Хто не марыць пра свой цёплы ўтульны кут? Дзеля атрымання запаветных квадратных метраў людзі дзесяцігоддзямі стаяць у чэргах на кватэру. Гэтак пасля 20-ці гадоў чакання сям’я Кацярыны Касьян у Берасці ўрэшце атрымала жытло, якое аднак сталася пасткаю, а жыхары – закладнікамі няпростае сітуацыі.
«Людзі падпісалі сабе смяротны вырак, бо баяліся, што ўвогуле застануцца на вуліцы», – кажа спадарыня Касьян.
Гэта людзі, якія атрымалі кватэры ў доме № 68 на вуліцы Машэнскага, пабудаваным у 95-ым годзе прадпрыемствам «Белтрубаправодбуд».
«Першапачаткова ім давалі як дзяржаўнае жытло. Гарвыканкам зняў нас з дзяржаўных чэргаў на жытло, выдаў нам ордэры, заключыў з намі дамовы на бязвыплатнае карыстанне», – узгадвае жыхар дому Андрэй Шлемянкоў.
Да 2007-га года паводле пастановы Савету Міністраў «Белтрубаправодбуд» меўся перадаць ведамаснае жытло ў камунальную ўласнасць, але не зрабіў гэтага. Затое стварыў даччыную прыватную фірму «Тэз-сэрвіс» і перадаў ёй правы на дом.
«З 2013 года нас спрабуюць абавязаць выкупаць гэтыя кватэры, матывуючы тым, што гэта прыватны жыллёвы фонд, хаця мы іх атрымлівалі як дзяржаўныя кватэры», – тлумачыць Андрэй Шлемянкоў.
Выкупіць жа нерухомасць можна за камерцыйны кошт, прычым сума налічаная ў доларах.
«Мы самі будавалі гэты дом, тады цэгла 10 капеек каштавала, але цяпер з нас долары бяруць. Ці нам хтосьці плаціць у доларах?», – абураецца яшчэ адзін жыхар Уладзімір Каверын.
Калі ж цягам 5-ці гадоў з моманту падпісання дамовы куплі-продажу жыхары не сплацяць поўнага кошту кватэры, то застануцца на вуліцы. Месячныя выплаты па ёй – $ 340.
«Плюс квартплата, і плюс усё астатняе. Гэта выходзіць недзе восем мільёнаў. Я атрымліваю тры, а мушу заплаціць восем. У мяне дамова куплі-продажу ёсць, але грошы не выплачваю. Я не ведаю, што са мною далей будзе – мяне проста пасадзяць», – дзеліцца небарака Ала Бярэнчык.
Тыя ж, хто не заключыў або скасаваў рабаўнічую дамову, мусяць плаціць арэнду за, здавалася б, сваё жытло таксама паводле камерцыйных ставак.
Шукалі дапамогі праз гар-аблвыканкам, пракуратуру, міністэрствы, суды і нават у Адміністрацыю прэзідэнта. Яны дамагаюцца магчымасці выкупіць жытло паводле зніжальнага каэфіцыенту, які павінен быць ужыты да іх як да жыхароў, якія ўжо 15 гадоў пражылі ў гэтым доме.
Але прадстаўнікі ўлады, што далі магчымасць прадпрыемству абмінуць закон, не імкнуцца дапамагчы пацярпелым людзям, на няшчасці якіх хоча нажыцца прыватная фірма.
Вольга Старасціна, «Белсат»