Адзіны дзень галасавання ў Расеі скончыўся. Грамадзяне выбралі адразу 16 кіраўнікоў рэгіёнаў, трох мэраў, а таксама дэпутатаў 13-ці заканадаўчых сходаў і дваццаці адной гарадской думы.Прагаласаваць за свайго дэпутата на выбарах у Маскоўскую гарадскую думу ўжо а 10-й раніцы прыйшоў Уладзімір Пуцін.
«Важна не колькі, а якой якасці. Я думаю, у нас годныя кандыдаты», – кажа Уладзімір Пуцін.
Годныя – значыць, спраўджаныя ўладамі. На выбарах у Маскоўскую гарадскую думу выбаркам не зарэгістраваў больш як 40 апазіцыйных кандыдатаў. Абскардзіць гэтае рашэнне ўдалося толькі Сяргею Мітрохіну.
«Нягледзячы на тое, што паводле ўсіх апытанняў я апярэджваю апанента ад уладаў са значным адрывам, вось гэты адміністратыўны рэсурс можа пераламіць хаду галасавання», – адзначыў Сяргей Мітрохін.
Адміністратыўны рэсурс – гэта ўмяшанне ўладаў у падлік галасоў і прымус да галасавання залежных ад яе людзей, тлумачыць расейскі палітолаг Іван Прэабражэнскі.
«Вайскоўцы, чыноўнікі, настаўнікі, дактары, якіх можна прыгнаць на выбары і прымусіць прагаласаваць так, як трэба. Трэба, каб яны стваралі значную колькасць ад агульнай колькасці выбарцаў, і тады кандыдат ад улады лёгка перамагае», – кажа палітолаг.
Укідванне бюлетэняў, заахвочванне прагаласаваць дома, масавы падвоз на ўчасткі бюджэтнікаў – такія парушэнні зафіксавалі незалежныя назіральнікі па ўсёй краіне.
Паводле руху «Голас», найбольш скаргаў прыйшло з Пецярбургу і расейскай сталіцы. Ці верыце вы, што выбары праходзяць справядліва і сумленна? – запыталіся мы ў жыхароў Масквы.
«Не! Таму што не дапусцілі кандыдатаў незалежных!»
«Канешне сумленна! Усё сумленна!»
«Не факт, не факт! – Чаму? – Мне так падаецца!»
«Я не цікаўлюся палітыкай! Гэта жахліва»
«Так прынята – у нас улады камандуюць усім».
Вярнуць грамадзянам магчымасць выбару апазіцыянер Аляксей Навальны прапанаваў «разумным галасаваннем». Ён заклікаў галасаваць за таго кандыдата, які мае найбольш шанцаў перамагчы стаўленіка ўладаў, – нават калі палітычныя погляды выбарніка і кандыдата не супадаюць.
«Сёння я галасую асэнсавана і разумею, што мой голас прыносіць карысць. Сёння мы змагаемся за тое, каб разбурыць манаполію Адзінай Расеі», – адзначае Аляксей Навальны.
У Маскве гэтая манаполія прывяла да пратэстаў, якія не сціхалі паўтара месяца.
«Пратэсты ёсць і ў іншых рэгіёнах. Пратэсты вельмі жорсткія былі ў Інгушэціі, але там апазіцыя была жорстка разгромленая яшчэ да выбараў (хоць і цяпер пэўныя пратэсты ідуць). Пратэсты ёсць і ў іншых рэгіёнах – Бураціі, Іркуцкай вобласці. Проста мы мала пра іх чуем», – падкрэслівае палітолаг Іван Праабражэнскі.
Ці напалохалі расейцаў крымінальныя справы, заведзеныя супраць удзельнікаў маскоўскіх пратэстаў, – і ці варта чакаць новых?
«Цяпер пратэст вельмі моцна памаладзеў. А маладых людзей запалохваць цяжка. Магчыма, кагосьці гэта напалохае. Але ў асноўнай масе гэта людзей толькі раз’юшыць! Пайду – прагаласую, сябры!» – заяўляе муніцыпальны дэпутат Ілля Яшын.
Не пабаяліся выказаць свой пратэст супраць «маскоўскага працэсу» група грамадскіх актывістаў і журналістаў, якія выйшлі ў цэнтр расейскай сталіцы. Іх затрымала паліцыя.
Аляксандр Папко, «Белсат»