Поўнамаштабная вайна ва Украіне трывае 1189 дзён. Трамп пачаў публічна абурацца дзеяннямі Пуціна, які наўрад ці хоча спыняць вайну і ўзмацняе паветраны тэрор. Ходзяць чуткі, што можа дайсці аж да новых санкцыяў, але зусім не факт, што да павелічэння амерыканскага падтрымання Украіны.
На зямлі вайна працягваецца звычайнымі тэмпамі
Паводле зводкі Генеральнага штабу Збройных сілаў Украіны, за мінулы дзень адбылося 170 баявых сутыкненняў. Найбольш баёў на пакроўскім кірунку, шмат на навапаўлаўскім, курскім, ліманскім і тарэцкім.
Уладзімір Пуцін заяўляў пра жаданне стварыць «буферную зону» на мяжы з Украінай. Існуе рызыка пераносу актыўных баявых дзеянняў у Сумскую вобласць, але, мяркуючы з паведамленняў пра баявыя дзеянні, прыярытэтам Крамля прынамсі цяпер застаецца Данбас. Ёсць прасоўванні расейскіх войскаў на поўначы Украіны, Расея захапіла чатыры паселішчы Сумскай вобласці, але значна больш ваюе на ўсходзе. Прэзідэнт Украіны Уладзімір Зяленскі кажа, што Расея рыхтуе новыя наступальныя аперацыі.
Паводле амерыканскай выведкі (PDF), Крэмль не мяняе сваіх мэтаў у вайне і збіраецца ваяваць да перамогі. Хоць Расея заяўляе пра гатовасць да перамоваў, насамрэч яна робіць стаўку на стратэгію знясілення і спрабуе падарваць здольнасць Украіны супраціўляцца, хоча дэмаралізаваць яе насельніцтва. Павольныя тэмпы прасоўвання расейскае ваеннае камандаванне, верагодна, лічыць прымальнымі і збіраецца дачакацца змяншэння падтрымання Украіны Захадам.
За мінулы дзень, сцвярджае Генштаб ЗСУ, Расея страціла яшчэ 990 чалавек забітымі і цяжка параненымі, а з пачатку поўнамаштабнай вайны – ужо каля 983 тысячаў чалавек. Амерыканская выведка ацэньвае расейскія страты на больш як 700 тысячаў чалавек, з іх больш за 170 тысячаў забітымі. Штодзённая колькасць расейскіх стратаў жывой сілы ў зводках Генштабу ЗСУ зніжаецца з пачатку года, у апошні месяц зніжаецца таксама колькасць знішчаных танкаў і артылерыі.
Расея і Украіна 25 траўня завяршылі абмен палоннымі паводле формулы «1000 на 1000», на які дамовіліся 16 траўня падчас перамоваў у Стамбуле. У час тых перамоваў Расея пагражала «вечнаю вайною». І проста падчас абмену палоннымі інтэнсіфікавала паветраныя атакі на Украіну.
У паветры значна больш атак, Трамп гэта заўважыў
Расея заяўляе, што Украіна «зрывае перамовы», бо, як піша расейскае Міністэрства абароны, з 20 траўня «у разы павялічыла колькасць атак з ужываннем беспілотных лятучых апаратаў і рэактыўных снарадаў». За тыдзень, паводле расейскага боку, быў перахоплены і знішчаны 2331 украінскі дрон, з гэтага 1465 дронаў – «па-за зонаю спецыяльнай ваеннай аперацыі». У Расеі апошнімі днямі сапраўды было нямала траплянняў у вайсковыя прадпрыемствы, у тым ліку ў тыле: у Татарстане, Іванаўскай і Тульскай вобласцях.
Удары па Украіне Расея наносіць «у адказ на дзеянні кіеўскага рэжыму», ад якіх «пацярпелі мірныя жыхары, у тым ліку жанчыны і дзеці», і б’е «выключна па вайсковых аб’ектах і прадпрыемствах вайскова-прамысловага комплексу», сцвярджае Мінабароны РФ. Пра тое, што гэта Расея напала на Украіну, што першая пачала абстрэльваць украінскія гарады і сёлы, што цэліць па цывільных аб’ектах і жылых дамах, ведамства не згадвае.
