Смерць у прамым эфіры. 20 гадоў таму свет патрос самы буйны тэракт у гісторыі


Людзі глядзяць у бок Мангэтану, дзе яшчэ некалькі дзён таму былі вежы Сусветнага гандлёвага цэнтру. 13 верасня 2001 году.
Фота: Philadelphia Inquirer / Zuma Press / Forum

20 гадоў таму – 11 верасня 2001 году – увесь свет здрыгануўся ад тэрактаў, якія абваліліся на ЗША. Ўзгадваем падзеі таго дня.

Чатыры самалёты

У 08:46 паводле мясцовага часу ў паўночную вежу Сусветнага гандлёвага цэнтру (СГЦ) у Нью-Ёрку ўрэзаўся самалёт. Удар прыйшоўся паміж 94 і 98 паверхамі. Да месца здарэння выбылі пажарныя і выратавальнікі, пачалася эвакуацыя. Прыбылі і журналісты, якія запусцілі прамую трансляцыю. Пакуль яшчэ не было ясна, што адбываецца.

Пра тое, што адбыўся тэракт, стала зразумела праз 16 хвілін, калі ў наўпроставым эфіры яшчэ адзін самалёт урэзаўся ўжо ў паўднёвую вежу СГЦ. У абодвух будынках з-за сутыкненняў з самалётамі, чые бакі былі поўныя паліва, пачаліся пажары. Спрабуючы выратавацца ад агню, людзі часта проста выкідваліся з вокнаў, не маючы ніводнага шанцу на выратаванне. Менавіта падпаленыя вежы, пратараненыя самалётамі, сталі сімваламі таго дня.

Канструкцыі будынкаў не вытрымалі пажару. Паўднёвая вежа абрынулася ў 9:56, паўночная – у 10:28. Пад заваламі апынуліся не толькі супрацоўнікі і наведнікі СГЦ, але і пажарныя і супрацоўнікі паліцыі, якія прыбылі на месца здарэння.

Пры гэтым Нью-Ёрк стаў не адзіным месца атакі. У 09:37 трэці самалёт, захоплены тэрарыстамі, урэзаўся ў будынак Мінабароны ЗША – Пентагон у Вашынгтоне.

Яшчэ адзін «Боінг» упаў на поле ў штаце Пенсільванія ў 10:03 за 240 кіламетраў ад Вашынгтона. Расследаванне паказала, што пасажыры, даведаўшыся пра тое, што адбываецца, паспрабавалі спыніць тэрарыстаў, якія захапілі самалёт, і ў выніку барацьбы ён упаў на зямлю.

12 верасня 2001 году, пасля атакі на Сусветны гандлёвы цэнтр у Нью-Ёрку.
Фота: f41 / Zuma Press / Forum

Амаль 3000 ахвяр

Тэракт 11 верасня стаўся найбуйнейшым у гісторыі паводле колькасці ахвяр. Акрамя 19 тэрарыстаў, у выніку нападаў загінулі 2977 чалавек, а яшчэ 24 зніклі без вестак. Большасць загінулых былі цывільнымі асобамі.

Загінулі 246 пасажыраў і членаў экіпажаў самалётаў, 2606 чалавек – у Нью-Ёрку, 125 – у будынку Пентагона. Сярод ахвяраў у Нью-Ёрку былі 341 пажарны, 60 паліцэйскіх і 10 медыкаў.

Загінулі грамадзяне ЗША і яшчэ 91 дзяржавы. Сярод іх была і 32-гадовая Ірына Бусло з Менску, якая працавала ў адным з банкаў у Сусветным гандлёвым цэнтры.

Даведка
Выбух пасля таго, як захоплены ісламістамі самалёт тараніў вежу Сусветнага гандлёвага цэнтру ў Нью-Ёрку. Фота flickr.com/people/themachinestops/

Добра адукаваныя тэрарысты

Як выявіла следства, раніцай 11 верасня чатыры групы тэрарыстаў – усяго 19 чалавек – захапілі чатыры пасажырскія авіялайнеры, якія выляталі ў Каліфорнію з аэрапортаў на Атлантычным узбярэжжы ЗША. У кожнай групе быў прынамсі адзін чалавек, што прайшоў пачатковую лётную падрыхтоўку.

Пятнаццаць тэрарыстаў былі грамадзянамі Саудаўскай Аравіі, двое – Аб’яднаных Арабскіх Эміратаў, адзін – Егіпта і яшчэ адзін – Лівана. Усе яны былі добра адукаваныя.

Самалёты былі захопленыя тэрарыстамі неўзабаве пасля вылету. На борце кожнага з іх было па 30-35 тыс. літраў авіяцыйнага паліва. Усе яны былі накіраваны на знакавыя будынкі на ўсходнім узбярэжжы ЗША. Мяркуюць, што мэтай самалёта, які ўпаў у Пенсільваніі, быў Капітолій.

Фенікс Талібану

Адказнасць за тэракты ўлады ЗША ўсклалі на тэрарыстычную арганізацыю «Аль-Каіда», якую ўзначальваў Усама бін Ладэн. Сам бін Ладэн яшчэ ў 1998 годзе абвясціў джыхад ЗША і стаяў за арганізацыяй іншых нападаў на Злучаныя Штаты. Ён спачатку абверг свой удзел у падзеях, але пасля пацвердзіў яго. У прыватнасці, ён заявіў, што «тэрарызм супраць Амерыкі заслугоўвае высокай ацэнкі, таму што гэта адказ на несправядлівасць, накіраваны на вымушэнне Амерыкі спыніць падтрымку Ізраілю, які забівае нашых людзей».

Hавiны
Хто такія талібы, якія захапілі Афганістан і нарабілі шораху ў свеце
2021.08.17 07:48

Бін Ладэн грунтаваўся ў Афганістане. Паколькі талібы, якія ўзначальвалі гэтую краіну, адмовіліся выдаць яго ЗША, Вашынгтон узначаліў кааліцыю міжнародных сіл і пачаў вайсковую аперацыю ў Афганістане. Ужо 13 лістапада 2001 года талібы пакінулі Кабул, які знаходзіўся пад іх уладай з 1996 года.

Сам бін Ладэн быў забіты 2 мая 2011 года ў Пакістане ў выніку спецаперацыі ЗША. Праз два гады памёр і лідар Талібану мула Амар.

Расправіўшыся з арганізатарамі тэрактаў, ЗША пачалі вывад войскаў з Афганістан, які завяршыўся ў жніўні 2021 года. Не чакаючы сыходу заходніх войскаў, талібы зноў пачалі наступ і 15 жніўня – напярэдадні 20-й гадавіны атакі на ЗША – вярнулі кантроль над Кабулам, вярнуўшы краіну назад у 2001 год.

МГ belsate.eu

Стужка навінаў