Выглядае, што прасоўванне спецназаўцаў ГУР Міністэрства абароны Украіны ў Белгародскай вобласці праходзіць у такім жа рэжыме цішыні, як і раней у суседняй Курскай вобласці. Украінскія і расейскія медыі даюць вельмі мала інфармацыі.
У эпіцэнтры падзеяў апынуўся Краснаяружскі раён. Расейская прапаганда сцвярджае, што ўварванне ўкраінскіх вайскоўцаў паспяхова адбітае і нічога сурʼёзнага не адбываецца. Але тады як растлумачыць заклікі прадстаўнікоў мясцовай адміністрацыі да насельніцтва пакінуць дамы ці хаця б адправіць дзяцей за 500 кіламетраў у школы і садкі Тульскай вобласці? Уезд на тэрыторыю раёну строга забаронены. Летась, калі вайскоўцы ЗСУ перайшлі мяжу і занялі Грайваран, ужо абʼяўлялася эвакуацыя. Тады людзі выязджалі ў Курск, Белгарад, Ліпецк, але потым бальшыня вярнулася, не атрымаўшы абяцанага падтрымання, праз страх за маёмасць.
Цяпер сітуацыя змянілася, і пытанняў усё больш. Калі расейскія вайскоўцы гэтак паспяхова адбівалі атакі ўкраінцаў яшчэ на блокпастах, як пішуць расейскія прапагандысты, то навошта туды перакінулі групоўку войскаў «Север»? Калі ўсё так паспяхова, то чаму тады ў Z-пабліках зʼявілася інфармацыя пра гібель камандуючага войскамі Ленінградскай вайсковай акругі Аляксандра Лапіна? Таго самага, які загадаў ударыць па будынку гандлёвага цэнтру «Эпіцэнтр» у Харкаве ў траўні мінулага года, у выніку чаго загінулі 19 асобаў. Таго Лапіна, які знішчаў агнём гарады на Харкаўшчыне.
24 сакавіка тэлеграм-канал «Mash» паведаміў, што ЗСУ падарвалі два масты з Графаўкі і Надзежаўкі. Гэта можа сурʼёзна ўскладніць лагістыку расейцам. Акрамя таго, ЗСУ знішчылі там два расейскія верталёты Ка-52 і два Мі-8.
У сяле Рапяхоўка расейскія вайскоўцы, карыстаючыся выпадкам, разрабавалі прынамсі 20 дамоў, а ў некаторых з іх пакінулі трупы сваіх таварышаў. Мясцовыя жыхары запатрабавалі ад уладаў абараніць маёмасць ад салдатаў свайго ж войска. Улады запэўнілі, што паліцыянты супольна з «Барсам» і «Арланам» будуць патруляваць паселішчы, каб «абараніць ад марадзёрства жытло зʼехалых». А за 5 кіламетраў ад мяжы тэрыторыю патрулююць каля 200 вайскоўцаў.
Дык наколькі ж сурʼёзная сітуацыя гэтым разам? Што гавораць мясцовыя жыхары? Вольга Н. нарадзілася і вырасла ў Краснай Ярузе. Яна расказала «Белсату»: «Мы з мужам былі ў адпачынку ў Тайландзе. Прыляцелі – і не можам трапіць дадому. Мы жывём у Краснай Ярузе ў доме ў бабулі. Там яшчэ нашыя сабака і два каты. Мы папрасілі, каб нас упусцілі, але ніхто не слухае. Мы сказалі, што нам трэба толькі сабраць неабходныя рэчы, што мы не можам кінуць там бабулі, трэба забраць сваіх гадаванцаў. Але ўсё бессэнсоўна. Гавораць, што ў іх загад. Але ж мінулым разам таксама была абʼяўленая эвакуацыя. І нічога. Людзі спакойна ехалі і туды, і назад. Добра, што хаця курэй і трусоў у нас больш няма. Хто б гэтым усім займаўся цяпер?»
