Ужо 13 траўня пачнецца першы паўфінал конкурсу «Еўрабачанне». «Белсат» паглядзеў, каго напярэдадні паўфіналу ставяць у топ букмекеры. Калі коратка, то галоўную бойку прадказваюць Швецыі і Аўстрыі, але ўсё можа перакуліцца дагары нагамі.
1. Швецыя з саўнай, каўбаскамі на грылі і добрай самаіроніяй
Стаўкамі на Швецыю ўжо нікога не здзівіш: краіна сем разоў перамагала на «Еўрабачанні», апошні раз – у 2023 годзе.
Швецыя штогод праводзіць спецыяльны конкурс – «Melodifestivalen», – каб абраць таго, хто паедзе на «Еўрабачанне». Гэты год не быў выключэннем, але краіна нечакана (і значна далей) сышла з пратаптанай дарожкі. Па-першае, Швецыю будзе рэпрэзентаваць бойз-бэнд з Фінляндыі. Па-другое, краіна ўпершыню адправіць на конкурс не сур’ёзны поп-гіт, а камедыйную «частушку». І па-трэцяе, упершыню за 13 гадоў гэта будзе не англійская мова. І пры ўсім гэтым песня трапляе ў галоўныя фаварыты конкурсу – 37 % усіх ставак менавіта на яе!
Галоўная ідэя нумару «Bara bada bastu» («Толькі схадзіць у саўну») – высмеяць стаўленне шведаў да фінаў і аспектаў іхнай культуры.
Гурт «KAJ» у асноўным выступае на шведскай мове з тэкстамі на вёраўскім дыялекце – сумесі фінскай і шведскай моваў. Гэтакія «Sw@da x Niczos», якія спяваюць на падляшскім дыялекце – сумесі польскай і беларускай моваў. Яны, дарэчы, маглі б паехаць на «Еўрабачанне» ад Польшчы сёлета, але паважанае журы рызыкаваць і выходзіць з сваёй зоны камфорту не захацела, таму нумар Польшчы будзе дзесьці напрыканцы гэтага свята жыцця.
2. Аўстрыя з поп-операй пра няшчастнае каханне
Аўстрыя перамагала на «Еўрабачанні» двойчы: у 1966 годзе з Уда Юргенсам і ў 2014 годзе з Канчытай Вурст. Сёлета ў іх ёсць усе шанцы на трэцюю перамогу.
На другім месцы ў букмекераў цяпер кўір-персона Ëганэс Піч (ён жа JJ) з аўстрыйска-філіпінскай сям’і. Дарэчы, Канчыта Вурст назвала Ёганэса «ўражальным прафесіяналам», і раней у гэтым годзе яны выпусцілі дуэт.
Джэй Джэй, які вучыцца ў Венскім універсітэце музыкі і мастацтваў, а таксама ў опернай школе пры Венскай дзяржаўнай оперы, будзе выступаць з песняй «Wasted Love». У гэтым годзе яго выбралі з дапамогай традыцыйнага ўсеаўстрыйскага конкурсу.
«Я не чакаў, што сумесь поп-музыкі і класічнай музыкі будзе так добра ўспрынятая», – кажа Ëганэс. Букмекеры таксама здзіўленыя і даюць гэтай песні 22 % на перамогу ў конкурсе: чытай, барацьба ў фінале будзе толькі паміж Швецыяй і Аўстрыяй.
Нягледзячы на тое, што некаторыя параўноўваюць яго з леташнім пераможцам Нэма з Швейцарыі, Джэй Джэй кажа: «У маёй песні няма рэпу». Але ёсць тэхна, адсылкі да апошняга альбому Білі Айліш, прыгожы кліп і шанец зрабіцца адною з рэдкіх песень «Еўрабачання», што застанецца ў плэерах слухачоў.
3. Тужлівая французская песня пра маці ад вядомай акторкі
За 60 гадоў свайго ўдзелу Францыя перамагала ў песенным конкурсе пяць разоў, але зараз шанцаў на перамогу няшмат. Паводле букмекераў, 28-гадовая Люан Эмэра з тужліваю песняю «Маці», хоць і апынулася на трэцім месцы, але ідзе з гіганцкім адрывам ад двух папярэднікаў – толькі 7 % шанцаў перамагчы.
Французская акторка і спявачка Люан страціла абаіх бацькоў у падлеткавым узросце: бацька памёр за тры месяцы да ейнага ўдзелу ў французскім конкурсе «Голас», а маці памерла ў 2014 годзе пасля працяглай хваробы. Люан, якая сама мае 5-гадовую дачку, прысвяціла песню сваёй памерлай маці.
