Абласны месячнік па добраўпарадкаванні, рэспубліканскі суботнік і раённы дзень бязвыплатнай працы. Райцэнтр Горкі на Магілёўшчыне прыбіраюць з пачатку красавіка сіламі жыхароў. Шкодныя ці карысныя суботнікі? Высвятляла Ірына Дарафейчук.
Ува ўсёй краіне працоўная субота, а на Магілёўшчыне – зноў суботнік.
«Не, у нас выбару няма, прыходзім, як належыць, на працу», – распавядае ўдзельніца суботніку.
Мясцовыя ўлады Горацкага раёну прызначылі дзень бязвыплатнай працы праз два тыдні пасля агульнарэспубліканскага суботніку.
«Ініцыятыва гэтая – нашага сельгаспрадпрыемства ААТ «Горацкае», якое сёлета прымае раённыя «Дажынкі» на тэрыторыі гаспадаркі. І ўсе сабраныя сродкі плануем хоць бы мінімальна накіраваць туды для падтрымання і навядзення парадку», – кажа працаўніца райвыканкаму Аксана Арлова.
Юрыст прафсаюзу РЭП Аляксандр Хамратаў адзначае, што згодна з агульнапрынятым азначэннем, калі праца не аплочваецца, то гэта або валантарыят, або… нявольніцтва.
«Згодна з дзейным заканадаўствам, наймальнік не мае права прымушаць працаўнікоў бясплатна выходзіць працаваць і штосьці рабіць, каб іхная праца не аплачвалася», – кажа ён.
Але нязгодных працаваць задарма часта залічваюць да нядобранадзейных, заўважае юрыст.
«Паводле дэкрэту прэзідэнта дзее кантрактная сістэма, згодна з якой наймальнік без тлумачэння прычынаў можа не працягнуць кантракту з любым працаўніком і гэта будзе абсалютна законна», – адзначае Аляксандр Хамратаў.
Тыя, хто не заняты добраўпарадкаваннем, прызвычаеныя пералічваць грошы за суботнікі.
«Мы працуем паводле графіку, то ў нас у кожнага свой працоўны дзень. Але калі трэба пералічыць сродкі аднадзённыя на штосьці – то мы згодныя, асабліва калі хворым дзецям ці яшчэ куды – дзеля бога», – распавядаюць прадавачкі ў краме.
Ці сапраўды гэтыя грошы ідуць пасля паводле прызначэння?
«Мы не ўпэўненыя ў гэтым, але мы спадзяемся, што нас не падманваюць», – кажуць яны.
Пераважна апытаныя намі жыхары Горак скардзяцца не на самыя суботнікі, а на іх колькасць.
«У людзей і так малыя заробкі, яшчэ хочуць і каб безаплатныя дні былі. Ну, раз на год можна зрабіць, але не часта», – кажуць мінакі.
https://belsat.eu/news/za-udzel-u-subotniku-belarusy-peralichyli-u-byudzhet-amal-9-milyonau-rublyou/
«Суботнікі патрэбныя, вядома, час ад часу. Але ў нас атрымліваецца гэта ўжо пяты суботнік запар», – адзначаюць яны.
Працаўнікі райвыканкаму таксама выйшлі на добраўпарадкаванне.
«Да дня бязвыплатнай працы стаўлюся станоўча. Няма нічога страшнага, каб дапамагчы службам, камунальнікам, надвор’е добрае, нічога кепскага ў гэтым не бачу», – кажа працаўніца райвыканкаму.
Але назваць суботнікі цалкам бясшкоднымі – таксама цяжка.
«Людзям даюць пакрысе, малымі дозамі атруту, што называецца, рабская праца, кажучы наўпроставым тэкстам. І людзі да яе прызвычайваюцца», – кажа юрыст РЭП.
https://belsat.eu/news/u-zhodzina-pratsaunikou-prymusili-da-kantsa-godu-adlichvats-groshy-z-zarobku-na-subotniki/
Мэта такога атручвання, на думку юрыста, пабудаваць маўклівае грамадства, дзе грамадзяне не будуць змагацца ні за свае выходныя, ні за свае заробкі, ні за свае правы.
Ірына Дарафейчук, «Белсат»