Вялікая будаўнічая пляцоўка. Гэтак можна ахарактарызаваць тое, што адбываецца ў Берасці цягам апошніх двух гадоў. Да вялікай даты – тысячагоддзя гораду – мясцовыя ўлады пастанавілі зрэалізаваць усё тое, пра што марылася ўжо не адно дзесяцігоддзе. Дарожныя развязкі, масты, новы аўтавакзал, дзясятак дзіцячых пляцовак, аднаўленне любімай гараджанамі набярэжнай.
Кажуць жыхары Берасця:
«Набярэжная змянілася, вельмі добра з унукам гуляць».
«Набярэжную добра зрабілі, дый горад змяніўся».
«Горад аднаўляецца: новыя дарогі, новая развязка, нават людзі сталі лепшыя».
«Укладзена шмат сілаў і сродкаў, гэта слушнае рашэнне, горад мусіць развівацца».
«Тое, што мост Кобрынскі зрабілі, яго здалі на тры месяцы раней, і пісалі ў газеце што заашчадзілі мільён рублёў, гэта ж выдатна!»
Але сярод удзячных галасоў гараджанаў можна пачуць і крытычныя водгукі ў бок тых, хто прымае рашэнні адносна рэканструкцыі набярэжнай ды агулам планавання ў горадзе:
«Столькі дзяцей, столькі народу – і ніводнай біяпрыбіральні. І так усё лета цягнецца…»
«Усё Берасце зрабілі, але ў цэнтры стаіць дом, з нас грошы ж бяруць, але ніяк зрабіць яго не могуць. Хоць ён у самым цэнтры на бульвары. Нават да 1000-годдзя не могуць адрамантаваць».
«Укладзеныя вялікія грошы, але можна было абысціся значна меншымі сродкамі, выкарыстоўваючы натуральныя прыродныя матэрыялы, напрыклад, дрэваУ нас набярэжная, на вялікі жаль, зараўнаная ў бетон. І каб адчуць сябе часцінкай прыроды, трэба пераходзіць на другі бок ракі», – кажа кіраўнік агенцтва рэгіянальнага развіцця «Дзедзіч» Зміцер Шыманскі.
У пагоні за колькасцю здадзеных да 1000-годдзя аб’ектаў не заўсёды стаіць якасць. Дастаткова ўзгадаць дзіцячы гарадок на вуліцы Гаўрылава. Гарадскія ўлады планавалі аднавіць гэтае занядбанае месца. Часткова гэта ўдалося, новую забаўляльную пляцоўку прафінансаваў адзін з банкаў, але гэта толькі маленечкі востраў. Рэшта тэрыторыі гэтак і засталася ў сумным стане.
«Безумоўна, сярод берасцейскіх гарадскіх уладаў ёсць добрыя менеджары ў плане выбівання сродкаў з рэспубліканскага бюджэту на развіццё гораду, і гэта нам на карысць», – адзначае Зміцер Шыманскі.
Але ёсць пэўны дысбаланс у тым, як гэтыя грошы выдаткоўваюцца. Цягам апошніх гадоў у Берасці ўзвялі новыя будынкі пракуратуры, суда, падатковай інспекцыі, Следчага камітэту, упраўлення фінансаў і толькі адну школу і два дзіцячыя садкі. Яшчэ адная школа і медычны цэнтр – у працэсе пабудовы.
«Будзем спадзявацца, што гэты перакос у бок фінансавання дзяржаваю самой сябе будзе выпраўлены на карысць нейкіх сацыяльных аб’ектаў: аховы здароўя і адукацыйных будынкаў», -заяўляе Зміцер Шыманскі.
Але ёсць у гісторыі з 1000-годдзем рэчы, якіх выправіць ужо не ўдасца. Фатограф Алег Малейка больш за 10 гадоў піша летапіс Берасця сваймі здымкамі. На іх душа старой часткі гораду – унікальныя ў маштабе Беларусі даваенныя будынкі, якія робяць горад над Бугам такім адметным. Праблема ў тым, што гістарычнае Берасце часам перашкаджае таму Берасцю, якое будуюць да 1000-годдзя. Як вось гэты 80-цігадовы катэдж, на месцы якога зрабілі паркінг.
«На гэтым будынку была шыльда, што ахоўваецца дзяржаваю, мае культурна-гістарычнае значэнне. Пры пабудове тэатру ён пацярпеў і даў шчыліну, людзей адсялілі і зараз мы яго ўвогуле страцілі, бо ён быў знесены», – кажа Алег Малейка.
Больш за тое, дзеля пабудовы новага лялечнага тэатру знеслі стары, які месціўся ў іншым гістарычным будынку.
«Мае адносіны да гэтага тэатру, як і да іншых архітэктурных праектаў у Берасці. Будуюць безгустоўныя дамы, якія невядома якім чынам могуць прывабіць вока, пры гэтым зносячы гістарычныя дамы, якія маюць гісторыка-культурніцкую каштоўнасць», – адзначае фотамастак.
Можна доўга спрачацца пра густ, але цяжка не заўважыць, што новы лялечны тэатр гарой узвышаецца над гістарычным архітэктурным ансамблем.
«Я бачу, што робіцца шмат добрых справаў, як набярэжная ды іншыя аб’екты ў цэнтры. Але падрыхтоўка ідзе як нейкая істэрыка. Нашыя горадабудаўнічыя структуры не заўважаюць перлінаў, якія мусяць захавацца і маюць нашмат большае дачыненне да 1000-гадовае гісторыі гораду», – заяўляе Алег Малейка.
Дзясяткі новых аб’ектаў і рэканструкцыя шмат якіх старых мілых сэрцу берасцейцаў пляцовак робяць горад больш камфортным месцам для жыцця. Але ці ў гэтым спеху перад юбілеем не забываецца пра нешта істотнае ды н(я) менш важнае?
Берасцю моцна пашчасціла. 1000-гадовы юбілей здараецца не так ужо і часта, на іншыя ж даты няпроста знайсці грошы ў рэспубліканскім бюджэце.
Ігар Кулей, «Белсат»