Супраць людзей, незадаволеных ідэяй пабудовы царквы ў частцы ахоўнай зоны Пячэрскага лесапарку ў Магілёве, выкарыстоўвалі міліцыю, дзяржаўнае тэлебачанне і маніпуляцыі з колькасцю подпісаў. Будаванне ўхвалілі.
Гісторыю змагання супраць пабудовы царквы Дабравесту Найсвяцейшай Багародзіцы ў частцы ахоўнай зоны Пячэрскага парку ў Магілёве – а дакладней, гісторыю змагання з незадаволенымі – расказала «Наша Ніва».
Грамадскае абмеркаванне праекту праходзіла з 25 красавіка да 9 траўня. Комплекс з царкоўным будынкам, домам кліру, гаспадарчым блокам і паркоўкай для вернікаў нечакана для мясцовых жыхароў пастанавілі размясціць проста на тэрыторыі Пячэрскага лесапарку – аднаго з нешматлікіх месцаў адпачынку ў Магілёве. У канцэпцыі пра ахоўную зону не згадвалі. Выданне лічыць, што даты абмеркавання наўмысна падабралі тыя, у якія людзі з’язджаюць у адпачынкі.
На прэзентацыі праекту 30 красавіка ў гарвыканкаме людзям даводзілі, што пляцоўка планаванай будоўлі – не лесапарк, а «бамжатнік» і «буралом». Сцвярджалі, што пабудаваць царкву на месцы маладога лесу просяць самі магілёўцы.
Незадаволеныя ідэяй такой будоўлі даведаліся, што за будаванне нібыта была сабраная тысяча подпісаў – і самі сталі збіраць подпісы. Сабралі каля 500 подпісаў супраць. Перад завяршэннем грамадскага абмеркавання, 7 траўня, збіральнікаў подпісаў пачалі выклікаць у РАУС: міліцыя тлумачыла, што збор подпісаў нібыта незаконны.
За прапаганду будоўлі ўзялося дзяржаўнае тэлебачанне: 16 траўня на дзяржаўным тэлеканале «Беларусь 4» распавялі пра будаванне, нібыта ініцыяванае мясцовымі жыхарамі. Паказвалі, што царкву пабудуюць на «пустцы»: у кадр сапраўды трапіла бязлесая паляна, аднак «Наша Ніва» даводзіць: саму царкву пабудуюць на паляне, але рэшта комплексу запланаваная на месцах з густа пасаджанымі дрэвамі, старымі і маладымі. Намеснік дырэктара «Магілёўзелянбуду» Васіль Геневіч заяўляў, што тэрыторыя «не мае ніякага дачынення да лесапарку», хоць яна ўваходзіць у ахоўную зону заказніку. Незадаволеным выказацца не далі – а далі голас тым, хто абураецца, што гэткія незадаволеныя ёсць.
19 траўня ў гарвыканкаме правялі паседжанне архітэктурна-горадабудаўнічай рады. На ім высветлілася, што чыноўнікі прынялі толькі 180 зваротаў супраць будавання царквы, не прынялі больш за тры сотні. Акрамя таго, за будаванне набралася ўжо некалькі тысяч подпісаў.
Толькі 6 з 11 чальцоў рады прагаласавалі за будаванне царквы. Але гэтага хапіла, каб ухваліць пастанову.
Петыцыі спрабуюць зрабіць «экстрэмізмам»
Петыцыі да чыноўнікаў ёсць калі не спосабам паўплываць на пастановы чыноўнікаў, то прынамсі спосабам атрымаць хоць нейкі адказ. Напрыклад, петыцыя з просьбай патлумачыць, куды знік памятны знак у гонар паўстання 1863–1864 гадоў, паказала «прагалы ў памяці» Гарадзенскага гарвыканкаму – чыноўнікаў «здалі» чыгуначнікі.
Часцей у адказ на петыцыі чыноўнікі даюць бессэнсоўныя адпіскі. Так, на петыцыю супраць прывозу ў Беларусь 150 тысяч працоўных мігрантаў з Пакістану начальнік Дэпартаменту грамадзянства і міграцыі Аляксей Бягун адказаў аповедам пра геапалітычныя рэаліі і анансаваў рыхтаванне прапановаў для ўдасканалення законаў аб працоўнай міграцыі. Адказ быў дадзены 21 траўня, у той жа дзень Аляксандр Лукашэнка падпісаў указ «Аб падвышэнні ролі наймальнікаў у галіне вонкавай працоўнай міграцыі», які парушае правы і патэнцыйных мігрантаў, і іхных патэнцыйных працадаўцаў.
Колькасць подпісаў, падобна, значэння не мае. Напрыклад, у 2015 годзе жыхарка Менску патрабавала зафарбаваць мурал, які назвала «анёлам смерці». Яна сабрала 160 подпісаў, а петыцыя за тое, каб зафарбаваць саму ініцыятарку петыцыі, сабрала пад тысячу. Зафарбавалі ў выніку мурал, а не грамадзянку.
Папулярны сэрвіс складання петыцыяў Petitions.by у студзені назвалі «экстрэмісцкімі матэрыяламі», у праекту забралі дамен. У красавіку «экстрэмісцкімі матэрыяламі» назвалі сайт-люстэрка. Цяпер праект дзее на старонцы Petitions.pro. Ён не збірае асабовых звестак карыстальнікаў, а толькі дапамагае знайсці аднадумцаў і скласці зварот, які трэба высылаць праз дзяржаўны (і не «экстрэмісцкі») сайт Обращения.бел.
Праект Petitions.by заяўляе, што мае каэфіцыент карыснага дзеяння каля 60 %: 6 з 10 петыцыяў прыводзяць да ўладкавання праблемнай справы. Калі адстаяць парк не атрымаецца, то можа атрымацца хаця б угаварыць чыноўнікаў адрамантаваць ганак пад’езду ці адкрыць аддзяленне паліятыўнай дапамогі.
Акрамя таго, дзее праект «Мой бюджэт», які дапамагае даведацца, на што дзяржава выдаткоўвае грошы падаткаплатнікаў, і напісаць звароты да мясцовых уладаў.
Алесь Наваборскі belsat.eu