4. Ізраільцянка палестынскага паходжання, якая перажыла атаку «Хамасу»
Сёлета Ізраіль чарговы раз паставіў на дзяўчыну ва ўзросце да 25 гадоў – менавіта з імі краіне шанцуе больш.
На «Еўрабачанне-2025» паедзе 24-гадовая Юваль Рафаэль – ізраільская спявачка палестынскага паходжання і хрысціянскага веравызнання. Менавіта яна перамагла ў «HaKokhav HaBa» («Наступная зорка») – рэаліці-шоу, якое штогод вызначае ізраільскага кандыдата для ўдзелу «Еўрабачанні».
Цікава тое, што гэтая дзяўчына з моцным голасам прафесійна пачала пець толькі ў 2023 годзе, пасля перажытага нападу тэрарыстаў падчас музычнага фестывалю «The Nova». Рафаэль была адною з адзінаццаці ацалелых у бамбасховішчы: восем гадзінаў яна хавалася пад целамі 50 загінулых. Спявачка да гэтага часу мае ў целе аскепкі як напамін пра перажытае.
Дзяўчына спакойна ставіцца да таго, што ёй прыйдзецца выступаць пад свіст з залі і перад палестынскімі сцягамі. Раней паведамлялася, што 70 былых удзельнікаў «Еўрабачання» падпісалі адкрыты ліст, у якім патрабавалі забараніць удзел у конкурсе Ізраілю, але гэта нічога не прынесла.
Пераможцу «Еўрабачання-2018» Нэту Барзілай Юваль не здолее пераскокнуць, але ў топ-5 Ізраіль з улікам песні і палітычнага становішча ў краіне мусіць увайсці.
5. Бельгійскае гей-тэхна, ад якога хочацца спаць
Амаль усе выступы Бельгіі на «Еўрабачанні» забываюцца адразу пасля выключэння трансляцыі паўфіналу, а пра перамогу краіны ў махнатым 1986 годзе памятаюць толькі сапраўдныя адэпты конкурсу.
Сёлета ад краіны ў Швейцарыю едзе ўдзельнік мясцовага конкурсу галасоў: больш за дзесяць гадоў таму, ва ўзросце 14 гадоў, Сэпэ Гэрэман зрабіўся фіналістам конкурсу «Бельгія мае талент». Цяпер 25-гадовы Сэпэ выступае пад іменем Рэд Сэбэст'ян (Чырвоны Сэбэст'ян), натхнёны крабам з дыснэеўскага мультфільму 1989 года «Русалачка».
На жаль, 2025 год не будзе выключэннем, бо акрамя моцнага голасу, якім на «Еўрабачанні» нікога не здзівіш, у Бельгіі цяпер няма ніякіх козыраў, і спадзявацца можна хіба што на паломку лічыльніка галасоў. Але песня дакладна будзе шмат разоў гучаць на пасляконкурснай імпрэзе.
6. Фінская рэклама латэксу і феерверкаў ад спявачкі Эрыкі
Здаецца, ніхто не ставіцца да еўрапейскага песеннага конкурсу з такім гумарам і лёгкасцю, як фіны: ніхто не падараваў гэтаму конкурсу столькі мэманосных фрыкаў. Фінляндыя ўдзельнічала ў конкурсе 56 разоў, амаль ніколі не абіраючы жанчын і не падымаючыся вышэй за шостае месца. Перамагла краіна аднойчы, але вельмі яскрава: у 2006 годзе з песняй «Hard Rock Hallelujah» гурта «Lordi».
У пазамінулым годзе перамога выслізнула з рук вясёлага і запамінальнага Кяэрыі ў цэпкія кіпцюры Лёрээн. У 2025 годзе мог бы быць рэванш, але каму ў Фінляндыі ён здаўся?
Ад краіны на конкурс едзе 32-гадовая Эрыка Вікман, якая тайна ці яўна натхнялася выступамі Бэёнсэ і Тыля Ліндэмана, бо як яшчэ патлумачыць танцы ў латэксным гарсэце на мікрафоннай стойцы, з якой б'е феерверк?
Для 32-гадовай Эрыкі гэта другая спроба трапіць на «Еўрабачанне»: у 2020 годзе яна заняла ў нацыянальным адборы другое месца з песняй «Cicciolina», але ў выніку выступаў онлайн спявак Аксэль. Спявачка даволі папулярная ў Фінляндыі, у тым ліку сваімі адносінамі са спеваком Дэні, які на 50 гадоў старэйшы за яе і сам восем разоў спрабаваў трапіць на «Еўрабачанне».
