Звольнілі больш, чымся прынялі на працу, але колькасць беспрацоўных зменшылася. Гэткую парадаксальную тэндэнцыю абмаляваў Нацыянальны статыстычны камітэт па выніках лістапада.
Зрэшты, нават афіцыйная статыстыка прызнае, што звольненых у Беларусі сёлета было амаль на 100 тысячаў болей за тых, каго ўзялі на працу. Але, паводле Белстату, пераважная бальшыня з іх зрабіліся не беспрацоўнымі, а проста выбылі з ліку эканамічна актыўнага насельніцтва. То бок і не шукаюць працы, бо выйшлі на пенсію ці заняліся хатняй або дапаможнаю гаспадаркаю. Незалежныя прафсаюзы сцвярджаюць, што гэта не так. Бальшыня звольненых працу шукае, але не хоча рэгістравацца ў цэнтрах занятасці.
«Ідзе скарачэнне людзей, людзей звальняюць па сканчэнні кантракту. І я не ведаю ніводнага дзяржаўнага прадпрыемства, якое б набірала людзей на любыя прафесіі – ці гэта токар, ці фрэзероўшчык, ці гэта эканаміст», – кажа кіраўнік свабоднага прафсаюзу РЭП Генадзь Фядыніч.
Што праўда, паводле Міністэрства працы, кардынальна палепшылася і сітуацыя з вакансіямі. Калі летась за кожную сотню вакансіяў змагаліся амаль паўтары сотні шукальнікаў, то цяпер прапорцыя выраўнялася – 101 шукальнік на 100 вольных месцаў. А ўзровень беспрацоўя ўпаў з аднаго адсотка ад працаздольнага насельніцтва год таму да 0,8 %. Наколькі гэта адпавядае назіранням беларусаў, мы спыталі менчукоў.
«Махляры! Акулярашаравальнікі!», – кажа адзін з мінакоў.
Адмыслоўцы тлумачаць: часткова статыстыка паляпшаецца за кошт усё большай колькасці нізкааплатных вакансіяў. Партал Тут.бай, прааналізаваў агульнарэспубліканскі банк вакансіяў і выявіў, што больш за палову з іх складаюць прапановы з заробкам менш як 350 рублёў за месяц, прычым – на кваліфікаваныя спецыяльнасці. Гэтак, аператара станка і слесара там хочуць наняць на поўны працоўны дзень за 240 долараў на месяц, спартовага лекара – за 270 рублёў, дырэктара дому культуры – за 290, інжынера-праектанта – за 314 беларускіх рублёў на месяц.
«Рынак працы – гэта вельмі гучна сказана ва ўмовах Беларусі, яго, па сутнасці, няма. Ідзе нейкая вакханалія – як будзе, так і будзе. Няма дзяржаўнай праграмы ўладкавання, няма рэгіянальных праграм», – кажа Генадзь Фядыніч.
Паводле ацэнкі Сусветнага банку, летась колькасць беспрацоўных у Беларусі перавышала афіцыйны паказнік у пяць разоў. Паводле апытаных намі камерцыйных кадравых агенцтваў, сёлета канкурэнцыя на наяўныя ў іх вакансіі падвоілася.
Станіслаў Івашкевіч belsat.eu