Паводле Яўгена Ж., шмат хто выехаў, але столькі ж, калі не больш, па-ранейшаму жыве ў сваіх дамах. Калі ў раёне каля цукровага заводу людзей мала, то ў цэнтры і на выездзе з Краснай Яругі – нашмат больш. «Цяпер, вядома, ніхто не працуе. Усё стаіць. А крама прыватная працуе ўвесь час. Вось схадзіў купіў хлеба, каўбасы, печыва, нават шакаладку да гарбаты. У мяне прыватная хата, яшчэ ад бацькоў. Ёсць склеп. Праўда, не вельмі глыбокі, але, калі што, то спушчуся. Ніякай яснасці пакуль няма, трывожна. Шмат хто з Яругі перабраўся ў Готню. Гэта побач. Тамака чыгуначная станцыя. Ніхто без асаблівай патрэбы з дамоў не выходзіць. Не зʼязджаю, бо ахоўваю хату ад марадзёраў», – сказаў суразмоўца.
Яшчэ адзін жыхар заводскага раёну, Вячаслаў І., сямʼю адправіў да бацькоў жонкі, сам застаўся ўдома: «На сілы патрулёў нейкіх я не разлічваю. Буду сам у доме. Ну, няхай паспрабуе нехта залезці. А што мне губляць? Усё жыццё адпрацаваў, і гэта ўсё, што ёсць. Больш я ўжо не зараблю, дый сіл ужо няма на гэта. У нас у самой Краснай Ярузе ніякіх разбурэнняў асабліва няма. Усё, што вы бачылі ў СМІ, – гэта ў суседніх паселішчах. Там і праўда раздзяўблі дамы, і чуваць нам, як там бабахае. Але ў нас пакуль не прыляцела. Ясна, насцярожвае тое, што ўлады просяць адпраўляць дзяцей. Разумею, што дзеці – гэта нашая будучыня. Наконт пенсіянераў асабліва яны не настойваюць. Ну, мусіць, мы не так патрэбныя. Я разумею, што можна трапіць пад бамбаванне ад свайго ж войска. А ўкраінскіх салдатаў я не баюся. Навошта я ім здаўся?»
Аксана К. жыве ў цэнтры мястэчка: «Я нікуды не паехала, бо ўжо раз мы выязджалі. Хопіць. Нікому мы нідзе не патрэбныя. Як будзе, так будзе. Ну, у нас у машыне ў багажніку тры валізкі ляжаць на ўсялякі выпадак. Усе дакументы сабраныя ў адным месцы ў партфелі, і ён у доме, каб у сухім памяшканні быў. Калі пачнецца зусім ужо заваруха, то мы тады адразу выедзем. Праўда, кажуць, што якраз тады не трэба ехаць, бо па машыне можа прыляцець».
Тым часам Z-каналы паведамляюць, што ўкраінскія вайскоўцы праскокваюць на мяжы зубы цмока на квадрацыклах, а затым пешшу пры падтрыманні дронаў ідуць займаць пазіцыі ў вёскі.
,,Чаму адбываецца гэтае ўварванне? Мясцовы жыхар Віктар К. разважае: «Ды хто яго ведае? Раней у нас тут працавалі і ўкраінцы, з намі, буракі вырошчвалі. Цукровы завод працуе на сыравіне з буракоў. А як зараз будзе? Якая ўжо тут пасяўная? І быццам украінцы ж былі нармальныя. Але вось іх прапаганда апрацавала, і яны як зомбі сталі. Мала ім было на іх тэрыторыі, дык яны сюды прыйшлі. Чаму я думаю, што іх замбавалі? Ну, а чаму яны ваююць? Мы ж ніколі не мелі канфліктаў увогуле. А яны гэтых бандэраўцаў наслухаліся і пайшлі забіваць нас. Што значыць, вайна на іх тэрыторыі?! Калі б нашыя не ўвайшлі ва Украіну, дык яны б ужо на ўсю моц у Маскве гаспадарылі! Яны ж хочуць, каб Расеі не было, ненавідзяць маскалёў, як яны нас называюць… Ну, мы думалі спачатку, што яны сюды помсціць ідуць за сваіх, але быццам нікога з мясцовых не забілі. Дамоў не рабуюць. Тут без іх хапае... рабаўнікоў. Жылі-жылі, і якога чорта вось гэта вось усё?!»