7. Маладая змена з Нідэрландаў для хворага Страмай
Рэпрэзентаваць Нідэрланды будзе ўзыходная зорка родам з Конга з песняй «C'est La Vie» («Гэта жыццё»). У 2023 годзе Кляўд К'ямбэ павінен быў адкрыць канцэрты галоўнай французскамоўнай зоркі ў свеце – Страмай (Stromae), але той адмяніў свой тур у выніку праблемаў з псіхічным здароўем.
Разважаючы пра пасыл песні, Кляўд сказаў: «Нават калі ўсё здаецца змрочным, важна засяродзіцца на светлым баку. Гэта пасыл, які я імкнуся данесці: жыццё не заўсёды лёгкае, у ім ёсць свае ўзлёты, падзенні і павароты, але сэ ля ві!»
Паводле букмекераў, гэтая танцавальная песня, кліп да якой вельмі нагадвае «Papaoutai» Страмай, мае толькі 3 % шанцаў на перамогу ў конкурсе «Еўрабачанне-2025», але ў першую дзясятку павінна трапіць.
8. Эстонец Томі Кэш з брыдкімі вусікамі і максімальна прыставучай песняй
Эстонія перамагла ў «Еўрабачанні» адзін раз у далёкім 2001 годзе, калі краіну рэпрэзентавалі Танэль Падар і Дэіў Бэнтан з песняй «Everybody».
У 2025 годзе ў эстонскім адборы на «Еўрабачанне» з песняй «Espresso Macchiato» перамог «постсавецкі рэпер» Томі Кэш: за яго прагаласавалі 83 % гледачоў. Томас білінгв з дзяцінства: ягоныя бацькі гаварылі ўдома на расейскай мове, а сам ён мае эстонскія, украінскія, расейскія і казахскія карані.
Дарэчы, песня выклікала крытыку з боку італьянскіх медыяў і палітыкаў за «стэрэатыпнае ўяўленне пра італьянскі народ і культуру», а сам выканаўца – за выступы ў Расеі і супрацу з расейскімі артыстамі. Напрыклад, кліп на песню «Espresso Macchiato» зняла пастаянная рэжысёрка гурта «Little Big» Аліна Пязок, з гэтым жа гуртом Томі Кэш запісаў як мінімум тры песні.
З улікам прыставучасці песні і таго, што напісаў яе аўтар «Cha Cha Cha» фінскага рэпера Кяэрыя (які заняў другое месца на «Еўрабачанні-2023»), шанцаў трапіць у пяцёрку ў выканаўцы шмат.
9. Шчырая песня швейцарскай Ланы Дэл Рэй
Краіна, якая прымае «Еўрабачанне» ў гэтым годзе, таксама павінна трапіць у першую дзясятку, але амаль не мае шанцаў на перамогу. Трыумфавалі швейцарцы толькі тройчы: летась, у самым першым конкурсе 1956 года і ў 1988 годзе, калі на конкурс адправілі тады яшчэ нікому не вядомую Сэлін Д'ён.
У 2025 годзе рэпрэзентаваць Швейцарыю будзе нарадзінка Базэлю, 24-гадовая Зоі Мэ, якая піша песні з 12 гадоў і вядомая сваім унікальным паэтычным поп-стылем і шчырымі асабістымі тэкстамі.
Букмекеры пакуль ставяць яе на дзявятае месца, але можна прадказаць, што яна апынецца вышэй: у гэтым годзе россыпу яскравых гітоў чакаць не варта, а на фоне астатніх Зоі Мэ выглядае вельмі няблага.
10. Стылёвая Чэхія, ад песні якой нага самастойна робіць «эць»
Чэхія адносна нядаўна пачала ўдзельнічаць у конкурсе і за апошнія 16 гадоў не прасунулася бліжэй да першых месцаў ды не мае ніводнай перамогі. У пазамінулым годзе фолк-гурт «Vesna» з яскравай песняй «My Sister's Crown» заняў у Лівэрпуле 10-е месцы – гэта ўжо поспех.
Рэпрэзентаваць Чэхію на «Еўрабачанні» 2025 года будзе 30-гадовы славацкі спявак, мадэль і актывіст ЛГБТК Адам Паўлаўчын. Ён жыве ў Празе, бо ў Славаччыне забароненыя аднаполыя шлюбы і стаўленне да ЛГБТК не самае добрае. Але за межамі сваёй краіны Адам ужо зрабіўся іконай стылю і каралём кўір-музыкі. Акрамя таго, ён вядомы сваімі рытуаламі перад шоу, такімі як фарбаванне пазногцяў на ўдачу.
У залежнасці ад колеру пазногцяў і вынікаў жывога шоу Адам або ўвойдзе ў першую дзясятку, або не.
Тэса Анэйда belsat.eu
