У краіне працягваецца паляванне на журналістаў


Сілавікі працягваюць сваё паляванне на незалежных журналістаў, якія не глядзячы на ўсе рызыкі выходзяць на пратэстныя акцыі дзеля сваіх прафесійных абавязкаў.

На некалькі гадзінаў затрымалі дзвюх рэдактарак TUT.BY, а таксама фатографа, рэдактара і рэпарцёра «Нашай Нівы». Ператрусы ў дамах гарадзенскіх журналістаў. Пасля допыту і ператрусу ў Следчы ізалятар пасадзілі вядоўцу «Белсату» Паўла Мажэйку. Чым далей, тым мацнейшыя абвінавачанні і большыя тэрміны пагражаюць журналістам.

Пад затрыманні каля сталічнай плошчы Бангалор трапілі і журналісты. Спачатку стала вядома, што ў аўтазак завялі рэдактарак парталу Тут.бай Ганну Калтыгіну і Галіну Уласік. Пазней з‘явілася інфармацыя пра затрыманне каля Бангалору галоўнага рэдактара газеты «Наша Ніва» Ягора Марціновіча і фатографа Надзеі Бужан – іхны аўтамабіль спыніла ДАІ. Там жа затрымалі рэпарцёрку «Нашай Нівы» Кацярыну Карпіцкую.

А гэтай ноччу ў Горадні пасля допыту і ператрусу ў Следчы ізалятар пасадзілі Паўла Мажэйку. Журналіста і тэлевядоўцу «Белсату«, кіраўніка гарадзенскага «Цэнтру гарадскога жыцця» зрабілі фігурантам крымінальнай справы аб рэабілітацыі нацызму разам з вядомым мастаком Алесем Пушкіным. Нагодаю стала дэманстрацыя на выставе партрэта Яўгена Жыхара, камандзіра антыкамуністычнага партызанскага атраду. У вёсцы Бобр, дзе жыве Алесь Пушкін, прадстаўнікі Следчага камітэту разам са спецназаўцамі правялі ператрусы, у майстэрні мастака знішчылі карціны і пабілі шкло.

«Гэта справа палітычная, і як з любой палітычнай справай, я разумею, што спадзявацца на логіку, здаровы сэнс ці права не варта. Тут дзейнічае загад».

Адвакат перадаў, што Павел Мажэйка пачуваецца ўпэўнена, жывы-здаровы. Сведкам у справе праходзіць журналістка і рэдактарка спецпраектаў парталу Hrodna.life Ірына Новік, у яе прайшоў ператрус. Таксама стала вядома пра ператрус у Сяргея і Вольгі Верамеенкаў, але пакуль не вядома, ці ў сувязі з гэтай справай. Верамеенкі – уласнікі гарадзенскай крамы «Адметнасць», ледзь не апошняй, дзе прадаецца нацыянальная сімволіка Беларусі. Паўлу Мажэйку і Алесю Пушкіну пагражае да 12-ці гадоў пазбаўлення волі.

«Мая дачка, калі я прыйшла пасля ўсіх ператрусаў дадому, а гэта было за поўнач, запыталася мяне, калі тата вернецца. Я ёй сказала: тату арыштавалі, пасадзілі ў турму, незаконна, злыя людзі. Тата вернецца, калі ў Беларусі пераможа закон. А калі ён пераможа, залежыць ад усіх нас».

Такую ж крымінальную справу – аб распальванні нацыянальнай варожасці – распачалі супраць Анджэя Пачобута. Гарадзенскага журналіста, былога палітвязня і актывіста непрызнанага ўладамі Саюзу палякаў перавялі ў следчы ізалятар у Менску. Сёння ў Беларусі 13 журналістаў застаюцца ў няволі паводле крымінальных справаў. Сярод іх аператарка «Белсату» Дар‘я Чульцова і журналістка Кацярына Андрэева, асуджаныя на 2 гады калоніі за вядзенне жывога рэпартажу з разгону пратэстаў на плошчы Пераменаў. У жодзінскай турме Кацярыну паставілі на прафілактычны ўлік як асобу, «схільную да экстрэмізму і іншых дэструктыўных дзеянняў». А ва ўліковай картцы напісалі слова «змагарка» .

«Яна будзе заставацца на асаблівым кантролі ў турэмнай адміністрацыі. На яе камеры будзе карычневая картка, гэта сведчанне таго, што ў камеры чалавек, схільны да экстрэмізму. Ёй вызначылі месца ў камеры, дзе яна мусіць быць, калі туды заходзіць наглядчык. Ну і перыядычна яе будуць выклікаць на прафілактычныя гутаркі», – распавёў Ігар Ільяш, муж і суаўтар Кацярыны Андрэевай.

На такі ж «экстрэмісцкі» улік адначасова паставілі і Дар’ю Чульцову. Статус захаваецца і пасля этапу.

«Насамрэч гэтае рашэнне – не ініцыятыва адміністрацыі жодзінскай турмы, а хутчэй загад зверху, пэўная інструкцыя, як трэба паводзіць сябе з палітычнымі, якія метады ціску на іх можна выкарыстоўваць», – упэўнены Ігар Ільяш.

Як адзначае Ігар Ільяш, адмысловая турэмная камісія не прадставіла нават фармальных падставаў для свайго рашэння.

Яраслаў Сцешык, «Белсат».