ЕЗ рыхтуецца ўвесці чарговы пакет санкцыяў супраць Беларусі і Расеі за вайну ва Украіне, і, паводле крыніцаў, новыя абмежаванні закрануць у тым ліку банкі. Ці зазнае нашая краіна фінансавую блакаду?
Абмеркаванне чарговага, ужо 18-га пакету санкцыяў пачнецца на гэтым тыдні. Каб яны набылі моц, трэба згода ўсіх чальцоў ЕЗ.
Новыя санкцыі, прапанаваныя Еўракамісіяй, скіраваныя на энергетычныя прыбыткі Расеі, банкі і вайсковую прамысловасць.
Старшыня Еўракамісіі Урзуля фон дэр Ляен паведаміла, што плануецца забараніць еўрапейскім кампаніям любыя разлікі, звязаныя з газаправодамі «Паўночная плынь»:
«Ніводны аператар ЕЗ не здолее наўпрост ці ўскосна браць удзел у любых трансакцыях, што датычаць трубаправодаў. Вяртання да мінулага не будзе».
Акрамя таго, столь цаны на расейскую нафту знізяць з 60 да 45 долараў за барэль, праўда, гэтую захаду яшчэ давядзецца ўзгадняць з краінамі «Вялікай сямёркі», абмеркаванне плануецца найбліжэйшым часам.
У чорны спіс гэтак званага ценявога флоту, што перавозіць расейскую нафту, залучаць яшчэ 77 караблёў, цяпер у пераліку 342 танкеры.
«Мы таксама ўводзім забарону на імпарт нафтапрадуктаў, зробленых з расейскай сыравіны. Такім чынам мы хочам перадухіліць траплянне часткі расейскай нафты на рынак ЕЗ праз чорны ход», – сказала кіраўніца Еўракамісіі.
Брусель наважыўся на сур'ёзнае пашырэнне фінансавых санкцыяў. Раней расейскія банкі (як і беларускія) адлучалі ад міжнароднай сістэмы SWIFT, і гэта ўскладняла перавод грошай, аднак захоўвалася магчымасць трансакцыяў іншымі шляхамі. Цяпер плануецца цалкам забараніць любыя разлікі з падсанкцыйнымі банкамі. У гэты пералік залучаць яшчэ 22 расейскія банкі.
«Мы таксама прапануем распаўсюдзіць забарону трансакцыяў на фінансавых аператараў у трэціх краінах, што фінансуюць гандаль з Расеяй у абыход санкцыяў, і мы таксама прапануем санкцыі супраць Расейскага фонду наўпроставых інвестыцыяў (РФПИ), яго даччыных кампаніяў ды інвестыцыйных праектаў», – адзначыла Урзуля фон дэр Ляен.
Пад санкцыі таксама трапяць 22 расейскія і замежныя кампаніі (у тым ліку з Беларусі і Кітаю), што наўпрост ці ўскосна падтрымоўваюць расейскі вайскова-прамысловы комплекс.
Паводле крыніцы радыё «Свабода», санкцыі зазнаюць 4 беларускія кампаніі, адна з іх – аршанскі «Лёгмаш». Таксама ўпершыню пад забарону трапляе імпарт узбраенняў з Беларусі ў ЕЗ.
Пра фінансавыя абмежаванні супраць нашай краіны медыі напісала так:
«Поўная забарона на аперацыі з беларускімі банкаўскімі структурамі, якая раней датычыла толькі фінансавых паведамленняў SWIFT, цяпер ператвараецца ў поўную забарону трансакцыяў».
«На сёння ёсць пэўныя абмежаванні, аднак, безумоўна, яны не шырокія: калі чалавек прыязджае ў Еўразвяз з беларускаю карткаю, то ў бальшыні выпадкаў расплаціцца можна. Існуюць абмежаванні ў трансакцыях, пераводах за мяжу, у SWIFT, аднак гэта датычыць пэўных банкаў. Далёка не ўсе яны адлучаныя ад SWIFT», – кажа «Белсату» эканамістка даследчага цэнтру BEROC Настасся Лузгіна.
Калі ж будзе «поўная забарона на аперацыі з беларускімі банкаўскімі структурамі», то без перабольшвання настане калапс: у краінах ЕЗ перастануць працаваць беларускія карткі, будуць немагчымыя пераводы, прычым як для фізічных, гэтак і юрыдычных асобаў. Бізнесу і цяпер цяжка праводзіць плацяжы, давядзецца шукаць іншыя каналы, працаваць праз трэція краіны:
,,«Калі гэта будзе рэалізаванае, гэта азначае, што будзе забарона на грашовыя пераводы, знікне магчымасць аплачваць беларускімі карткамі тавары і паслугі за мяжою. Безумоўна, гэта сур'ёзныя моманты, што могуць стварыць істотныя нязручнасці для людзей: не знімеш грошай у банкамаце, не расплацішся ў краме».
Беларусам, якія ездзяць у ЕЗ, давядзецца вазіць гатоўку, аднак гэта не заўсёды зручна. Дый не будзе магчымасці дыстанцыйна, яшчэ ў Беларусі, аплаціць, напрыклад, гатэль. Яшчэ варыянт – аформіць банкаўскую картку ў сяброўскіх краінах: Казахстане, Арменіі. Гэтым даўно карыстаюцца расейцы, бо карткі «MasterCard» і «Visa» расейскіх банкаў з 2022 года працуюць толькі на тэрыторыі РФ.
Зрэшты, Лузгіна сумняецца, што ўсе беларускія банкі апынуцца ў «еўрапейскай блакадзе», бо звычайна санкцыі супраць нашай краіны крыху мякчэйшыя за тыя, што ўводзяцца супраць Расеі. І цяпер у Бруселі не кажуць, што плануюць цалкам забараніць трансакцыі з расейскімі банкамі, таму наўрад ці такі глабальны фінансавы бан абрынецца на Беларусь.
Больш імаверна, што цалкам трансакцыі забароняць для некаторых арганізацыяў, напрыклад, тых, якіх раней «адрэзалі» ад SWIFT: «Белаграпрамбанк», «Дабрабыт», Банк развіцця, «Белінвестбанк».
«Калі адзін банк трапіў пад санкцыі, не атрымоўвацца правесці пераводу, можна прыгледзецца да іншых. Тое самае з карткамі», – кажа эканамістка.
Такім чынам, у беларусаў, падобна, застанецца магчымасць (прынамсі пакуль) карыстацца карткамі за мяжою і пераводзіць грошы, толькі давядзецца знайсці самы беспраблемны банк.
Сцяпан Кубік belsat.eu