У ноч на 25 траўня Расея запусціла па Украіне рэкордную дронаў тыпу іранскіх «Shahed» і ракеты, у ноч на 26 траўня пабіла рэкорд у колькасці запушчаных дронаў. Амерыканскі інстытут вывучэння вайны (ISW) ілюстраваў колькасць расейскіх удараў дронамі і ракетамі: іх было шмат і да «дзеянняў кіеўскага рэжыму», пра якія піша расейскае Мінабароны.
У ноч на 27 траўня запускаў дронаў было ўжо менш, толькі 60. Збілі 35, яшчэ 8 былі «лакацыйна страчаныя» без наступстваў – значыць, 17 не былі збітыя. Колькасць тых, што не збіваюцца, істотна падскочыла ў сакавіку – «Le Monde» піша, што ва ўкраінскай паветранай абароны канчаюцца боепрыпасы.
І Расея б’е не толькі дронамі, але і кіраванымі авіябомбамі (толькі за мінулы дзень скінула 151 КАБ), абстрэльвае (4586 за мінулы дзень), у тым ліку з рэактыўных сістэмаў залпавага агню (115 за мінулы дзень) і запускае меншыя за «шагэды» дроны-камікадзэ (3068 за мінулы дзень).
Праз абстрэлы за апошні дзень у Сумскай вобласці загінула мірная жыхарка і яшчэ дзве асобы былі параненыя, на Данеччыне загінуў адзін чалавек і два былі параненыя, у Днепрапятроўскай вобласці былі параненыя два мірныя жыхары, у Запарожскай паранены маладзён, частка Херсону засталася без святла. Але наступствы ўжо не такія крывавыя, як у папярэднія дзве ночы: у ноч на 25 траўня загінулі як мінімум 12 чалавек.
Трамп можа неўзабаве ўвесці новыя санкцыі супраць Расеі
26 траўня прэзідэнт Злучаных Штатаў Доналд Трамп напісаў у сваёй сацыяльнай сетцы Truth Social, што Пуцін «зусім звар’яцеў», «дарма забівае мноства людзей», а «ракеты і беспілотнікі скідваюцца на гарады Украіны без усялякай прычыны». Таксама Трамп казаў, што яму не падабаецца, як Пуцін «запускае ракеты па гарадах і забівае людзей», і ён «безумоўна» разглядае ўзмацненне санкцыяў адносна Расеі.
Прэс-сакратар Пуціна Дзмітрый Пяскоў спачатку сказаў, што заява Трампа была «выкліканая эмацыйнаю перагрузкаю», сёння ж адзначыў, што «амерыканцы і прэзідэнт Трамп даволі збалансаваныя ў сваім падыходзе».
Трамп разумее, што Пуцін яму хлусіць, мяркуе прэзідэнт Францыі Эманюэль Макрон. ЗША могуць увесці новыя санкцыі ўжо на бягучым тыдні, кажуць крыніцы «The Wall Street Journal». Трамп незадаволены працягам вайны і павольнымі тэмпамі перамоваў, абмяркоўваюцца не толькі санкцыі, але і «іншыя варыянты ціску на расейскага лідара, каб ён пайшоў на саступкі за сталом перамоваў, у тым ліку ў пытанні 30-дзённага спынення агню, якое падтрымлівае Украіна, але адхіляе Расея». Трамп, паводле выдання, не выключае адмовы ад удзелу ў расейска-ўкраінскіх перамовах, калі апошні «штуршок» не спрацуе.
ЗША і Еўразвяз не спынілі каардынацыі ў барацьбе з абыходам санкцыяў Расеяй, запэўнівае ўпаўнаважаны Зяленскага ў санкцыйнай палітыцы Уладзіслаў Уласюк: камунікацыя трывае, на працоўных сустрэчах у еўрапейцы і амерыканцы абмяркоўваюць і абыход санкцыяў, і іх узмацненне. Ён зняпраўджвае сцверджанне «Süddeutsche Zeitung» са спасылкаю на закрыты дакумент Міністэрства замежных справаў Нямеччыны пра тое, што каардынацыя спынілася. Адна з ідэяў, як піша «Financial Times», ёсць зніжэнне цэнавай мяжы на экспарт расейскай нафты з 60 да 45 долараў за барэль, але гэта падтрымліваюць не ўсе ў Еўразвязе і «Вялікай сямёрцы».
