Лукашэнка вядзе сістэмную падрыхтоўку да ўступлення магчымага Беларусі ў вайну ва Украіне на баку Расеі, расказвае НАУ. Гэта яшчэ не значыць, што ўступіць: НАУ бачыць, што трэба зрабіць, каб гэта прадухіліць. Толькі ў публічным дакладзе рэкамендацыі схаваныя.
Народнае антыкрызіснае ўпраўленне апублікавала аналітычны даклад (PDF), у якім заяўляе: ніколі рэжым Аляксандра Лукашэнкі не быў так блізка да поўнага ўступлення ў вайну ва Украіне, як сёння. Аб’яднаны пераходны кабінет і НАУ скіравалі даклад партнёрам ва Украіне, Польшчы, Літве, Латвіі і Чэхіі, а таксама ў Еўрапейскую камісію.
У дакладзе расказваюць, як Лукашэнка змяніў структуру ўлады і даў «усебеларускаму народнаму сходу» новыя функцыі, звязаныя з рашэннямі пра вайну; як адаптаваў законы аб ваенным і надзвычайным стане да ўмоваў узброенага канфлікту; як узмацняе армію і стварае «народнае апалчэнне», пашырае паўнамоцтвы ваенкаматаў і ўкараняе лічбавыя метады мабілізацыі; як пераводзіць эканоміку на вайсковыя рэйкі і мадэрнізуе стратэгічную інфраструктуру; як інтэгруе вайсковае ўзаемадзеянне з Расеяй і як стварыў адзіную рэгіянальную групоўку войскаў; як праводзіць мілітарызацыю праз прапаганду, адукацыю і культуру…
Даклад дэталёва пераказвае ўжо вядомыя факты і тэндэнцыі, сенсацыйных выкрыццяў у ім не відаць. Таксама даклад згадвае, як перад пачаткам поўнамаштабнай вайны ва Украіне Беларусь і Расея прымалі крокі ў падрыхтоўцы да санкцыяў, а ігнараванне гэтага, паводле дакладу, прывяло да катастрафічных наступстваў. НАУ раіць узмацніць ціск ужо зараз:
,,«Рэжым Лукашэнкі імкнецца будаваць Беларусь як вайсковы лагер, – кажа лідар НАУ Павел Латушка. – Сёння неабходны комплекс мер, каб пазбавіць Лукашэнку магчымасцяў і рэсурсаў для ажыццяўлення гэтай мэты».
Адметная рыса дакладу – рэкамендацыі Еўразвязу і дэмакратычным дзяржавам па тым, як менавіта прадухіліць уступленне Беларусі ў вайну. Рэкамендацыі дадзеныя ў падвышэнні эфектыўнасці санкцыяў і выключэнні іх абыходу, ва ўзмацненні ціску на рэжым Лукашэнкі дзеля змены ягонай палітыкі. Гэтыя рэкамендацыі ў публічнай версіі дакладу зафарбаваныя: парады Захаду выглядаюць як ███████████████.
Не засакрэчаныя толькі рэкамендацыі:
- працягваць падтрымку дэмакратычных сілаў Беларусі і незалежных структураў,
- даць выразны сігнал аб тым, што спрыянне ваеннай агрэсіі прывядзе да поўнай міжнароднай ізаляцыі,
- пераглядзець цяперашні «постфактумны» падыход да санкцыяў і перайсці да прэвентыўных захадаў.
Паводле Латушкі, асаблівую пагрозу як для Украіны, так і Латвіі, Літвы і Польшчы ўяўляюць любыя магчымыя маштабныя вайсковыя вучэнні на тэрыторыі Беларусі, а любыя такія вучэнні Узброеных сілаў Расеі на тэрыторыі Беларусі ствараюць і павялічваюць пагрозу суверэнітэту і незалежнасці Беларусі.
На верасень запланаваныя расейска-беларускія вучэнні «Захад–2025». Літоўская армія ўжо мае намер падвысіць узровень баявой гатовасці ў жніўні-верасні з прычыны гэтых вучэнняў. Ды 28 траўня міністр абароны Беларусі Віктар Хрэнін абвясціў, што параметры вучэнняў «Захад-2025» знізяць, а самыя манеўры перанясуць ад заходніх межаў углыб нашай краіны. Начальнік штабу абароны Збройных сілаў Літвы Рэмігіюс Балтрэнас лічыць, што ўлады Беларусі і Расеі не адмаўляюцца ад злых намераў, але сёлета «не могуць дазволіць сабе вялікіх маштабаў, бо гэта проста фізічна немагчыма».
Алесь Наваборскі belsat.eu
