іншыя прысуды па палітычных справах. У судзе Першамайскага раёну Менска 25 траўня вынесены прысуд у крымінальнай справе супраць палітвязня Аляксея Караткова: суддзя Максім Трусевіч прызнаў яго вінаватым у «арганізацыі або ўдзеле ў групавых дзеяннях, якія груба парушаюць грамадскі парадак» (арт. 342 КК РБ) і асудзіў на два гады калоніі агульнага рэжыму. Аляксей Караткоў быў затрыманы 27 жніўня на плошчы Незалежнасці каля Чырвонага касцёлу. Спачатку яго асудзілі за «несанкцыянаванае мерапрыемства» на 8 дзён арышту, але па вызваленні адразу затрымалі зноў і выставілі ўжо крымінальны артыкул. Прычынай стала тое, што ў яго ў тэлефоне знайшлі відэа і фота з пратэстаў.

У жодзінскім судзе 25 траўня пачаўся разгляд крымінальнай справы супраць Анастасіі Герыловіч, якая, паводле следства, сарвала маску з супрацоўніка міліцыі і тым самым «учыніла гвалт альбо пагрозу прымянення гвалту ў дачыненні да супрацоўніка органаў унутраных справаў», што падпадае пад арт. 364 КК РБ. Інцыдэнт адбыўся ў Жодзіне 13 верасня 2020 году. Жанчына здымала на тэлефон, як іншыя спрабавалі адбіць затрыманага на мітынгу хлопца, потым наблізілася да міліцыянта – той з размаху ўдарыў яе ў галаву. У дзеяннях міліцыянта Мікалая Бараноўскага не выявілі складу злачынства. Дзмітрыя Янкоўскага, які тады адштурхнуў міліцыянта ад жанчыны, асудзілі на 1 год пазбаўлення волі ў калоніі, хоць пракурор прасіў толькі «хімію».

Пераслед журналістаў

Затрыманага 21 траўня журналіста-фрылансера Алеся Сіліча суд Першамайскага раёну Менску пакараў 10 соднямі адміністратыўнага арышту паводле арт. 24.23 КаАП («Удзел у несанкцыянаваным масавым мерапрыемстве»). Алеся Сіліча затрымалі ў пятніцу і абвінавацілі ў «адзіночным пікеце», бо на вокладцы пашпарту ў яго быў герб Пагоня (паводле пратаколу, ён нібыта размахваў пашпартам з «незарэгістраванай сімволікай»).

Журналіста Змітра Лупача суд Глыбоцкага раёну аштрафаваў на 1740 рублёў за два сюжэты для «Белсату».

25 траўня сілавікі прыйшлі да чатырох працаўнікоў TUT.by: журналістаў Дзяніса Буркоўскага і Анастасіі Пруднікавай, а таксама рэдактараў аддзелу SMM Алі Буркоўскай і Максіма Пушкіна. У іх кватэрах правялі ператрусы і забралі ўсю тэхніку. Потым іх павезлі на допыты ў ДФР КДК «у межах справы TUT.by». Пасля допыту іх адпусцілі, узяўшы падпіску аб неразгалошванні.

Нагадаем, 18 траўня ў менскім і рэгіянальным офісах TUT.by, а таксама ў працаўнікоў выдання адбыліся ператрусы. У Камітэце дзяржаўнага кантролю заявілі, што ў дачыненні службовых асобаў «ТУТ БАЙ МЕДЫЯ» распачалі крымінальную справу паводле ч. 2 арт. 243 КК («Ухіленне ад выплаты падаткаў у асабліва буйным памеры»). Дамен парталу TUT.by заблакаваны з ініцыятывы Генеральнай пракуратуры. У межах «справы TUT.by» былі затрыманыя 15 чалавек. 12 з іх застаюцца за кратамі, астатнія – пад «хатнім арыштам». Сёння ўсіх фігурантаў «справы TUT.by» прызналі палітвязнямі.

Шакавальнае відэа гібелі палітвязня

Следчы камітэт апублікаваў прэс-рэліз наконт смерці палітвязня Вітольда Ашурка ў шклоўскай калоніі. Як паведамляюць у СК, 21 траўня дзяжурны кантралёр шклоўскай калоніі знайшоў у несвядомым стане палітвязня Вітольда Ашурка. Былі выкліканыя медыкі. «Нягледзячы на ​​праведзеныя медыкамі рэанімацыйныя мерапрыемствы, выратаваць мужчыну не ўдалося», – адзначаецца ў прэс-рэлізе.

СК праводзіць праверку. Сцвярджаецца, што за месяц знаходжання ў папраўчай установе «асуджаны дапусціў дванаццаць парушэнняў устаноўленага парадку адбывання пакарання, за што быў пераведзены ў памяшканне камернага тыпу».