Расея не збіраецца спыняцца, хоць мае праблемы
Ужо чатыры краіны – Злучаныя Штаты, Аб'яднанае Каралеўства, Нямеччына і Францыя – знялі абмежаванні на далёкасць удараў Украіны па Расеі зброяй, якую яны паставілі, расказаў канцлер Нямеччыны Фрыдрых Мэрц 26 траўня. Пяскову гэта не спадабалася: ён заявіў, што такія рашэнні «цалкам супярэчаць нашым памкненням да палітычнага ўрэгулявання».
Павелічэнне Расеяй арсеналаў ракетаў, вытворчасці беспілотнікаў ды іх мадыфікацыі дэманструюць імкненне Расеі дасягнуць сваіх ваенных мэтаў ваеннымі сродкамі, мяркуюць тым часам у ISW. Інстытут завочна пагаджаецца з украінскай і амерыканскай выведкамі: Крэмль настроены працягваць вайну і дамагацца капітуляцыі Украіны, а таксама рыхтавацца да вайны з NATO. Разам з тым, ISW пагаджаецца з украінскаю выведкай у тым, што Расея мае праблемы ў эканоміцы, працоўнай сіле і вытворчасці новай вайсковай тэхнікі.
Паводле крыніцаў «The Economist», ва ўкраінскім урадзе бачаць, што Крэмль назапасіў паўтысячы балістычных ракетаў, павялічыў вытворчасць «шагэдаў» у пяць разоў да 100 на дзень і збіраецца павялічыць да 500 – удары хвалямі з тысячы «шагэдаў» могуць стацца рэальнасцю. Дроны цяпер лятуць на вышыні 2–2,5 км, дзе яны недасяжныя для малакалібернай зброі і ракетаў, што запускаюцца з пляча, і падымаюцца ўсё вышэй. Нядаўна «шагэд» паставіў рэкорд вышыні: 4,9 км. Расея спрабуе вярнуць дронам эфектыўнасць, мяркуюць аналітыкі.
Разам з тым, каля 80 % вайсковай тэхнікі Расеі – гэта перапрацаваная савецкая тэхніка, толькі 20 % – сучасная, піша ISW са спасылкаю на ўкраінскую выведку. 6 млн артылерыйскіх снарадаў Расея атрымала ад Паўночнай Карэі, таксама як 120 самаходных артылерыйскіх сістэмаў і 120 рэактыўных сістэмаў залпавага агню. Кітай пастаўляе Расеі тэхніку, дэталі, хімікаты і порах; каля 80 % крытычнай электронікі ў расейскіх дронах паходзіць з Кітаю. Вайскова-прамысловы комплекс Беларусі, адзначае ўкраінская выведка, інтэграваны з расейскім ВПК і працуе на вытворчасць снарадаў для Расеі.
Еўропа рыхтуецца да магчымай вайны з Расеяй і хоча гэтую вайну перадухіліць, расказвалі на нядаўняй вялікай вайсковай канферэнцыі «Defence 24» у Варшаве. Украіну працягваюць падтрымліваць: так, 26 траўня Швецыя вылучыла на ўзмацненне абараназдольнасці Украіны яшчэ паўмільярда долараў (плюс да сакавіцкіх 1,6 млрд), а Нідэрланды меліся адправіць Украіне апошнюю частку партыі з 24 самалётаў-знішчальнікаў F-16. Дапамогу Украіне дае яшчэ мноства краінаў Еўропы, ад Іспаніі да Нарвегіі. Але ад ЗША пасля інаўгурацыі Трампа на другі тэрмін пра новыя захады падтрымання Украіны не чуваць.
Алесь Наваборскі belsat.eu
