Прэм’ер-міністарка Літвы Інгрыда Шыманітэ заявіла пра намер пабудаваць на мяжы з Беларуссю плот, каб стрымаць плынь нелегальнай міграцыі. 779 нелегальных мігрантаў перайшлі мяжу Беларусі і Літвы за 7 дзён ліпеня, у параўнанні з 636 нелегаламі за першую палову года, паведаміла памежная ахова Літвы.
У гісторыі муры на межах розныя дзяржавы будавалі неаднаразова і па самых разнастайных прычынах. Прапануем вам самыя яскравыя прыклады такіх памежных перашкодаў у свеце.
Абараняючыся ад нападаў азіяцкіх качэўнікаў старажытныя кітайскія дзяржавы, а потым і адзіны імперскі Кітай, будавалі Вялікі кітайскі мур. Будавалі яго літаральна стагоддзямі – з 7 стагоддзя да Раства Хрыстова аж да 1600-х гадоў.
Эпічная пабудова, дакладней сукупнасць абарончых фартыфікацыяў, расцягнулася на 21.196 кіламетраў – урадлівая глеба, спрыяльны клімат і вялікае насельніцтва дазвалялі ўладыкам Кітаю ажыццяўляць нечуваныя па маштабах для іншых рэгіёнаў праекты.
Вялікі кітайскі мур уключаў абарончыя вежы, казармы для жаўнераў, меў сваю сістэму візуальнай сігналізацыі на вялікую адлегласць – праз распальванне агнёў ноччу ці слупы дыму ў дзень. Мур не толькі выконваў абарончую ролю, але і дазваляў працаваць мытням, кантраляваць гандаль, кантраляваць рух насельніцтва.
Аналагічную ролю ў Старажытным Рыме выконвалі такія маштабныя пабудовы як Вал Антаніна, Вал Адрыяна ў Брытаніі і Верхненямецка-рэтыйскі лімес – фартыфікацыйныя памежныя лініі, якія абаранялі тэрыторыі імперыі ад варварскіх нападаў звонку.
Хіба што найбольш вядомы мур на мяжы, які быў пабудаваны не ад пагрозаў звонку, а для таго, каб утрымліваць унутры ўласнае насельніцтва – гэта Берлінскі мур.
У 1961 годзе камуністычная Германская Дэмакратычная Рэспубліка перажывала востры крызіс – прыкладна за 10 год ужо 3,5 мільёна яе жыхароў (кожны пяты ўсходні немец!) перабеглі ў заходнюю Федэратыўную Рэспубліку Германію. Простыя забароны і абмежаванні, нават калючы дрот, дапамагалі слаба – асабліва ў Берліне.
Беглі ад дабротаў камунізму найперш маладыя і добра адукаваныя, што было вельмі нявыгадна для ГДР. У выніку ноччу 13 жніўня 1961 года паліцыя і вайсковыя часткі ГДР зачынілі мяжу і пачалі будаўніцтва мура проста праз увесь горад. Розныя перашкоды і пабудовы працягнуліся на 155 кіламетраў – мур з бетону, калючы дрот, равы, дрот з падключаным электрычным токам, вышкі для вартавых, бункеры.
Ужо пасля пабудовы праз мяжу паспрабавалі збегчы ў ФРГ больш за 100.000 немцаў – і ў 5.000 з іх гэта атрымалася. Загінулі пры спробе вызваліцца з камуністычнага «раю» ня менш за 136 чалавек.
Вольны рух праз мур быў адчынены ў 1989 годзе, калі пачалі валіцца ўсе камуністычныя рэжымы ва Ўсходняй Еўропе.
Некалькі абарончых муроў пабудаваў Ізраіль у 2000-я гады на сваіх межах у кантэксце араба-ізраільскага канфлікту. Гэтак былі пабудаваныя муры і розныя іншыя перашкоды на мяжы Ізраілю з палестынскімі тэрыторыямі – Сектарам Газа і Заходнім берагам ракі Іярдан, а таксама на межах з Егіптам і Ліванам.
Выразны антытэрарыстычны эфект мелі бар’еры менавіта на межах з палестынцамі. Перад пабудовай у час абвастрэнняў канфлікту адзін ці некалькі баевікоў палестынскіх тэрарыстычных арганізацый маглі абысці ізраільскія памежныя пасты і дабрацца да любога месца, дзе было хоць некалькі ізраільцянаў, няважна, жаўнераў ці мірных жыхароў. Потым адбываўся напад – з выкарыстаннем стралковай зброі, выбухоўкі ці проста халоднай зброі.
Пасля пабудовы колькасць ахвяраў тэрактаў рэзка знізілася, што выклікала змену тактыкі тэрарыстаў. Гэтак, у заблакаваным Сектары Газа арганізацыя Хамас зрабіла стаўку на падрыхтоўку маштабных ракетных і мінамётных абстрэлаў ізраільскай тэрыторыі.
Таксама барацьба перайшла, як падчас сярэднявечнай аблогі, пад зямлю – баевікі пачалі капаць тунэлі пад мурам, часам даўжынёй у сотні метраў. Ізраіль рэгулярна знаходзіць і знішчае гэтыя тунэлі.
Агульная працягласць ізраільскіх памежных умацаванняў – больш за 1.000 км.
З 2016 года, калі на прэзідэнцкіх выбарах у ЗША перамог Дональд Трамп, найбольш знакамітай у свеце лініяй абароны ад непажаданых мігрантаў і кантрабанды наркотыкаў стаў комплекс перашкодаў на мяжы Мексікі і ЗША. Гэтыя перашкоды амерыканскія ўлады пачалі будаваць задоўга да Трампа, аднак менавіта Трамп зрабіў сваім перадвыбарным абяцаннем цалкам абараніць амерыканскую паўднёвую мяжу.
Лінія перашкодаў зараз працягваецца прыкладна на 1.000 км – да ракі Рыа-Грандэ, якая ўтварае натуральны барʼер паміж краінамі.
Зараз на мяжы штогод затрымліваюць сотні тысячаў жыхароў Паўднёвай Амерыкі, якія спрабуюць нелегальна трапіць у ЗША. Многія з-за памежных перашкодаў намагаюцца перайсці мяжу праз пустыню Санора ці горы Бабоківары – дзікія месцы, дзе няма перашкодаў, але прыходзіцца ісці каля 80 кіламетраў па бездарожжы.
РЛ для belsat.eu