«Устаноўлена, што напярэдадні асуджаны падчас падзення атрымаў цялесныя пашкоджанні ў вобласці твару. У сувязі з пагаршэннем самаадчування былі прыняты меры па аказанні медычнай дапамогі. Са словаў супрацоўнікаў калоніі асуджаны, разбіўшы галаву, скаргаў на стан здароўя не выказваў, адмовіўся ад дапамогі і шпіталізацыі», – сцвярджаюць у СК.

СК апублікаваў нарэзку запісаў камераў відэаназірання ў памяшканні, дзе, як сцвярджаецца, знаходзіўся Ашурак. Спачатку на кадрах бачна, як вязень (твар чалавека разгледзіць немагчыма) хістаецца, падае і ўдараецца галавой аб стяну. Потым паказваюць як вязню аказваюць медычную дапамогу. Затым бачна, што вязень зноў падае ўжо з перавязанай галавой.

Відэа сведчыць пра тое, што вязень дрэнна сябе адчуваў ужо да першага падзення – ён проста не мог стаяць на нагах. Аднак у прэс-рэлізе СК ніяк гэта не тлумачыцца.

Пра смерць Вітольда Ашурка стала вядома яшчэ ў пятніцу, але цела аддалі толькі ўдзень у аўторак. Пахаванне хочуць зладзіць ужо 26 траўня, ад дадатковых экспертызаў сваякі адмаўляюцца. Сяброўка сям’і Вольга Быкоўская расказала «Белсату», што ў Вітольда Ашурка «забінтаваная галава ад макаўкі да носа, бачны толькі рот». Быкоўская ездзіла забіраць цела разам з братам памерлага.

Сваякі вырашылі не рабіць дадатковых экспертызаў, бо не давяраюць магчымым вынікам і не хочуць зацягваць пахаванне. Пры тым жонцы памерлага заяўлялі, што Вітольд Ашурак памёр ад спынення сэрца, а яна кажа, што сэрца ў Вітольда было здаровае.

Наступствы захопу рэйсу «Ryanair»

Працягвае развівацца міжнародны скандал, выкліканы інцыдэнтам з самалётам «Ryanair» у Беларусі і арыштам блогера Рамана Пратасевіча.

Саміт ЕС заклікаў забараніць беларускім авіякампаніям палёты ў Еўразвяз, а таксама заклікаў авіяперавозчыкаў ЕС адмовіцца ад палётаў над тэрыторыяй Беларусі. Пакуль рашэнне Саміту Еўразвязу аб забароне беларускім авіякампаніям палётаў у Еўразвяз не ўхваленае канчаткова – яго яшчэ маюць зацвердзіць міністры краінаў альянсу. Але асобныя краіны ўжо самі забараняюць палёты «Белавіі». У сувязі з гэтым у «Белавія» плануюць істотна скараціць персанал.

Генеральны сакратар NATO Енс Стольтэнбэрг заклікаў вызваліць Пратасевіча і расследаваць «небяспечную прымусовую пасадку». Прадстаўнік управы вярхоўнага камісара ААН у справе правоў чалавека Рупэрт Колвіл заявіў, што «вымушаная пасадка пасажырскага самалёту ў Менску тэрарызавала пасажыраў на борце і падвяргала іх непатрэбнай небяспецы, парушаючы іхныя чалавечыя правы». Міжнародная арганізацыя грамадзянскай авіяцыі 27 траўня правядзе нараду, датычную паветранага інцыдэнту ў Беларусі.

Прэзідэнт Злучаных Штатаў Джо Байдэн апублікаваў у ноч на 25 траўня афіцыйную заяву, дзе асудзіў дзеянні беларускіх уладаў. Ён заклікаў вызваліць Рамана Пратасевіча і сотні палітвязняў, «якіх несправядліва ўтрымлівае рэжым Лукашэнкі». Таксама Байдэн далучыўся да заклікаў міжнароднага расследавання справы аб самалёце «Ryanair».

Між тым, сёння стала вядома, што дзяўчына Пратасевіча Сафія Сапега, якую затрымалі 23 сакавіка ў выніку вымушанай пасадкі ў Менску пасажырскага самалёта Ryanair рэйсу Афіны – Вільня, арыштаваная на 2 месяцы. Яна знаходзіцца ў статусе падазраванай у здзяйсненні крымінальнага злачынства паводле ч. 1 арт. 293 КК Беларусі («Арганізацыя масавых беспарадкаў») і ч. 1 арт. 342 КК («Арганізацыя групавых дзеянняў, якія груба парушаюць грамадскі парадак»).

ІІ belsat.eu