Беларусы ў Польшчы ўсё часцей арганізоўваюць дабрачынныя зборы, а блогеры жывуць на данаты ад падпіснікаў. Але што рабіць з падаткамі ад такіх паступленняў – шмат для каго ўсё яшчэ сакрэт. «Белсат» вывучыў заканадаўства і расказвае, што думае на гэты конт польская падатковая служба (яе меркаванне можа вам не спадабацца).
Час не стаіць на месцы, але польскае заканадаўства за ім пакуль не заўсёды паспявае. Дасюль у законе выразна не прапісана, данаты блогерам лічацца іхным заробкам ці падоранымі сродкамі. Такая ж гісторыя з дабрачыннымі зборамі. У выніку няясна, ці трэба плаціць падатак з гэтых сумаў.
Аднак пры звароце ў падатковыя службы краіны па тлумачэнне высвятляецца, што ў падаткавікоў з гэтай нагоды дзве супрацьлеглыя думкі.
Меркаванне 1: данаты і ахвяраванні – гэта дарэнне, і падатку плаціць не трэба
Паводле адных інтэрпрэтацыяў, данаты – гэта ахвяраванні, за якія даравальнік не атрымлівае нічога наўзамен, таму яны не абкладаюцца падаткам (нароўні са спадчынай або падарункамі), калі іх сума не перавышае пэўнай мяжы.
Гэтак, згодна з Грамадзянскім кодэксам Польшчы, асоба даравальніка ўплывае толькі на памер абмежавання 5733 злотых (як несваяка), але ніяк не на класіфікацыю дарэння. Такое ж рашэнне вынес у 2019 годзе дырэктар Нацыянальнай падатковай інфармацыі (Krajowa Informacja Skarbowa, падраздзяленне падатковай службы): «Калі даравальнік застаецца ананімным для заяўніка (не ідэнтыфікаваны з гледзішча сваяцтва), то прадаўца варта аднесці да III падатковай групы». Да гэтай групы адносяцца ўсе, у каго няма роднасных сувязяў з атрымальнікам.
,,Зыходзячы з гэтай трактоўкі, вы не абавязаныя плаціць падатку з данатаў, калі ад кожнага несваяка вам прыйшло менш за 5733 злотыя за апошнія 5 гадоў.
Тое ж і са зборам грошай на лячэнне: вам давядзецца падлічыць ахвяраванні, атрыманыя за пяць гадоў ад кожнага донара, і спраўдзіць іх на адпаведнасць ліміту 5733 злотыя.
Напрыклад, калі 200 чалавек ахвяруюць вам па 50 злотых, гэта не перавысіць усталяванага ліміту і падатку плаціць не давядзецца. Але калі сярод ахвярадаўцаў былі тыя, хто заплаціў больш за 5733 злотых за пяць гадоў, з сумы перавышэння давядзецца заплаціць падатак.
Падатковыя стаўкі такія: пры суме перавышэння да 11 833 злотых – 12 %, пры суме ад 11 833 да 23 665 злотых – 16 % і яшчэ 1420 злотых зверху. А калі ліміт перавышаны на больш як 23 665 злотых – выплаціць трэба будзе 20 % з перавышэння і яшчэ 3313 злотых.

Меркаванне 2: данаты і ахвяраванні – гэта даход, з якога трэба заплаціць падатак
У траўні 2024 года з'явілася новая інтэрпрэтацыя ад іншага дырэктара Нацыянальнай падатковай інфармацыі, што супярэчыць як папярэдняй, гэтак і Грамадзянскаму кодэксу. Ён пастанавіў, што ананімныя данаты не могуць лічыцца дарэннем і мусяць абкладацца PIT'ам разам з іншымі даходамі падаткаплатніка як «даравыя прыходы іншага характару» (nieodpłatne przysporzenia o innym charakterze).
Логіка такая: калі невядома, хто ёсць даравальнікам, то ўмовы «дарэння» не выкананыя. Якія звесткі платніка трэба мець, каб плацеж быў неананімны, таксама пакуль няясна.
Такую пастанову ў падатковай прынялі ў снежні 2024 года: добраахвотныя плацяжы ад ананімных гледачоў не ёсць класічнымі ахвяраваннямі. Падатковая таксама пастанавіла, што калі ІП у сферы відэапаслуг атрымлівае данаты, то гэта даходы, якія цесна звязаныя з асноўным відам дзейнасці і абкладаюцца падаткам памерам 8,5 %.
,,Згодна з гэтай інтэрпрэтацыяй, вы павінны будзеце падаць гадавую дэкларацыю PIT, паказаўшы данаты як «inne przychody», а затым выплаціць падатак паводле агульных правілаў – ад 12 % да 32 % у залежнасці ад даходу па ўсіх сваіх працах за год.
Дык плаціць падаткі з данатаў ці не?
На жаль, пакуль можна параіць толькі сачыць за новымі інтэрпрэтацыямі ў гэтым пытанні або звяртацца па індывідуальную.
Напрыклад, можна звярнуцца ў Krajowa Informacja Skarbowa па індывідуальную кансультацыю або пашукаць такія рашэнні ў картатэцы EUREKA. Калі вы пастанавілі звярнуцца па інтэрпрэтацыю канкрэтна ў сваім кейсе, ліст мусіць быць максімальна дакладны і пісьменна складзены, інакш на расплывістыя пытанні вы атрымаеце такія ж адказы. Не варта таксама задаваць прамое пытанне, ці ёсць атрыманыя данаты/ахвяраванні дарэннем, бо ў адказ атрымаеце пастанову адмовіць у інтэрпрэтацыі: тут разглядаюць кейсы паводле падатковага права, а не грамадзянскага.Калі рашэнне вашай падатковай вам не спадабаецца (а яны часта моцна адрозніваюцца), можна будзе звярнуцца ў адміністрацыйны суд, каб яго перагледзелі.
Тэса Анэйда / ІР / АБ belsat.eu