Улады ў Кіеве ўважліва сочаць за хадою перамоваў паміж прадстаўнікамі Захаду і Расеі. Пры гэтым яны спадзяюцца, што прынцып «нічога пра нас без нас» захаваецца. З Кіева для «Белсату» піша Пётр Пагажэльскі.
Зімовы Кіеў зусім не нагадвае сталіцу краіны, якая рыхтуецца да вайны. У горадзе надалей працягваюцца навагоднія кірмашы, а снег, які ідзе ўжо некалькі дзён, насцярожвае больш, чым магчымая эскалацыя на ўсходзе краіны. Аднак калі заходзіць у дзяржаўныя кабінеты, то вайна і палітыка Масквы – самыя важныя тэмы. Увесь час працягваюцца кансультацыі Уладзіміра Зяленскага, або прадстаўнікоў МЗС з заходнімі партнёрамі. У неафіцыйных размовах чыноўнікі згадваюць дэкларацыі намесніка кіраўніка Дзярждэпартаменту ЗША Ўэндзі Шэрмэн. Яна запэўніла, што прынцып «нічога пра Украіну без Украіны» і «нічога пра NATO без NATO» захаваецца.
Ці будзе вайна?
Кіраўнік Офісу прэзідэнта Андрэй Ярмак, які лічыцца другім чалавекам у краіне пасля свайго кіраўніка, прымае журналістаў з Польшчы, Нямеччыны і Францыі ў кабінеце, які больш нагадвае пакой кіраўніка камп’ютарнай карпарацыі, чым чыноўніка ў дзяржаве былога СССР. Размаўляе ён па чарзе на ўкраінскай, расейскай і англійскай мовах.
Аднак ні на адной з гэтых моваў ён не хоча адказаць на пытанне, будзе вайна ці не.
«Гэта вядома толькі галовам тых людзей, якія могуць прыняць такое вар’яцкае і абсалютна безадказнае рашэнне», – кажа ён.
Прадстаўнік Украіны запэўнівае, што Украіна гатовая да магчымай эскалацыі.
«Больш за восем гадоў мы жывем у стане вайны. На нашай зямлі няма міру, нашыя тэрыторыі акупаваныя. Нашыя грамадства і армія застаюцца гатовымі да правакацыяў. Магчыма, што нашая краіна ніколі не дазволіць сабе не думаць пра войска і не мець суперпрафесійнай арміі», – дадае ён.
Андрэй Ярмак звяртае ўвагу на тое, што магчымая атака на Украіну будзе мець наступствы для ўсёй Еўропы і ўсіх краінаў NATO.
«Толькі мы, краіны былога СССР, разумеем, што калі нешта здарыцца з Украінай, то рызыка для Польшчы, краінаў Балтыі і Малдовы ўзрасце. Гэтыя краіны і сёння не пачуваюцца бяспечна», – падкрэслівае ён.
Ярмак таксама адзначае, што ў Кіева вельмі добрыя стасункі з Варшавай, Вільняй, а таксама з заходнімі партнёрамі. На думку кіраўніка Офісу прэзідэнта, саміт у нармандскім фармаце (лідараў Украіны, Нямеччыны, Францыі і Расеі) павінен адбыцца як мага хутчэй, але ці адбудзецца ён, залежыць ад сустрэчы палітычных дарадцаў, якая можа адбыцца яшчэ ў гэтым месяцы.
Калі вайна, то якая?
Сяргей Гармаш, журналіст і сябра трохбаковай менскай групы (ён абмяркоўвае з прадстаўнікамі Расеі, АБСЕ і сепаратыстаў практычныя пытанні, якія неабходна вырашыць у сувязі з канфліктам на Данбасе) не прагназуе маштабнага канфлікту на ўсходзе.
«Я баюся, што Пуцін з помсты за дрэнныя вынікі перамоваў у Жэневе і Бруселі пачне захады супраць Украіны, асабліва ў Данецкай вобласці. Ён зробіць гэта рукамі сепаратыстаў, спадзеючыся, што такім чынам пазбегне магчымых санкцыяў», – кажа ён «Белсату».
Але пакуль, на думку Сяргея Гармаша, Пуцін можа быць задаволеным.
«Захад цешыць Пуціна самім фактам, што з ім селі за стол перамоваў. Дзякуючы ім ён адчувае сябе моцным, роўным ЗША. Ён дасягнуў уласнай мэты, быў прызнаны супердзяржавай», – звяртае ўвагу эксперт.
У Кіеве таксама ёсць страх дэстабілізацыі ўнутранай сітуацыі. Прадстаўнікі ўладаў кажуць тут найперш пра энергетычны рынак, энергія таксама даражэе ва Украіне. Як наступства, можа ўспыхнуць сацыяльная незадаволенасць.
Сваю ролю ў гэтым могуць адыграць і алігархі, напрыклад, самы багаты з іх Рынат Ахметаў, з якім Уладзімір Зяленскі пэўны час вядзе ўласную вайну.
Мікалай Сямёна, крымскі журналіст радыё «Свабода», які вымушаны быў пакінуць паўвыспу з-за пераследу незалежных медыяў з боку Крамля, лічыць, што Уладзімір Пуцін зрабіў памылку, патрабуючы ад Захаду вярнуцца ў зоны ўплыву, вядомыя яшчэ з савецкага часу.
«Пуцін сваім ультыматумам стрэліў сам сабе ў нагу, бо ён атрымае рэальны адказ, і пачнецца канец пуцінізму на сусветнай арэне», – падкрэслівае журналіст у інтэрв’ю «Белсату».
Але перш чым скончыцца «пуцінізм», Украіна вучыцца жыць з расейскай пагрозай. На думку многіх суразмоўцаў, нарастанне вайсковай напружанасці на яе межах не хутка скончыцца, а ўзмацненне вайсковай прысутнасці зробіцца элементам, які Расея будзе пастаянна выкарыстоўваць для ціску не толькі на Украіну, але таксама і на NATO.
З Кіева Пётр Пагажэльскі, belsat.eu
