Юбілей, які можа стаць апошнім. Першую Канстытуцыю незалежнай Беларусі Вярхоўны Савет прыняў роўна 20 гадоў таму
20 гадоў таму незалежная Беларусь атрымала першую Канстытуцыю. За гэты час галоўны закон краіны ўжо раз змянялі на ініцыятыву таго, хто, па-сутнасці, ёсць яе гарантам. А цяпер Аляксандр Лукашэнка выказаў жаданне прыняць увогуле новую Канстытуцыю. Чаго ж бракуе кіраўніку ў цяперашняй Канстытуцыі, і так пераробленай пад ягоныя асабістыя патрэбы ды амбіцыі?
Юбілей, які можа стаць апошнім. Першую Канстытуцыю незалежнай Беларусі Вярхоўны Савет прыняў роўна 20 гадоў таму.
{movie}Новая канстытуцыя РБ? (15.03.2014) |right|15360{/movie}
МЕЧЫСЛАЎ ГРЫБ, БЫЛЫ СТАРШЫНЯ ВЯРХОЎНАГА САВЕТУ:
“Крыху менш за 4 гады распрацоўвалася, удасканальвалася, абмяркоўвалася з насельніцтвам”.
Якое і дасюль памятае пра значэнне Канстытуцыі для дзяржавы. У адрозненне ад уладаў, якія сёлетні юбілей асноўнага закону краіны нават плакатамі не адзначылі.
ЖЫХАРЫ ПІНСКУ:
“Канстытуцыя, дзякаваць Богу, нармальная. Жывём мы па нашай канстытуцыі, па нашых законах”.
“Але ў сувязі з цяперашняй сітуацыяй ва Украіне яна нам не гарантуе бяспекі. Ва ўсялякім выпадку ад уварвання нашага гэтак званага брата з Расеі”.
“Улічваючы сітуацыю, што адбываецца вакол Беларусі, адносіны з Расеяй, адносіны з уладаю Украіны, якая будзе, Крым, не вядома, што будзе з паўднёвым усходам Украіны, я думаю, што тады трэба будзе другую, трэцюю Канстытуцыю прымаць”.
І гэта для краіны не навіна, хаця раней вонкавай пагрозы не было. Папраўкі, якія фактычна змянілі сутнасць Канстытуцыі, улады Беларусі прынялі ўжо ў 1996 годзе.
СЯРГЕЙ АНТОНЧЫК, ДЭПУТАТ ВС ХІІ СКЛІКАННЯ:
“Гэтая канстытуцыя ператварылася ў шырму. Яна ёсць, але яна не мае ніякага значэння. Сёння вырашае ні Канстытуцыя, ні законы”.
А вырашае выключна прэзідэнт, воля якога праз змены ў Канстытуцыі стала вышэй за галоўны закон краіны. Аднак напярэдадні Аляксандр Лукашэнка зноў заявіў пра неабходнасць зменаў.
АЛЯКСАНДР ЛУКАШЭНКА, КІРАЎНІК БЕЛАРУСІ:
“Нам рана ці позна давядзецца прымаць новую Канстытуцыю. Канстытуцыю не пераходнага перыяду, а сфармаванага на якісьці перыяд часу нашай дзяржавы”.
У краіне цяпер сапраўды шмат чаго супярэчыць палажэнням цяперашняй Канстытуцыі. Напрыклад, расейскія вайсковыя базы, якія фармуюцца ў нашай краіне.
ПРАТЭСТОЎЦЫ:
“Не вайсковым базам!”
Супярэчыць Канстытуцыі і парушэнне правоў ды свабод грамадзянаў.
За 20 гадоў кіравання дзейнай улады нічога не змянілася – улады як не абаранялі, гэтак і не абараняюць правоў грамадзянаў ды суверэнітэт краіны, упэўненыя тыя, хто прымаў 20 гадоў таму асноўны закон. Дык навошта тады яго мяняць?
МЕЧЫСЛАЎ ГРЫБ, БЫЛЫ СТАРШЫНЯ ВЯРХОЎНАГА САВЕТУ:
“Перарабляць Канстытуцыю нанова я не бачу ніякай неабходнасці. Я не бачу ніякіх зменаў. У нас як была савецкая ўлада ў нашай краіне, так яна і захавалася. Можа, нават не ў лепшым выглядзе, а ў больш горшым, чым яна была тады”.
А таму шмат хто з экспертаў мяркуе, што калі і мяняць Канстытуцыю, то дзеля скасавання ў ёй інстытуту прэзідэнцтва.
СЯРГЕЙ АНТОНЧЫК, ДЭПУТАТ ВС ХІІ СКЛІКАННЯ:
“Утварэнне кішэнных прэзідэнтаў – гэта на 100 % – распрацоўка расейскіх спецслужбаў”.
Кіраўнік з неабмежаванымі паўнамоцтвамі – пагроза не толькі жыхарам краіны, але і самой дзяржаве. Бо адным чалавекам, што прымае рашэнні, лягчэй маніпуляваць, чымся парламентам.
СЯРГЕЙ АНТОНЧЫК, ДЭПУТАТ ВС ХІІ СКЛІКАННЯ:
“Я хацеў бы сказаць пра Лукашэнку. Калісьці, калі ён быў яшчэ дэпутатам, ён хадзіў і ўсім расказваў, як яго прымалі на Лубянцы. І калі ён там пакляўся, што ён будзе расейскім, яны ўклалі ў яго грошы, усё на выбарах, каб ён стаў прэзідэнтам”.
І надаў расейскай мове статус дзяржаўнай, на ключавыя пасады прызначыў нарадзінцаў Расеі, а гістарычныя сімвалы замяніў на савецкія.
А таму ў юбілей нашай Канстытуцыі асабліва востра адчуваецца, што ўсе гэтыя 20 гадоў мы рухаліся не наперад, а пад зАклікі ўладаў рабілі крокі назад.
Вольга Старасціна, “Аб’ектыў”