Аксана М. жыве ў Готне: «Сядзім у адной хаце: я, сын, нявестка, двое ўнукаў, сваты нашыя. Нікуды мы не паехалі. Мы і мінулым разам выехалі з раёну і вярнуліся ўсе разам. Я так разумею, што галоўнае, каб на нас з дрона не стрэлілі па хаце. Паехаць кудысьці, дык ужо мы зразумелі, што нікому не патрэбныя. Асабліва пенсіянерам дрэнна і тым, хто перад пенсіяй. А тут усё ж сваё, свая зямля. Кажуць, што ўкраінцы заходзяць, каб нашыя вайскоўцы адцягнулі свае сілы сюды, ці хочуць перамовы сарваць. Я ў курсе, што Сумы бамбуюць. У мяне там сяброўка жыве. І не адна. Я ж там вучылася... Ай... Ейная сямʼя ўся раскіданая па свеце, хто дзе. Мы ж, шмат якія аднакурснікі, перасварыліся праз тое, што вось здарылася такое. Я павінна прасіць прабачэння ў іх? А мяне хтосьці ўвогуле пытаўся? А ў Сумах... Гора… Мы не зʼязджаем. Будзем трымацца за сваю зямлю».
Што датычыць зямлі, то чарназём менавіта ў Курскай, Варонежскай, Ліпецкай і Белгародскай вобласцях лічыцца эталонным. Людміла М. разлічвае ўвесну садзіць агарод: «Вы разумееце, што ў нас нават тыя, хто жыве ў дамах кватэрнага тыпу, мае свой агарод? У мяне ўсё сваё: цыбуля, бульбачка, памідоры, агуркі, сіненькія, перац, кукуруза. А кветак колькі! А вяргіні! Іх трэба ж будзе высаджваць хутка ў зямлю. Вы не падумайце, што я звар’яцела і вось знайшла, пра што казаць у такі момант. Вядома, страшна мне. А каму не страшна? Ведаеце, людзям ёсць што сказаць, але народ вельмі запалоханы. Не ўсе такія ўжо дурні, проста свае думкі трымаюць пры сабе. Спакайней жыць тады, менш праблемаў. У нас тут такое месца, што ўсе гавораць на змяшанай мове, у семʼях таксама ўкраінцы і расейцы. Трэба перажыць гэты жах, а ніхто ж не можа сказаць, калі ён скончыцца. Але я сабе вырашыла: буду заставацца, колькі здолею».
А тым часам адміністрацыя Белгародскай вобласці паведамляе: «Цяпер у 648 домаўладаннях застаюцца зарэгістраваныя больш за 1,5 тысячы чалавек. Трэба прапрацаваць пытанне скасавання дамоваў бязвыплатнага карыстання з тымі, хто атрымаў новае жытло і не выпісаўся са страчанага». Нейкіх рэкамендацыяў, як сябе паводзіць у выпадку выяўлення дронаў, альбо адрасоў, дзе можна схавацца ў выпадку бамбавання, няма. Толькі скупыя зводкі з назовамі вёсак і паселішчаў, па якіх ударылі снарадамі, але пры гэтым не называюць, чыё войска выпусціла гэтыя снарады. У сетцы зʼявіліся дзясяткі абʼяваў з просьбаю здаць краснаяружцам жытло ў суседніх Барысаўцы, Іўне, Ракітным і Готне. Гэта даслоўна за некалькі кіламетраў ад Краснай Яругі. Прыкладна столькі ж да вёсак Папоўка і Дзямідаўка. А яны ўжо пад кантролем сілаў ЗСУ.
Любоў Лунёва belsat.eu
